МАНАСТЫН ТАЛАСКА КӨЧҮҮСҮ
Кытай жана маньчжурдардын кырк уруусун талкалап, кыргыздардын бир нече бөлүгүн толук жок кылуудан куткарган Манас, кырк үйдүн башкаруучусу болду. Ал уруу аксакалдары менен кеңешип, өз уруусун туулган элине жетелеп барды.
Алар жеребени сойду, анын энеси жоголуп калган, багалак, ар түрдүү ызы-чууларда, шахматта ойноп, жек көргөн калмактарга кек кайтарганына кубанышты.
Бардык жамандыкты унутуп, өткөндө болгон жамандыкты эстебестен, тынч жана бейпил жашаган адамдарды жандандырып, Манас катаган хан Кошойдун кеңеши менен, Джакып жана Акбалта менен бирге, алдына көп малды сүрүп, бийик ашуулардан, кең жайыттардан өтүп, Ала-Тоо жерине кайтып келе жатканда, баары кубанып, күлүп, өз элине болгон жолугушууга даяр болушту. Алар тер төгүп, ата-бабаларынын жерине, семиз малдарынын жайгашкан жерине, акыры, энелеринин төрөгөн жерине, белин байлаган жерине кайтып келе жатканда, адамдар бактылуу болуп, көз жаштары беттеринен акты. Кумыс даярдап, идиштерге куюп, жигиттерди сойду, этти жүккө байлап, куралдарын кийип, жорго аттарына отуруп, так ушундай жолго чыгышты. Акыры, алар аталарынан мурас калган жерлерге – Кичи-Джылдыз, Чон-Джылдыз, Огуз-Ашуу, Тай-Ашуу, Уч-Джыргалан, Конузду жана Кок-Талды жерлерине жетишти. Көп күндөр өтүп, көп жолдорду басып, Сары-Озон-Атадан өтүп, Кен-Илинин жээгинен өтүп, ошол жерде токтоп, дарыянын жээгинде жайгашып, шатыраларын жана юрттарын тизип, эс алууга чечим кабыл алышты. Тегиз жерде оногрлар жайылып, адамдын буту баспаган жер экендиги көрүнүп турду. Бул жерде алма өсүп, жерге түшүп, торфко айланып, жаңгактар түшүп, дарыяларды түздү. Бул жерлер элсиз эле, аларды көргөндө жан дүйнөсү кубанды, бул жерде изень жана полынь өсүп, булагы бар эле. Бул ыйык жер өзгөчө эле, кышында жана жайында тоолордон кар түшпөйт. Бул жер райга окшош, алар ар кандай жаныбарлар жана куштар жашаган токойлорду көрүштү, Манас башында турган кырк үй кыргыздар жети күн бою ушул сулуулуктан ырахат алышты.
Тар болоттун оозунда алар үч күн бою кеңеш өткөрүштү. Башка болоттун жээгинде да чогулушту. Узун убакыт сүйлөшүп, ушундай пландашты, анан Кошой карыя, сокол сыяктуу сергек болуп, үнүн бийик көтөрүп сүйлөдү:
– Улуу уруулаштар, биз жек көргөн калмактарга кек кайтардык, жана узак сүргүндөн кийин ата-бабаларыбыздын жерине Алтадан кайтып келебиз. Бизге дагы көп сыноолорду өтүү керек, көп душмандар менен күрөшүү керек, бирок кайда отурукташарыбызды, кайда жайгашарыбызды дароо аныктап алалы. Бир жагында Талас, экинчи жагында Ат-Баши, биз алардын ортосуна жайгашабыз. Биз душмандарга каршы бирге күрөшөбүз, бизге тиешелүү болгонду бирге талап кылабыз, бирге курал алып чыгабыз, бирге ок атат. Баарыбыз жаныбызда жайгашып, күнөөлөрдү жашырбай, эгер керек болсо, Манас үчүн жан беребиз. Бизге күтүүсүздөн кол салбашы үчүн, ишенимдүү коргоо уюштурабыз, бизге үмүт жана таяныч болуп, Манасты өз башкаруучубуз кылып шайлайбыз. Манас менен бирге эр жүрөк душмандарга каршы туруштук беребиз, сиздер бул жөнүндө эмне ойлойсуздар?
Кошой элге ушундай сөздөр менен кайрылды.
– Туура, туура сүйлөп жатасыз, агай Кошой, – адамдар анын сөздөрүн колдошту.
Кошой Манастын колунан кармап, анын маңдайынан өбүп алды.
