Владимир Путин Россия-Кыргызстан кызматташтыгынын эң актуалдуу маселелерин талкуулоодо Кыргызстандын Россия үчүн ишенимдүү стратегиялык өнөктөш экенин баса белгиледи.
– Биздин мамилелерибиздин мүнөзү жөнүндө айтуунун кажети жок: Кыргызстан – биздин ишенимдүү өнөктөш, бизде чын эле стратегиялык мамилелер түзүлүүдө. Евразия экономикалык биримдигине киргенден кийин кызматташуу мүмкүнчүлүктөрү көбөйөт. Бул көрсөткүчтөргө гана эмес, чыныгы жашоого, биздин экономикаларыбыздын, социалдык тармактын өнүгүшүнө да таасир этет деп үмүттөнөм, – деди Россиянын президенти.
Анын айтымында, Россия Кыргызстан үчүн негизги соода-экономикалык өнөктөш болуп калууда. Албетте, рублдын курсунун өзгөрүшү менен Кыргыз Республикасы менен Россиянын ортосундагы товар жүгүртүү бир аз төмөндөгөн, бирок Россия тарап Кыргызстан менен мамилелерди диверсификациялоо үчүн бардык аракеттерди көрөт.
– Россия Кыргызстан үчүн негизги, негизги соода-экономикалык өнөктөш болуп калууда. Ооба, биз белгилүү окуяларга байланыштуу – биринчи кезекте курс өзгөрүүлөрүнө байланыштуу – товар жүгүртүүнүн бир аз төмөндөп жатканын байкап жатабыз. Бирок, биз туруктуу биринчи орунду ээлеп жатабыз – 27 пайыздан ашык, – деп түшүндүрдү Путин. – Биз мамилелерибизди диверсификациялоого умтулуп, келишимдерге ылайык, бул үчүн бардык негиздер бар деп эсептейм.
Өз кезегинде Алмазбек Атамбаев Владимир Путинге Россия Кыргызстандын ишенимдүү экономикалык өнөктөшү болуп келгенине ыраазычылык билдирди. Кыргыз лидеринин көңүлүн буруучу негизги маселе – Кыргызстан үчүн Россия менен стратегиялык өнөктөш болуп калуу.
– Мен биздин өлкөлөр ортосундагы бардык актуалдуу маселелерди кайрадан талкуулоого мүмкүнчүлүк бар экенине кубанычтамын, анткени биздин өлкөлөр ортосунда чоң экономикалык жүгүртүүлөр гана эмес. Биз биринчи кезекте стратегиялык өнөктөштөрбүз, жана мен бул дайыма жана келечекте да ошондой болот деп үмүттөнөм, бул биздин үчүн эң негизги, негизги стратегиялык өнөктөш, – деди Атамбаев.
Кыргызстан Россияга эмне сунуштай алат деген суроого ИА экономист Никита Мендкович, Евразия экономикалык аналитикалык клубунун төрагасы жооп берди.
– Азыр Россия азык-түлүк тармагында импортту алмаштырууга багытталып жатат, ал эми өзү өндүрбөгөн товарларды союздаштарынан сатып алууну артык көрөт, андыктан Кыргызстан Россия жана союздук базарларда бир катар дыйканчылык продукцияларын сунуштай алат: күрүч, тамеки, пахта, жашылчалар, жемиштер ж.б. Фасоль рыногу да келечектүү, ал жерде Түркия өтө кеңири жайгашкан, бул жаңы саясий шарттарда Россиянын кызыкчылыктарына жооп бербейт. Акырында, Кыргызстандан сүт жана эт да сунушталса, ашыкча болбойт. ЕАЭС, шексиз, агрардык продукцияларды жеткирүүгө кызыкдар. Евразия өнүктүрүү банкы Кыргызстанда дыйкан чарбалары менен иштөөчү даярдоо борборлорунун тармагын түзүү үчүн 25 миллион доллар бөлдү. Ошондуктан Кыргызстан тышкы рынокко чыгуу үчүн бардык мүмкүнчүлүктөргө ээ, жана бул мүмкүнчүлүктөрдү пайдаланбай коюу күнөө болот, – деди эксперт өзүнүн пикирин билдирип.