
Садыков Тургунбай – кыргыз скульптору-монументалист, Кыргыз Республикасынын маданият фонду башкармалыгынын төрагасы, СССРдин эл артисти, Кыргыз ССРинин эл артисти.
1935-жылдын 4-ноябрында (башка булактарда – 3-сентябрда) Кыргыз ССРинин Ош облусунун Баткен районундагы Говсувар айылында туулган (азыркы Кыргыз Республикасы). Кыргыз.
1959-жылы Фрунзе көркөм сүрөт училищесин (Фрунзе шаары, азыркы Бишкек) аяктаган. 1959-1961-жылдары скульпторлор В.А. Пузыревский, С.Т. Коненковдун колунда окуган. 1961-1964-жылдары Москвадагы жогорку көркөм өнөр жана өнөр жай училищесинин жогорку курстарында билим алган. 1964-жылдан тартып Фрунзеде чыгармачылык ишмердүүлүк жүргүзгөн. 1968-1982-жылдары Кыргыз ССРинин сүрөтчүлөр союзунун башкармалыгынын төрагасы болуп иштеген.
Алгачкы чыгармачылык кадамдарынан баштап эле, элдин турмушунун, психологиясынын, мүнөзүнүн типтик жактарын чагылдырган композицияларды жаратууда ийгиликке жеткен. Алардын арасында «Чабан» (1958-жыл), «Эне» (1958-жыл), «Сүтчү кыздын портрети» (1965-жыл) жана башка скульптуралык иштер бар. Чеберчилиги өскөн сайын скульптордун индивидуалдуулугу жаңы мүнөздөрдү алууда: пластика, формалардын ийкемдүүлүгү, эр жүрөктүк, заманбаптыкты сезүү. Анын «Табунчу» (1967-жыл), «Куруучулар» (1966-жыл), «Дирижер» (1966-жыл), «Ткачиха» (1978-жыл), «Чабан» (1984-жыл) сыяктуу иштеринин аркасында Кыргызстандагы эмгекчил адамдардын кадыр-баркы жана сулуулугу бекемделет. Ал станоктук жана монументалдык пластика боюнча ири чебер катары белгилүү, кыргыз элдин руханий жашоосун өз эмгектери менен байыткан. Анын монументалдык искусствосунун идеялык-өнөр жай мазмунунун масштабдуулугу, пластикалык чечимдердин оригиналдуулугу, жалпы жана интернационалдык улуттук көрүнүшү менен айырмаланат. Ошондой эле конкреттүү айлана-чөйрө менен органикалык байланышы бар. Бишкектеги «Достук» (1974-жыл), «Революция күрөшчүлөрүнө» (1978-жыл), «Манас» (1981-жыл), «Жеңиш эстелиги», «Эл куту» (1995-жыл) сыяктуу монументтерди камтыйт. Руханий дүйнөнүн байлыгы, акылдын жаркыроосу, психологиялык абалдын тереңдиги скульптор тарабынан орто кылымдагы ойчулдар Юсуф Баласагын жана Махмуд Кашгаринын скульптуралык портреттеринде белгиленген. Кыргызстандын көркөм искусствосуна анын даярдаган замандаштардын портреттери – куруучулар, жумушчулар, маданият жана илим ишмерлери, эне-аял, жергиликтүү материалда жасалган эмгектери баалуу салым болуп саналат. Республикабыздын билим берүү системасына чоң салым кошкон. Анын аракеттеринин натыйжасында Кыргызстанда үзгүлтүксүз көркөм билим берүү системасы ишке ашкан.
СССРдин Президентинин 1991-жылдын 28-ноябрындагы жарлыгы менен советтик көркөм искусствонун өнүгүшүнө жана натыйжалуу коомдук ишмердүүлүгүнө кошкон зор салымы үчүн скульптор, Кыргыз Республикасынын маданият фонду башкармалыгынын төрагасы Садыков Тургунбайга Социалисттик Эмгектин Баатыры наамы ыйгарылып, Ленин ордени жана «Серп жана Молот» алтын медалы тапшырылган.
Республика аралык жана эл аралык көргөзмөлөрдүн катышуучусу.
Анын эмгектери Кыргызстандын Г. Айтиева атындагы улуттук көркөм искусствосунун музейинде, ТМД жана чет өлкөлөрдүн ири музейлеринде жайгашкан.
Кыргыз Республикасынын Президентинин 1997-жылдын 4-февралындагы жарлыгы менен монументалдык искусствонун өнүгүшүнө, скульпторлордун улуттук мектебин негиздөөгө жана активдүү коомдук ишмердүүлүгүнө болгон зор салымы үчүн скульптор Тургунбай Садыков жогорку сыйлыкка – Кыргыз Республикасынын Баатыры наамына ээ болгон.
2010-жылдын 4-октябрына чейин – Кыргыз Республикасынын Улуттук көркөм академиясынын ректору. Бишкек шаарында (Кыргызстан) жашайт.
СССРдин эл артисти (1986).
Кыргыз ССРинин эл артисти. СССР жана РФ көркөм академиясынын академиги (1988).
Ленин сыйлыгынын, Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын жана Кыргыз ССРинин Ленин комсомолунун сыйлыгынын лауреаты.
Кыргыз Республикасынын Баатыры (04.02.1997).
Ленин ордени (28.11.1991), «Почет белгиси» ордени, медалдар жана СССР көркөм академиясынын алтын медалы менен сыйланган.
Кыргыз Республикасынын Баатыры