– Уулум Манас, жеребенечең, кара беттүү балтаны жанына бекем карма, кыргыз элиңди башсыз калтырба. Бардык бийликти ал, уул Манас, агайың үчүн, кайда күрөшөрүн калтыр. Мен максатыма жетем, жана сен үчүн, эр жүрөк Манасым, өз жанымды берүүгө даярмын. Сенин колуңда дайыма ыйык кызыл туусуң болсун, алтын жарым ай менен, эгер кытай душмандарынын арасына кирип, күрөшүүгө туура келсе, мен ошол туунун алдында акыркыга чейин күрөшөм. Сен менден канааттансаң болот, жана дайыма мени эстеп жүр, эгер алыска кетсең, бул жер сен үчүн Сары-Озон, даңктуу Талас жана чоң Кен-Кол сыяктуу эле туулган жер болот. Бул жерлерди жана элди корго. Таласты бекиниш кыл, душмандардан бардык жолдорду жап. Эгер биз бирге чыксак, душманды жеңебиз, менин жигитим Манас, ошондуктан ден соолукта бол! Мен, сенин карыя агайың Кошой, сага көп үмүт артам, эр жүрөк Манасым, мен сени өз таянычым катары эсептейм. Эгер мен өлсөм, сен, агайың Кошой, балким, менин атамды сойуп, терең көрүстөн казып, мени өзүң көмөсүң.
Мен, сенин агайың Кошой, сага мындай деп айтам: эгер Таласты сактап калсаң, ал сенин бекинишиң болот. Таласка жайгаш, биз сени өз башкаруучубуз кылып шайлайбыз, сени – Джакыптын уулу Манасты. Келгиле, адамдар, бир пикирге келели жана уулубуз, баатыр Манасты баталабыз. Ал Кара-Тоо сыяктуу башкаруучу болсун, бардык кырк кыргыз уруулары үчүн ыйык болсун. Ошол болсун!
– Ошол болсун! – бардык адамдар бирдей Манасты баталашты.
Уруусун жоготуп, кайгырган, өзүнө орун таба албай, өзү менен ишеними жоголгон, ойлонуп, тынчсызданган Акбалта мындай сүйлөй баштады:
– Уулум Манас, сен бөлүнгөндөрдү бириктирдиң, ажырашкандарды чогулттуң. Сен көптөгөн кара-калмактардын жана маньчжурдардын аскерлерин талкалап, элиңди бошоттуң. Мен күндүз-түнү кудайдан көп жыл жашоону суранам, сага бактылуу башкаруу жана элиңе кызмат кылууну каалайм. Андан тышкары, мен сага, уулум Манас, бир нерсени сурагым келет.
– Айтыңыз, айтыңыз, агай, мен сиз үчүн эч нерсени аябайм.
– Уулум Манас, менде бир кайгы бар. Мен нойгут элимди, Сары-Кол жеримди сагынам. Акыркы убакта, мен уктап жатканда же ойгонуп жатканда, туулган жеримди дайыма көрүп жатам. Мен бүтүндөй сагынам. Эгер мүмкүн болсо, Кутубияны мени менен жибер, биз элибизге баралы, аны нойгуттардын ханы кылалы, менин уулум, сендей, мени да таяныч кылсын. Менин сүйүктүү туулган жерим Сары-Кол, баатыр нойгут эли. Биздин нойгут элибизде күрүч буудайдан көп, күмүш калаадан көп, түлкү сере зайцтан көп, жалпы көп байлык бар. Ал жерде кооз алтын чачтар, нойгут кыздары сулуу, кыздары кызыл кийимдерде, жука белдүү. Архарадай буттары, медалдардай буттары бар, эң ылдам аттар нойгуттарда, кызыл кийимдерде, жука белдүү сулуу кыздар нойгуттарда. Биздин нойгут уруусунда түйүлдүргүчтөр малдан көп, алып адамдардан көп, бийик тоолор таштардан көп. Мен өлсөм, нойгут уруусунда көп душмандар болот, аларды курчап алышат. Бир жолу, мени кытайлар кармап, темир торго отургузганда, көп нойгут уруусу жетим калды, жер бош калды, эл башкаруучусуз калды. Менин кыялым – өз уруумду чогултуп, эл кылып, жеримди уюштуруп, туулган жер кылып, адамдарымды бириктирип, сендей баатырга кызмат кылуу, сенин канаттарың болуу.
Көптөгөн нойгуттар арасында мен Акбалта деп аталам, менин малым көп. Ушул малым жоголсун, уулум Манас, жарыгым, элим жок болсо, мен сагынам.
Сагынган кедей Акбалта сөзүн аягына чыгара алган жок, үнү дартылдап, денеси д震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震震