26-ноябрда эки өлкөнүн делегацияларынын кеңейтилген форматта сүйлөшүүлөрү өттү. Жыйында биринчи болуп Кыргызстан президенти Садыр Жапаров сөз сүйлөдү.
Андан кийин сөз Владимир Путинге берилди.
Ал өз сөзүндө Садыр Жапаровго чакыруусу үчүн ыраазычылык билдирип, орус делегациясынын "дос Кыргызстанда" болуусуна кубанычта экенин белгиледи.
Бул визит Коллективдик коопсуздук боюнча уюмдун (ОДКБ) Коопсуздук кеңешинин жыйынына даярдык катары өтүүдө.
Путин Кыргызстандын ОДКБдагы төрагалыктагы аракеттерин жогору баалап, Россия 2026-жылы уюмду башкарып алууга даяр экенин кошумчалады.
Россия менен Кыргызстан ортосундагы мамилелер стратегиялык өнөктөштүк жана союздаштык рухунда өнүгүүдө, бул өз ара урматтоо жана тараптардын кызыкчылыктарын эске алуу менен, достук жана кызматташтык боюнча негизги келишимде жазылгандай.
Эл башчылары дайыма диалогду колдоп, эки тараптуу өз ара аракеттенүүнүн негизги аспекттерин кылдаттык менен көзөмөлдөп турушат.
Бул жылдын аягында Россияда Жогорку Евразиялык Кеңештин жыйыны жана ТМД мамлекеттеринин башчыларынын салттуу жаңы жылдык жолугушуусу пландалууда. Сүйлөшүүлөр жыш болот деп күтүлүүдө. Атап айтканда, союздаштык жана стратегиялык мамилелерди тереңдетүү боюнча биргелешкен программалык билдирүү даярдалат, анда кызматташтыкты бекемдөө боюнча негизги милдеттер белгиленет. Ошондой эле соода, экономика, билим берүү жана миграция тармактарында бир катар маанилүү өкмөттөр аралык жана ведомстволор аралык келишимдерге кол коюу күтүлүүдө.
Россия Кыргызстандын негизги соода-экономикалык өнөктөшү болуп саналат, өткөн жылы товар жүгүртүүсү 13,6% га өсүп, рекорддук $4,1 миллиардды түздү. 2023-жылдын январь айынан сентябрь айына чейин өсүш дагы 17% ды түздү. Эскертүүчү жагдай, бардык эсептешүүлөрдүн 97% дан ашыгы улуттук валюталарда жүргүзүлөт. Биз өз ара эсептешүүлөрдү уюштуруу үчүн жаңы механизмдерди карап жатабыз. Сиз Россиядан инвестициялар жөнүндө айтып өттүңүз. Чынында, алар өсүүнү улантууда жана дээрлик $2 миллиардды түзөт. Кыргызстанда орус капиталы менен 1,7 миңден ашык ишкана иштеп жатат. Орус инвесторлорунун кыргыз экономикасына болгон ишеними сиздердин аракеттериңиздер жана оң ички саясий динамика менен байланыштуу. Биз сиздин жетекчилигиңиз астында республика стабилдүү жана ишенимдүү өнөктөш болуп калганын канааттануу менен белгилеп жатабыз, бул биздин соода-экономикалык жана инвестициялык байланыштарыбыздын мындан аркы өнүгүшү үчүн негизги шарттардын бири болуп саналат.
2022-2026-жылдарга кызматташтыкты ишке ашыруу боюнча комплекстик программаны ишке ашырууга багытталган өкмөттөр аралык комиссия активдүү иштеп жатат. Россиянын алдыңкы мунай-газ компаниялары Кыргызстанды табигый газ жана мунай продуктулары менен камсыз кылууда. Биз тынч атом тармагында, ошондой эле күн жана шамал электр станцияларын курууда жана санарип экономика тармагында кызматташтыкты кеңейтүү үчүн маанилүү мүмкүнчүлүктөрдү көрүп жатабыз. Транспорт-логистика секторунда региондор аралык кызматташтык Россиянын 80ден ашык субъектин жана Кыргызстандагы 7 облусун камтыйт. Дайыма региондордун деңгээлинде эки тараптуу конференциялар өткөрүлүп турат.
2024-жылдын октябрь айында Россияда Кыргызстан маданиятынын күндөрү ийгиликтүү өттү, ал эми ушул күздө Россия маданиятынын күндөрү Кыргызстанда өтөт деп күтүлүүдө. Биз кыргыз жетекчилигинин орус тилин колдоого болгон көңүл буруусун баалайбыз, ал өлкөдө расмий статуска ээ. 2023-жылы биз орус тилинде билим берүүнү камсыз кылган 9 орто мектепти куруу боюнча масштабдуу биргелешкен долбоорду баштадык, ал эми биринчи үч мектеп 2027-жылдын 1-сентябрына чейин ачылышы пландалууда. "Россиялык мугалим чет өлкөдө" программасынын алкагында өлкөнүн 42 мектебинде 157 орус мугалими иштөөдө.
Коопсуздук тармагындагы кызматташтыкка өзгөчө көңүл бурулууда. Кыргызстанда жайгашкан бириккен орус аскердик базасы региондогу туруктуулукту камсыз кылууда маанилүү роль ойнойт. Биз ЕАЭС, ОДКБ, ТМД жана БУУ сыяктуу эл аралык уюмдардагы макулдашылган позицияларды карманабыз.
Биз Кыргызстандын Шанхай кызматташтык уюмундагы төрагалыгы учурунда тыгыз кызматташууга даярбыз, ал сентябрда башталды. Жалпысынан, бүгүн биз эки тараптуу өз ара аракеттенүүнүн бардык аспекттерин кенен талкуулап, көп тараптуу кызматташтыгыбызды тереңдетүүнүн жолдорун белгилей алабыз", - деп жыйынтыктады орус лидер.
