Длинноносый крохаль / Узунтумшуктуу кытай / Кызыл көкүрөктүү мерганзер
Узунтумшуктуу кытай
Статус: VII категория, Least Concern, LC. Монотипичный вид.
Распространение общее и в стране. Север Америка жана Евразиянын түндүгүндө жашайт. Республикада Ысык-Көлдүн котловинасында уялайт. Мурда Ысык-Көлдөн тышкары, кичине суу жаратылыштарында да жашачу. Азыркы учурда көлдүн чыгыш бөлүгүндө гана калды.
Места обитания. Суу жаратылыштарында уялайт, уяларын кустарник арасында жерге жасайт. Численность. Так белгилүү эмес, бирок 10-15 уялай турган жуптан ашпашы мүмкүн.
Образ жизни (жизненные циклы). Май-июнь айларында уялайт. Уяларын жээк өсүмдүктөрүнүн арасында, көкүрөгүнөн жана ичинен жулуп алынган жүн менен төшөп жасайт. Уяларда 8-10 жумуртка болот. Көбүнчө бир аялдан 20-30 ар кандай жаштагы балапандарды чогултуп көрүүгө болот. Бул көрүнүштүн себептери так эмес, анткени аялдардын өлүмү менен түшүндүрүү кыйын, анткени мындай көрүнүш кеңири таралган. Мүмкүн, узунтумшуктуу кытайлардын көбү Ысык-Көлдө кыштайт. Суу жаныбарлары, балык жана безкозголоо менен азыктанышат [2, 6].
Лимитирующие факторы. Негизинен азык издеп сууга чөмүлүп балык улаварында өлүшөт. Жээк өсүмдүктөрүнүн жок болушу жана тынчсыздануу факторы санына азыраак таасир этет.
Разведение (содержание в неволе). Белгисиз.
Меры охраны существующие. Ысык-Көл мамлекеттик заповеднигинде корголот.
Меры охраны рекомендуемые. Тюп бухтасында жаз мезгилинде балапандарды чыгаруу учурунда балык улоону чектөө. Жайгашкан жерлерде мониторинг уюштуруу жана санын эсепке алуу.
Red-breasted Merganser
Red-breasted Merganser
Mergus serrator Linnaeus, 1758
Status: VII категория, Least Concern, LC. Монотипичный вид. Red-breasted Merganser - туруктуу түр. Ысык-Көл облусунун чыгыш бөлүгүндө май-июнь айларында уялайт. Такталган саны 10-15 уялай турган жуп. Уяларын көл жээгиндеги кустарник астында жасайт. Жумуртка - 8ден 10го чейин. Лимитирующие факторы: балык улоо учурунда балык торлорунда өлүү. Уялоо мезгилинде Тюп бухтасында балык улоону чектөө сунушталат.