Информационно-туристический интернет-портал «OPEN.KG» / Беловодское айылдары

Беловодское айылдары

Беловодское айыл

Чүй өрөөнүнүн батышында Беловодское айылы жайгашкан


Бишкектен болжол менен 42 чакырым алыстыкта. Өзүнүн атын Ак-Суу дарыясынын атынан алган, ал "Ак суу" дегенди билдирет. Беловодское – Чүй өрөөнүндөгү эң ири көчмөн айылдардын бири – 1868-жылдын жазында пайда болгон.

Беловодское айылынын тарыхында көптөгөн трагедиялуу жана баатырдык беттер бар. Тарыхый өткөнү жана анын тарыхый жазууларда аталгандыгы боюнча Кыргызстандагы айылдар арасында теңдеши жок.

Беловодское 1916-жылы кыргыздардын цардык самодержавиеге каршы көтөрүлүшүнүн борборунда болгон. 1918-жылы совет бийлигине каршы Беловодск көтөрүлүшү да трагедиялуу, ал тарыхый мааниси боюнча Кронштадт жана Тамбов көтөрүлүштөрү менен бирдей турат.

Айыл совет бийлиги келгенден кийин активдүү өнүгүүгө киришкен. Кыйын жашоо жана экономикалык шарттарда жаңы имараттар курулган. Анын аймагында "Кызыл Октябрь" колхозу түзүлүп, республикадагы эң ири агрардык комплекс болуп калган.

Жаңы өнөр жай объектилери керамика, кант, сыра, айыл чарба техникаларын өндүрүү заводдору болуп калды, бирок бул кийинчерээк болду. Өнүгүүнүн биринчи этабы 1928-жылы Беловодское аталган райондун борбору болгондо башталган. Бул мезгилге чейин айылда майда өнөрчүлөрдүн артельдери жана кол өнөрчүлөр иштеп келген. 1930-жылдан баштап биринчи чарба-бирикмелер түзүлө баштады, алардын биринде тигүүчүлөр жана бут кийимчилер, экинчисинде черепица жана керамика өндүрүшү жүргүзүлгөн.
Беловодское айыл

Төрт жылдан кийин курулуш материалдарын өндүрүүчү ишкана курулуп, пайдаланууга берилди. Алгачкы учурда анда керамика өндүрүүчү бир цех иштеди. 1936-жылы анын аймагында дагы бир күйгүзүүчү меш курулган. Кийинки жетишкендик механикалык пресс орнотуу, керамиканы кургатуу үчүн чарба имараттарын куруу, электр станциясын куруу болду. Кийин заводдун жумушчулары үчүн турак үйлөр курула баштады.

1940-жылдардын башында керамика өндүрүү ошол мезгилдеги ири ишканага айланды. Бирок глобалдык жетишкендиктерге карабастан, технологиялык процессинин бир бөлүгү механизацияланбай калды. Иш кол менен жүргүзүлүп, бул эмгек өндүрүмдүүлүгүнө терс таасир этти. Ишкананы модернизациялоо Улуу Ата Мекендик согуштун аяктагандан кийин гана башталды. Ошол эле учурда сыра заводу да өндүрүштү кеңейтүүгө киришти. Айылда мурдагы үч колхоздон бирдиктүү агроөнөр жай чарбасы түзүлүп, республикадагы эң ири болуп калды.
Беловодское айыл

Беловодское айылын Улуу Ата Мекендик согуш да четте калтырган жок. Анын эки жарым миңден ашык тургуну согуш талаасында катышкан, алардын ичинен 600 адам мекен үчүн курман болгон. Согушка катышкан айылдын тургундарынын арасында Советтик Союздун Баатырлары, эң жогорку аскердик сыйлыктарды алган адамдар бар.

Беловодское айыл өкмөтүндө бүгүнкү күндө 21 миңден ашык адам жашайт, алар 20дан ашык этносту көрсөтөт.

Ошол эле учурда 9 000 тургун же 41% кыргыздар, 41% орустар жана украиндер, жана 18% башка этностор бар. Экономикалык жана социалдык жактан татар, өзбек жана дунган диаспоралары активдүү. Мамлекеттеги этникалык конфликттердин курчушу учурунда, тургундар бири-бирине толеранттуу болуп, ар дайым бири-бирине жардам берүүгө даяр болушкан, бул Кыргызстан үчүн трагедиялуу күндөрдө да көрүнгөн.
Беловодское айыл

Беловодское муниципалитети жакшы өнүккөн, атаандаштыкка жөндөмдүү инфраструктурага ээ, анын ичинде электр энергиясы, борборлоштурулган суу менен камсыздоо, телефон байланыштары, темир жолго жетүү, жакшы авто жолдордун абалы, борборго жакындык, муниципалитетти инвесторлор үчүн, бизнес өнүктүрүү үчүн жагымдуу кылат.

Райондук мамлекеттик администрация жана муниципалитет жеке ишкердикти жүргүзүү, жаңы жумуш орундарын түзүү, айыл тургундарынын маданиятын жана медициналык кызмат көрсөтүүлөрүн өнүктүрүү үчүн жагымдуу шарттарды түзүү үчүн бардык аракеттерди кылышат.

Жаштар үйү, балдар бакчалары, китепкана, спорттук секциялар, кызыгуулар боюнча кружоктор жана көркөм өз алдынчалык иштери иштейт.

Айылдын ичинде бирдей аталыштагы темир жол станциясы иштейт.
12-06-2018, 22:03
Вернуться назад