Жоробекова Шарипа Жоробековна
Химия боюнча илимдердин доктору, профессор, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын академиги, Россиянын Педагогикалык жана социалдык илимдер академиясынын академиги.
1945-жылы төрөлгөн. 1966-жылы Кыргыз мамлекеттик университетинин химия факультетин аяктаган.
Физикалык химия жана биотехнология тармагында адис. Ал табигый полимерлердин физикалык-химиялык касиеттерин жана реакциялык жөндөмдүүлүгүн изилдөөгө принципиалдуу жаңы ыкмаларды иштеп чыккан, гумус заттарынын протеолитикалык ферменттердин активдүүлүгүнө тийгизген таасиринин механизмдерин изилдеген, биометаллдардын ар түрдүү лиганддык комплекстерин камтыган жаңы топ биологиялык активдүү полимердик заттарды алуу үчүн оригиналдуу ыкмаларды иштеп чыккан.
Кыргыз Республикасынын Биохимиялык коомунун президенти, ЮНЕСКОнун илимий-консультативдик кеңешинин мүчөсү. Чистая жана прикладная химия боюнча эл аралык коомдун IUPACтын аффилирленген мүчөсү, гумус заттары жана жер семирткичтер боюнча эл аралык илимий-өндүрүштүк кеңештин мүчөсү. Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын президенти.
Илим жана техника тармагында Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты (2006).
“Почет белгиси” ордени, Кыргыз Республикасынын Ардак грамотасы, Американын биографиялык институту тарабынан берилген “2000 миллениум” алтын медалы, “Руханият” сыйлыгынын ээси (2008), “Данк” медалы (2004), Россия Федерациясынын коомдук сыйлыктар боюнча Улуттук комитети тарабынан Ломоносов ордени менен сыйланган, Россия Федерациясынын коопсуздук, коргонуу жана укук тартиби проблемалары академиясынын толук мүчөсү болуп шайланган (2007).
230дан ашык илимий эмгектер, 9 монография жарыяланган. 23 автордук күбөлүк жана патент алынган.
Анын жетекчилиги астында 14 кандидаттык жана 2 докторлук диссертация корголгон.
Негизги ойлоп табуулар:
1. Буроочу штангалардан коронкаларды алуу үчүн түзүлүш. Автордук күб. № 1102885,1984.
2. Табигый чөйрөдөгү гумус кислоталарын аныктоо ыкмасы. Автордук күб. №1427298,1988.
3. Алюминаттуу эритмелерди органикалык аралашмалардан тазалоо ыкмасы. Автордук күб. № 1673515,1991.
4. Медь жана кобальттын глицингумат комплекстерин алуу ыкмасы. Кыргыз Республикасынын алдын ала патенти №231,1998.
5. Си(П) комплекси поли(6-окси-5карбокси-1,3фенилен) метилен жана аланин менен, өсүү касиетине ээ. Кыргыз Республикасынын алдын ала патенти №241,1998.
6. Си (П) комплекси гумат жана 5-(пропил-тио)-1-п-бензимидазол-2-ил-карбамат менен, антигельминттик активдүүлүккө ээ. Кыргыз Республикасынын патенти № 889,2006.