Монголияда парламенттин жаңы спикери дайындалды, бул бийликтеги Монголиянын элдик партиясында (МЭП) жетекчиликти алмаштыруу боюнча иштин сигналын берди, бул кышкы сессиядан кийин чыңалууну төмөндөтүү боюнча аракеттердин алкагында болуп жатат.
Учрал Ням-Осор спикерликке 82.5% добуш менен шайланды, бул маалымат парламенттин расмий сайтында көрсөтүлгөн. Ал октябрда премьер-министр Занданшатар Гомбожав менен болгон ички бийлик күрөшүнүн натыйжасында отставкага кеткен Амарбаясгалан Дашзэгвэнин ордуна келет.
Учрал, МЭПте жаңы жүз катары эсептелет, партиянын лидери болуп ушул айдын башында шайланды. Партиянын мүчөлөрү анын кемчиликсиз репутациясынын айланасында биригишти, ички талаш-тартыштарды жана коррупция боюнча айыптоолорду жеңүү үчүн.
Эми Учрал партиянын ички ар кандай фракцияларын бириктирүү жана коомчулуктун ишенимин калыбына келтирүү мүмкүнчүлүгүнө ээ. Мангейм университетинин Монголия боюнча эксперти Джулиан Диркес жаңы спикердин ийгиликсиздиги учурда оппозициянын позициясын күчөтүшү мүмкүн деген пикирди билдирет.
«Эгерде партиядагы жана парламенттеги ички конфликттер ачык формада уланса, бул Демократиялык партия жана башка оппозициялык топтор үчүн мүмкүнчүлүктөрдү жаратууда», — деп баса белгилейт Диркес.
Салт боюнча, бийликтеги партиянын лидери көп учурда премьер-министрлик кызматты ээлейт, бирок бул дайыма эле болбойт. Mongolia Weekly журналынын редактору Амар Адъяа МЭП стабилдүүлүккө умтулуп, Занданшатардын өкмөт башчылык кызматта калышын бул стратегиянын алкагында зарыл деп эсептээрин белгилейт.
«Занданшатар, балким, 2027-жылдагы шайлоодо МЭПден президенттикке талапкер болот, ал эми Учрал премьер-министр болуп калат. Бирок бул акыркы сценарий эмес, анткени көп нерсе ар кандай факторлорго көз каранды», — деп кошумчалайт Амар.
Амар Учралды «перспективдүү парламентарий» катары сүрөттөп, бизнеске жакын көз караштары жана Занданшатар менен президент Хурэлсух Ухнаа менен тыгыз байланыштары бар экенин белгилейт.
Учрал, Глостершир университетинде (Улуу Британия) бизнес башкаруу боюнча магистр даражасына ээ, 2016-жылдан бери парламентте иштеп, санариптик саясат менен активдүү алектенүүдө. E-Mongolia платформасын түзүүгө катышуусу өлкөнүн санариптешүү процессинде маанилүү салым катары эсептелет.
«Анын көтөрүлүшү кылдат пландалган; партиянын лидери болууга чакырык таштай алчу бардык мүмкүн болгон атаандаштар катышкан жок, анткени партиянын улук мүчөлөрү «таза» лидерди көргүсү келди», — деп комментарий берет Амар. «Анын тандалышы формалдуу түрдө тандоо болсо да, чындыгында бул таажы коюу болду».
Колдоочулар Учралдын статусунун көтөрүлүшү инвесторлорду, мурдагыдай эле, акыркы дүрбөлөңдөн кабатыр болгон инвесторлорду тынчтандыра алат деп эсептешет.
Июнь айында премьер-министр Оюун-Эрдэнэ Лувсаннамсрай коомдук нааразычылыктар фонуна отставкага кеткен, бул анын уулу менен болгон скандалдан улам болду. Октябрда Занданшатар да бийликтен четтетилүү менен бетме-бет келген, бирок Конституциялык соттун отставкасынын мыйзамсыздыгы боюнча чечиминен кийин өз ордунда кала алды. Буга чейин спикер коррупция боюнча айыптар менен тергелүүдө, бул көмүр казуу менен байланыштуу.
«Эгер Учрал партияны хаоско түшүрбөй сактап калса, бул Монголияда туруктуу реформаларды колдой турган экономикалык жана саясий абалды түзөт», — деп жыйынтыктады Амар.
автор: Майкл Кон
перевод: Татар С.Майдар
источник: bne IntelliNews
