Кытай кино тарыхындагы эң кымбат фильм "Арыстан кылычы" дүйнөлүк прокатка февраль айында чыкты. Башкы ролдорду продюсер Джеки Чан жана башка Голливуд жылдыздары — Джон Кьюсак жана Эдриен Броуди ойногон.
Интернеттен кыргыздар тууралуу окуп, Джеки Чан Кытай империясынын жоокеринин ролун ойногон актерго баталдык сценаларда кыргызча кыйкырык кылууну сунуштады.
Джеки Чан тартуу алаңында кыргыздар ким экенин, бул эл тууралуу кызыкканын Пекинде жашаган этникалык кыргыз Элчоро Курман айтып берди.
Элчоро өмүрүнүн баарын Кытайда өткөрдү жана негизинен Кытай тилинде сүйлөйт. Ал Джеки Чан менен таанышуу тууралуу, Кытайда эмне үчүн болгонун жана келерки жылы тарыхый мекенине баруу пландары тууралуу айтып берди.
— Салам, Элчоро! Сизди кино тармагындагы ийгиликтериңиз менен куттуктайбыз. Кытайда кантип болгонун айтып берсеңиз?
— Салам! Менин чоң ата-энем чек ара бөлүнгөндө Кытайдын аймагында калып калган. Ошондуктан мен Корла шаарында төрөлүп, чоңойгом. 16 жашымда Пекинге окууга келип, экономика факультетин аяктап, эки жыл банкта иштегенден кийин актерлук карьераны жасоону чечтим.
— Кандай фильмдерде ойнодуңуз?
— Менин катышуум менен 20дан ашык фильм чыкты. Негизинен бул Кытай фильмдери, мисалы, "Жети жылдыздын көк көлү" же "Рухий сокку".
— Сиз кыргызча сүйлөйсүзбү?
— Албетте, бул менин туулган тилим, бирок мага практикалык жактан жетишпейт, бирок аракет кылам жана дайыма үйрөнүү мүмкүнчүлүгүн колдонууга аракет кылам.
— Кытайлыктар жана кыргыздар сыртынан окшош. Сизди өздөрүнүн адамдары катары кабыл алышпадыбы?
— Жок (күлүп), алар мен кыргыз экенимди билишет жана абдан достук менен кабыл алышат.
— Джеки Чан менен бир фильмде тартылууга кандайча жетиштиңиз, анткени көпчүлүк адамдар муну кыялданат?
— Жаңы фильм үчүн Кытай жоокеринин ролуна 300дөн ашык актер кастингге катышты. Мен эки кытай кесиптешим менен бирге оң жооп алганымда чексиз кубандым.
— Джеки Чан менен бир алаңда болгондо кандай сезимде болдунуз? Ал чындыкта кандай?
— Чындыгында, ал абдан жөнөкөй жана чынчыл адам. Анын статусуна карабастан, ал бардыгына абдан көңүл бурат.
Мисалы, тыныгуу учурунда ал оңой эле печенье же суу салынган себетти алып, тартуу тобуна таратып берет. Тартуу алаңында таштандыны өзү жыйнап жүрдү. Ал бизди газировка банктарын таштандыга жиберер алдында жыйнаганга мажбурлады — урна толуп кетпеши үчүн.
Ал айлана-чөйрөгө абдан кам көрөт. Джеки Чан — чоң тамга менен адам жана чоң жүрөгү бар.
— Тартуу учурунда көп сүйлөшүп турасыздарбы?
— Ал менен сүйлөшүү абдан жеңил. Баталдык сценаларда ал мага келип, кандайча туура трюк жасоону үйрөтүп турчу.
Бир жолу дубльдердин ортосунда Джеки Чан мага моюнумду массаж кылууну сурады. Эски жаракаттар каскадерлук трюктар учурунда сезилип жаткандай, биз сүйлөшүп кеттик.
Ага кайрылганда мен адатым боюнча кыргызча "байке" дедим. Ал бул эмне дегенин сурады, мен болсо, менин элдерим улууларга ушундай кайрылат деп түшүндүрдүм.
