Караван-сарай «Таш-Рабат», Кара-Коюн дарыясынын жээгинде жайгашкан, чындыгында Тянь-Шандагы Улуу Жибек жолу активдешкен доордо пайда болгон тарыхый архитектуранын эң маанилүү өкүлү болуп саналат. Күчтүү тоо чокуларынын арасында, Семиречье менен Кашгарды байланыштырган байыркы кербен жолунда жергиликтүү башкаруучу Мухамед-хан тарабынан курулган бекем кербен-сарайдын калдыктары бийик турат. Караван-сарай XV кылымда (1408-1415-жылдар) курулуп, соодагерлер жана саякатчылар үчүн конок үйү болгон.
Таш-Рабат - орто кылымдын сейрек жана жакшы сакталган эстелиги. Ал деңиз деңгээлинен 3000 метрден ашык бийиктикте, кооз капчыгайда жайгашкан.
Таш-Рабат - таштан курулган уникалдуу байыркы имарат, Борбордук Азиядагы өз түрүндө эң ири.
План боюнча бул үчтүк жана отуз үч метрлик түз бурч, дубалдардын калыңдыгы эки жарым метрге чейин. Ал өзүнүн өлчөмдөрү, курулуш материалы (негизи таш) жана так симметрия боюнча курулган өзгөчө пландаштыруусу менен айырмаланат.
Симметриялуу, квадрат формасындагы имарат, түз бурчтуу бөлмөлөрдүн, коридорлордун, күмбөз залдын комплекси менен, чоң таш плиткалардан ганчевый раствор менен курулган. Мындай типтеги имараттардын адаттагы схемаларынан Таш-Рабат ички короонун жоктугу менен айырмаланат. Негизги фасад массивдүү портал менен, жебе формасындагы арка жана тараптагы тегерек мунаралар менен белгиленет. Таштын курулушунун жөнөкөйлүгү, пропорцияларынын оордугу, ошондой эле терезе тешиктеринин жоктугу имараттын катаал архитектуралык көрүнүшүн жаратат.
Табигаттын баштапкы абалында жоголуп кеткен, калктуу конуштардан алыс, кербен-сарай фасаддык жагынан катаал, монументалдуу жана жеткиликтүү эмес көрүнөт. Эки мунара жана күчтүү портал менен массивдүү таш дубалдар анын конокторуна ишеним берчү.
Ички өтмөктөрдүн күмбөздөрү кээ бир жерлерде кулап, имараттын планын макеттегидей ачыкка чыгарат. Борбордо - портал менен он алты метрлик коридор аркылуу байланышкан негизги зал. Оң жана сол тарапта - тараптагы өтмөктөрдүн перпендикулярлары, алардан кельяларга кирүүгө болот. Ички кельялар бекем казематтардай көрүнөт, мейманкана номерлерине окшобойт. Чындыгында, бул жерде, үч миң метрден ашык бийиктикте, Тянь-Шандын эң кыйын бөлүгүндө, Таш-Рабат коргоочу жана конокчулук кылган үй ээси болгон.
Таш-Рабат жайгашкан талаа байкалаарлык калыңдыкка ээ, жана тараптагы дубалдар жерге кирип кеткендей. Арткы дубал такыр көрүнбөйт. Бирок, бийик порталынын толук калыңдыгы менен көрүнүшү таасирдүү.