Трамп Гренландияга болгон кызыгуусу ресурстар менен чектелбестигин, анын стратегиялык жайгашуусунан улам экенин баса белгиледи. Ал ошондой эле Луизиана штатынан губернатор Джефф Лэндрини атайын элчи кылып дайындаганын жарыялады. «Бизге Гренландия улуттук коопсуздук үчүн керек. Анын жээгине карасак, көптөгөн орус жана кытай кемелери бар экенин көрүүгө болот. Биз аны алууга милдеттүүбүз», — деди президент.
Лэндринин дайындалышы Данияда жана өзү Гренландияда кызуу реакция жаратты. Жаңы атайын элчи X социалдык тармагында жарыялаган билдирүүсүндө Трампка ыраазычылык билдирип, анын милдеттери губернатор катары ишине таасир этпей турганын белгиледи. Ал ошондой эле «Гренландияны АКШга кошуу» максатын белгиледи.
Бул аракеттерге жооп катары Даниянын премьер-министри Метте Фредериксен жана Гренландиянын премьер-министри Йенс-Фредерик Нильсен биргелешип билдирүү жасап, аралдын анын тургундарына таандык экенин жана аннексиянын эл аралык коопсуздукту камсыздоо шылтоосу менен да кабыл алынгыс экенин баса белгилешти. Алар АКШнын Гренландияны басып алууга укугу жок экенин билдиришти.
Даниянын тышкы иштер министри Ларс Локке Расмуссен, бул маселелерди талкуулоо үчүн АКШнын элчиси Кеннет Хоуэрди чакырууну пландап жатканын кошумчалады. Ал жакында Гренландияга болгон сапарында америкалык дипломат «өз ара урматтоо» жөнүндө сүйлөгөнүн эске салып, Трамптын атайын өкүлүнүн аралды көзөмөлгө алуу тапшырмасын алуу көрүнүшүн толугу менен кабыл алынгыс деп атады.
Трамп Гренландияны, Даниянын өзүн-өзү башкаруучу аймагы, АКШга кошууну туруктуу түрдө колдоп келет, анын стратегиялык маанисин жана минералдык ресурстарын эске алып.
Reuters агенттигинин маалыматына ылайык, 22-декабрда Трамптын администрациясы Данияга басым жасап, АКШнын чыгыш жээгиндеги беш ири деңиз жел электр станцияларынын лицензияларын токтотту, анын ичинде дат мамлекеттик компаниясы Orsted тарабынан башталган эки долбоорду да.
Гренландия, мурдагы дат колониясы, 57 миңдей адам жашаган, 2009-жылдагы келишим боюнча көз карандысыздыкка ээ болду, бирок дагы эле балык уулоо жана Даниядан финансылык жардамга көз каранды. Арал Европа менен Түндүк Америка ортосундагы стратегиялык жайгашуусу менен АКШнын ракетадан коргонуу системасында маанилүү роль ойнойт жана Вашингтондун кытай импортунан көз карандылыкты азайтуу аракеттери фонунда минералдык ресурстары менен кызыгууну жаратат, деп белгилейт Reuters.