Ал "Кыргызы ким, бул кандай эл?" деп кызыкты. Ошентип, ал мен кыргыз экенимди жана ата-бабаларым гундар менен согушканын билдим.
Эки күндөн кийин Джеки менен жолуктум, ал кыргыздардын тарыхы тууралуу Интернеттен окуганын айтты жана: "Демек, сен бул фильмде ата-бабаларыңдын ролун ойноп жатасың. Баталдык тартууларында кыргызча сөздөрдү кыйкырсаң жакшы болот" деди. Албетте, мен кубана макул болдум, бирок фильмди көргөндө бул көрүнбөйт (күлүп).
— Социалдык тармактарда Джеки Чан менен кыргыз калпагында сүрөттө…
— Ооба, бул гримеркада болду. Ак-калпак — менин белегим, ал аны биздин улуттук баш кийим экенин угуп, Кыргызстанда кымбат конокторго берилерин укканда дароо кийип алды.
— Фильмде дагы эки белгилүү актер — Джон Кьюсак жана Эдриен Броуди тартылган. Алар жөнүндө эмне айта аласыз?
— Алар экөө да абдан жакшы жана жөнөкөй. Джон Кьюсак ар кандай адамдар менен сүйлөшүүнү жана алардан бир нерсени үйрөнүүнү абдан жакшы көрөт. Броуди мага өзүнүн аракетин менен эстелүү: тартуулардын аяктагандан кийин анын менеджери Броуди бардык адамдар менен сүрөткө түшө албай турганын айтты, анткени ал жолугушууга кечигип жатат. Бирок актер аны токтотуп, жөн гана кете албай турганын айтты — ал бизге чыгып, ар бир адам менен сүрөткө түштү.
— Тартуу кайда болду жана алар кыйынчылык менен өттүбү?
— Эки ай тартуу Джэцзян провинциясында, төрт ай Дуньхуан шаарында болду. Гостиница тартуу жайынан 100 чакырымдай алыста болду, күн сайын эртең менен алтыда туруп, эки саат жол жүрүүгө туура келди. Кайтып келгенде, түн ортосунан өтүп калып, кээде таңга чейин калдык. Абдан чарчап калдык (күлүп).
— Ал эми өзүңүзгө фильм жактыбы?
— Албетте, жакты (күлүп), бирок мен кыргызча кыйкырган учурлар фильмге кирген жок (нааразы болуп).
Архив: Джеки Чан
— Кино тармагындагы келечегиңизди кандай көрөсүз?
— Мен дагы деле тартылууну пландап жатам, бирок жакшы фильмдерде гана. Албетте, өзүмдүн фильмимди тартууну кыялданам.
— Сиз тарыхый мекенде болдубу?
— Эгер мүмкүнчүлүк болсо, келерки жылы Кыргызстанга келүүнү пландап жатам. Ошондуктан, дагы жолугушабыз деп ойлойм (күлүп).
"Арыстан кылычы" (Dragon Blade) жалпы бюджет 65 миллион доллар болгон фильм 2015-жылдын февраль айында прокатка чыкты. Фильмдин окуясы Эжелки Кытайда Хань династиясы учурунда өтөт. Римдик генерал Луций өзүнүн жоокерлери менен Кытайдын аймагында. Ошол эле учурда Батыш аймагынын коргоо отрядынын командири Хо Ань душмандарынын интригаларынан улам кул болуп калат.
Эки улуу жоокердин тагдыры Батыш чөлүндө эпикалык согушта жолугушууга жазылган. Бирок алар бири-бирине каршы эмес, Кытайдын суверенитети үчүн ашкере император Тиберийге каршы согушушу керек.
Биздин интервьюнун каарманы менен бирге фильмде Кыргызстандык дагы бир актер — мурдагы "Кабар" маалымат агенттигинин корреспонденти Канатбек Абдырахманов тартылган.
Эл аралык маалымат: Sputnik Кыргызстан