2004 IUCN RLTSке киргизилген, Кыргызстандын Кызыл китебине кирбеген жаныбарлардын түрлөрү
2004 IUCN RLTSке киргизилген, Кыргызстандын Кызыл китебине кирбеген насекомдордун түрлөрү
1. Чычырканак кулук калдырканы - Hyles hippophaes (Esper, 1789) - Бражник облепиховый -
Seathorn Hawk-moth (Lepidoptera туркуму, Sphingidae тукуму)
1996-жылкы текшерүүнүн баалосу боюнча DD категориясы менен IUCN RLTSке киргизилген [76]. Тур кедири таралган, ареалы да кеӊейүүдө [42, 50]. Кыргызстанда эки түрчөсү H. h. bienerti Staudinger, 1874 жана H. h. shugnana Scheljuzhko, 1933 менен белгилүү [12, 42], алардын саны жана ареалы туруктуу [41]. Кошуна Өзбекстандын да Кызыл китебине жогорудагыдай себептер менен киргизилген эмес [23].
IUCN RLTSке 1996-жылы DD категориясы менен киргизилген [76]. Түрү кеңири таралган жана ареалы кеңейүүдө [42, 50], Кыргызстанда H. h. bienerti Staudinger, 1874 жана H. h. shugnana Scheljuzhko, 1933 [12, 42] деген эки подвид менен белгиленет, алардын саны жана ареалы туруктуу [41]. Кошуна Өзбекстанда да ушул себептер менен Кызыл китебине киргизилген эмес [23].
IUCN RLTSке 1996-жылы DD категориясы менен киргизилген [76]. Түрү кеңири таралган жана ареалы кеңейүүдө [42, 50]. Кыргызстанда H. h. bienerti Staudinger, 1874 жана H. h. shugnana Scheljuzhko, 1933 [12, 42] деген эки подвид менен белгиленет, алардын саны жана ареалы туруктуу [41]. Кошуна Өзбекстанда да ушул себептер менен Кызыл китебине киргизилген эмес [23].
2. Матурна кепелегу - Hypodryas maturna (Linnaeus, 1758) - Шашечница матурна - Scarce Fritillary (Lepidoptera туркуму, Nymphalidae тукуму)
1996-жылы жүргүзүлгөн текшерүүнүн баалосу боюнча DD категориясы менен IUCN RLTSке киргизилген [76]. Эц кедири таралган түр. Кыргызстандын аймагындагы мурда H. m. staudingeri (Wnukowsky, 1929) түрчөсүнө караган популяциялар, азыркы мезгилде Euphydryas asiatica (Staudinger, 1881) деген белек түргө карайт [50, 88], башкача айтканда H. maturna түрү Республиканын фаунасынан чыгарылган [12]. Eu. asiatica кеп кездешпейт, бирок азыркы убакта Кыргызстанда коркунуч туудуруучу маалыматтар жок [40].
IUCN RLTSке 1996-жылы DD категориясы менен киргизилген [76]. Бул түр абдан кеңири таралган. Кыргызстандын аймагындагы популяциялар мурда H. m. staudingeri (Wnukowsky, 1929) түрчөсүнө кирген, азыркы учурда Euphydryas asiatica (Staudinger, 1881) [50, 88] түрүнө кирет, башкача айтканда H. maturna түрү Республиканын фаунасынан чыгарылган [12]. Eu. asiatica сейрек кездешет, бирок учурда Кыргызстанда коркунуч категориясын баалоо үчүн маалыматтар жетишсиз [40].
IUCN RLTSке 1996-жылы DD категориясы менен киргизилген [76]. Бул түр абдан кеңири таралган. Кыргызстандын аймагындагы популяциялар мурда H. m. staudingeri (Wnukowsky, 1929) түрчөсүнө кирген, азыркы учурда Euphydryas asiatica (Staudinger, 1881) [50, 88] түрүнө кирет, башкача айтканда H. maturna түрү Республиканын фаунасынан чыгарылган [12]. Eu. asiatica сейрек кездешет, бирок учурда Кыргызстанда коркунуч категориясын баалоо үчүн маалыматтар жетишсиз [40].
