Депутаттардын эмгек акысына болгон чыгымдар сакталууда, анткени парламенттин аппараты иштеп жатат. Ошондой эле кызматтык сапарларга жана резервдик фонддорду пайдаланууга болгон чыгымдар да калууда.
2025-жылдагы парламентке болгон чыгымдар
Депутаттардын өзүн-өзү таратуусу тууралуу ушактар жазгы каникулдардан кийин эле тарай баштады. Процедура сентябрдын ортосунда башталды, ал эми 25-сентябрда парламент расмий түрдө өзүн-өзү таратууну жарыялап, эрте шайлоолорду дайындады. Кандидаттардын тизмесине ылайык, депутаттардын көбү кайрадан өз орундарын ээлөөгө умтулушууда.Анткен менен, Жогорку Кеңешти кармоо менен байланышкан чыгымдар кандай? Сентябрда чыгымдар жогору деңгээлде калды — 144 млн сомдон ашык. Октябрда чыгымдар дээрлик эки эсе төмөндөдү, бирок дагы деле болсо маанилүү, май жана июль айларындагы сессиялар учурундагы деңгээлге жакын.
2025-жыл ичинде Жогорку Кеңешке болгон чыгымдар 1,2 млрд сомго жетти, анын 80% дан ашыгы эмгек акы чыгымдарына туура келет.
Жогорку Кеңеште алты фракция иштеп, "Ынтымак" фракциясы гана өзгөрүүсүз калды. Ошентип, VII чакырылыштагы 90 депутаттын үчтөн бир бөлүгү - 27 киши - иштөө учурунда алмашты.
Депутаттардын ишинин жыйынтыктары кандай? Бул суроого жооп бирдей эмес. Кээ бир депутаттар мыйзам долбоорлорун сунуштап, активдүүлүк көрсөтүштү, ал эми башкалары мыйзам чыгарууга болгон кызыгуусунан айырмаланбай калды.
Он жылда дээрлик 10 миллиард
Жогорку Кеңешти кармоо Кыргызстандын бюджетине чоң финансылык жүк болуп саналат. 2015-жылдан 2025-жылдын ноябрына чейин парламентке болгон чыгымдар 9,6349 млрд сомду түздү. Эскертүү катары, бул сумманын жарымынан көбү 2022-2025-жылдар аралыгына, башкача айтканда, VII чакырылыштагы парламентке тиешелүү.2021-жылдагы реформадан кийин депутаттардын саны төрттөн бирге кыскарды, 90 адамга чейин. Чыгымдардын кыскарышын күтсө болот эле, бирок талдоо көрсөткөндөй, алар кыйла өскөн. 2020-жылы бир депутатка болгон чыгымдар жылына болжол менен 5,6 млн сомду түзсө, 2025-жылдын он айынын жыйынтыгы боюнча бул сумма 14 млн сомго чейин көбөйдү.
Парламентарийлер экинчи айдан бери иштебей жатышса да, формалдуу түрдө депутаттар болуп калышат, жана парламентти кармоо боюнча чыгымдар жогору бойдон калууда. Алар мурдагы айларга салыштырмалуу төмөндөгөнү менен, деңгээли дагы деле маанилүү, бул бюджет парламенттин иштебей турганына карабастан чыгымдарды көтөрүп жатканын билдирет.
