КУКА АРАЛДАРЫ
Аралдар Тынч океандын борборунда жайгашкан. 15 аралдан турат, түндүк жана түштүк (Херви) топторун түзөт. Эң чоң аралдар - түштүк тобунда - Мангайя жана Раротонга. Жалпы аянты - болжол менен 240 км2. Административдик борбору - Раротонга аралындагы Аваруа (болжол менен 1,5 миң). Калкы - 21,4 миң (2004 ж.), Полинезиялыктар жана Жаңы Зеландиядан келген маори элдеринен турат. 24 миңден ашык Кука аралдарынан чыккан адамдар Жаңы Зеландияда туруктуу жашашат. Расмий тили - англис тили. Дин: калктын болжол менен 75%ы - протестант-конгрегационалисттер, католиктер да бар. Валюта - Жаңы Зеландия доллары.
Улуттук майрам - 4-август - Конституция күнү (1965 ж.).
Кука аралдары «Жаңы Зеландия менен эркин ассоциациядагы өзүн-өзү башкаруучу аймак» болуп эсептелет. Аймактын башчысы - Улуу Британиянын королевасы. Аралдардагы королева өкүлү - Ф. Гудвин. Сырткы саясат жана коргонуу боюнча маанилүү маселелер боюнча чечимдер Жаңы Зеландия өкмөтү менен макулдашылып кабыл алынат. Жашоочулар Жаңы Зеландиянын жарандыгына ээ. Аралдар ички жашоо маселелеринде толук автономияга ээ. Алардын өз конституциясы, Жогорку Кеңеши (25 депутат, 5 жылга шайланат), премьер-министр (Дж. Марурай) башчылык кылган министрлер кабинети бар. Консультативдик орган катары башчылар палатасы бар, анын орундары мурас катары берилет (15 адам).
Аралдар 1773-жылы англис деңиз саякатчысы Дж. Кук тарабынан изилденген. 1888-1901-жылдары Улуу Британиянын протекторатына кирген, 1901-жылдан тартып Жаңы Зеландиянын башкаруусуна өткөн. 1965-жылдын августунда Кука аралдары «Жаңы Зеландия менен эркин ассоциациядагы өзүн-өзү башкаруучу аймак» статусун алышкан.
Экономиканын негизин туристтик бизнес түзөт, ал өлкөнүн калкынын көбүн иш менен камсыз кылат. Айыл чарба жана балык уулоо негизинен ички муктаждыктарды канааттандырууга багытталган. Жаңы Зеландияга жаңы тропикалык жемиштер, ошондой эле кокос, перламутр жана жасалма жупуну экспорттолууда. Өнөр жай 2 тигүү фабрикасы, сыра заводу, жемиштерди кайра иштетүүчү ишканалар менен көрсөтүлгөн. Жергиликтүү маркаларды жана монеталарды сатуу маанилүү роль ойнойт. Жалпысынан импорт экспортту ашып түшөт. Чет өлкөлүк соода балансы жана ички бюджеттин жетишсиздиги Жаңы Зеландиянын түз субсидиялары менен жабылат.
Ички дүң продукция - 135 млн АКШ доллары (2004 ж.).
2 жума сайын чыккан гезит жана күндөлүк (2 миң нуска) гезит (англис жана маори тилдеринде «Кук айлендз ньюс»). Кука аралдарынын өкмөттүк кызматтары - Радио жана гезит корпорациялары бар.