3. Оттой жупсуз кепелек - Thersamonolycaena (=Lycaena) dispar (Haworth, 1802) - Червонец непарный — Large Copper (Lepidoptera туркуму, Lycaenidae тукуму)
1996-жылы жүргүзүлгөн текшерүүнүн баалосу боюнча LR/nt категориясы менен IUCN RLTSке киргизилген [76]. Кеңири таралган түр, Кыргызстанда [17] Th. d. rutila (Werneburg, 1864) түрчөсү менен белгилүү [12], ареалы жана популяциялары Республикада туруктуу [40, 41].
IUCN RLTSке 1996-жылы LR/nt категориясы менен киргизилген [76]. Широк таралган түр, Кыргызстанда [17] Th. d. rutila (Werneburg, 1864) [12] подвиди менен белгиленет, ареалы жана популяциялары республикада туруктуу [40, 41].
IUCN RLTSке 1996-жылы LR/nt категориясы менен киргизилген [76]. Түрү кеңири таралган жана Кыргызстанда [17] Th. d. rutila (Werneburg, 1864) [12] подвиди менен белгиленет, ареалы жана популяциялары туруктуу [40, 41].
4. Кегултур алькон - Maculinea alcon (Denis et Schiffermbiller, 1775) - Голубянка пятнашка-алькон - Alcon Large Blue (Lepidoptera туркуму, Lycaenidae тукуму)
1996-жылы жүргүзүлгөн текшерүүнүн негизинде LR/nt категориясы менен IUCN RLTSке киргизилген [76]. Кеңири таралган түр, Кыргызстандын аймагынан тартып тундукту карай кеткен Евразия аймагынын кадимки түрү. Бул түрдүн Республикада бир гана жолу табылганына [41], аны текшерүүнүн зарылчылыгына карабастан коргоого муктаж эмес, себеби Maculinea түрүнүн бардык түрлөрүнүн ареалдары жана популяциялары Кыргызстанда туруктуу [40].
IUCN RLTSке 1996-жылы LR/nt категориясы менен киргизилген [76]. Широк таралган түр, Евразияда Кыргызстандан түндүккө карай кеңири таралган. Бул түрдүн республикада бир гана жолу табылганына [41], аны текшерүүнүн зарылчылыгына карабастан коргоого муктаж эмес, себеби Maculinea түрүнүн бардык түрлөрүнүн ареалдары жана популяциялары Кыргызстанда туруктуу [40].
IUCN RLTSке 1996-жылы LR/nt категориясы менен киргизилген [76]. Бул кеңири таралган түр, Кыргызстандан түндүккө карай Евразияда кеңири таралган. Республикада бир гана шектүү [41] табылган фактыны текшерүү зарылчылыгына карабастан, бул түрдү коргоо зарылчылыгы жок, анткени Кыргызстандагы Maculinea түрлөрүнүн бардык популяциялары жана ареалдары туруктуу [40].
5. Кёгълтър арион - Maculinea arion (Linnaeus, 1758) - Голубянка пятнашка-арион - Arion Large Blue (Lepidoptera туркуму, Lycaenidae тукуму)
1996-жылдагы жүргүзүлгөн текшерүүнүн баалосу боюнча LR/nt категориясы менен IUCN RLTSке киргизилген [76]. Эц кеӊири таралган түр. Кыргызстанда кездешкени [17] борборазиялык M. а. cyanecula (Eversmann, 1848) түрчөсүнө кирет, азыркы мезгилде өз алдынча түр катары каралууда [50], башкача айтканда M. arion түрү Республиканын фаунасынын тизмесинен чыгарылган [12]. Maculinea түрүнүн бардык түрлөрүнүн популяциялары жана ареалдары Кыргызстанда туруктуу [40].
IUCN RLTSке 1996-жылы LR/nt категориясы менен киргизилген [76]. Бул түр абдан кеңири таралган. Кыргызстандагы [17] таралышы M. a. cyanecula (Eversmann, 1848) түрүнө тиешелүү, азыркы учурда өз алдынча түр катары каралууда [50], башкача айтканда M. arion түрү Республиканын фаунасынан чыгарылган [12]. Мындан тышкары, Maculinea түрүнүн бардык түрлөрүнүн популяциялары жана ареалдары Кыргызстанда туруктуу [40].
