Устаттар бардык окуучуларды камтууга үлгүрбөй жатышат
Быйыл мектептердеги класстар толуп кетти, кээ бир сабактарда 60 окуучуга чейин бар. Устаттардын жүгү айтарлык жогорулады, айрыкча биринчи жана экинчи класстарда, бул класстарда балдардын саны өткөн жылдарга салыштырмалуу дээрлик эки эсеге көбөйдү. Окуу жылынын башында кээ бир класстарда 60 бала болгон, бул окуу үчүн кыйын шарттарды жаратууда. Натыйжада класстар кайра бөлүштүрүлүп, азыр борбордук мектептерде биринчи класстардын параллелдеринде орто эсеп менен алганда алты же жети класс бар.«Биздин класста 35 окуучу бар, бул анчалык жаман эмес. Бирок устат ар бирине көңүл бурушу керек, ал класстын аягына жеткенде, звоночок угулат. Мен күн сайын баламдан устат менен сүйлөштүбү, тапшырмаларын текшердиби деп сурайм. Тилекке каршы, мындай көңүл буруу ар дайым болбойт. Окуунун башында устат менен байланыш орнотуу абдан маанилүү, болбосо балдар мектепке келип, өз ара аракеттенбестен кетип калышат. Мен устаттарды айыптабайм, алар үлгүрбөй жатышат. Бирок бул маселе чечүүнү талап кылат, анткени мектеп билим берүү гана эмес, социализация үчүн да маанилүү. Министрликте, көрүнөт, негизги нерсе - балдарды 45 мүнөт класста кармап туруу деп эсептешет», - деди №26 мектептин окуучусунун энеси.
Класстардын жүктөлүшү боюнча абал борбордун көптөгөн мектептеринде байкалууда, анда бир устатка 50дөн ашык окуучу туура келет.
«Балдарды тагдырдын буйругуна таштап коюшту»
Ата-энелер ошондой эле окуу процессинин уюштурулушу жана башталгыч класстагы окуучулардын коопсуздугу боюнча тынчсызданууларын билдиришүүдө.«Биринчи жана экинчи сменалар бир убакта чыгышат жана кабыл алынат, бул балдар үчүн олуттуу коркунучту жаратууда, анткени алар жаракат алышы мүмкүн. Мындай шартта кичинекейлер тагдырдын буйругуна ташталып калат. Бул критикалык маселелерди чечүүнүн ордуна жаңы администрация болгону кийим формасын текшерип жатат», - деди №29 мектептин окуучусунун энеси.
Башка окуу жайларында да балдардын класстарга бир убакта кирип-чыгышы, коопсуздукту камсыз кылуу үчүн жетиштүү көзөмөл болбой жатканы белгиленүүдө. Балдар кезекке туруп, кирүүгө аракет кылышат, ал эми устаттар абалды контролдоого аракет кылып, башаламандыкка каршы туруш үчүн үлгүрбөй жатышат.
«Менин кызым, башка окуучулар менен ичи-тыш болуп, партасына жетүүгө аракет кылышы керек деп айтты. Эгер кимдир бирөө куласа, ким жооп берет?» - деп сурайт №34 мектептин биринчи классынын энеси.
Мектептен - бала бакчага
Көптөгөн үй-бүлөлөр үчүн окуу менен байланышкан көйгөйлөр билим берүү процессинен тышкары да уланууда. Кабинеттердин жетишсиздигинен улам узартылган окууну уюштурууга мүмкүнчүлүк жок. Мурдагы чиновниктер, эгер орун жетишпесе, биринчи класстагы окуучуларды жакынкы бала бакчаларга жайгаштыра тургандыгын убадалаган, ал жерде алар сабактан кийин калышып, тамактануу жана ата-энелери келгенге чейин иш менен алектенишет. Бирок кийин мектептер балдарды кабыл алуу квоталарын көбөйтүп, мэрия мүмкүн болушунча аларды билим берүү мекемелеринде жайгаштырууга аракет кылды. Шаардык билим берүү бөлүмүнүн маалыматы боюнча, сентябрда 630 биринчи класстагы окуучу бала бакчаларга жайгаштырылган.Ошентсе да, көп ата-энелер балдарын сабактан кийин дароо алып кетүүнү артык көрүшөт. Бул эки ата-эне иштеген үй-бүлөлөр үчүн кыйынчылыктарды жаратат, ар бир үй-бүлө өз чечимдерин издеп жатат.
«Уулум мамлекеттик мектепте биринчи класста окуйт. Сабактан кийин ал жалгыз калат, үйдө аны карап турган эч ким жок, же кружокторго алып барчу. Ошондуктан биз аны жеке бала бакчага жаздырдык. Ал кечке чейин ал жерде убакыт өткөрүп, улуу топтогу балдар менен ойнойт жана иштейт. Биз бул көйгөйдү башкача чечүүнүн жолун билген жокпуз», - деди борбордук мектептин биринчи классынын окуучусунун энеси.
Башка ата-энелер да ушундай жол менен жүрүшөт, кээ бирлери балдарды мектептен алып кетип, ата-энелери жумуштан келгенге чейин алар менен иштешүү үчүн нянь жалдашат.
Окуу китептеринин жетишсиздиги
Окуу китептеринин жетишсиздиги да олуттуу көйгөйгө айланды. Биринчи класстагы окуучулар үчүн билим берүү жаңыланган «Наристе» программасы боюнча жүргүзүлүп жатса, экинчи класстагылар 11 жылдык билим берүүнүн биринчи классы боюнча окууну улантууда.12 жылдык системаны киргизүү чечими өткөн жылы кабыл алынгандыктан, окуу китептерин жана окуу материалдарын иштеп чыгуу тездетилген режимде жүрдү. Окуу китептери азырынча мектептерге келе берүүдө. Мисалы, ноябрда экинчи класстар үчүн «Табигый илимдер» боюнча окуу китептери басылып чыкты, ал эми жакында Россия биринчи класстар үчүн орус тили боюнча окуу китептерин өткөрүп берди.
Кыска каникулдар
Быйылкы окуу жылында мектептеги каникулдар кыйла кыскарды: адаттагыдай бир жума эмес, балдарда болгону беш күндүк эс алуу болду, анын ичинде дем алыш күндөрү.Мектеп медицинасында адис, дарыгер Бактыгуль Жумагулова, жогорку класстагылар үчүн беш күндүн адаптация үчүн жетиштүү экенин, ал эми башталгыч класстагылар, айрыкча биринчи жана экинчи класстагылар үчүн калыбына келүү үчүн көбүрөөк убакыт талап кылынарын белгилейт. Бирок биринчи чейректе алар жалпы график боюнча эс алышат. Көптөгөн ата-энелер жаңы расписаниега нааразычылыгын билдиришип, балдарына «өз алдынча» каникулдарды уюштуруп башташты. Биринчи класстагылар үчүн кошумча каникулдар декабрь айында пландалууда.
«Менин балам арык жана кичинекей, алты жашта болсо да, өзүнүн теңдештеринен кичине көрүнөт. Жана чиновниктер мектепте жүк жок деп айтканда, балдар дагы эле чарчашат. Ошондуктан мен көп учурда ага тыныгуу берип, үйдө калтырам», - деди Чүй облусунун Ивановка айылынан келген окуучунун энеси.
