Жангорозова Алиман

Жангорозова Алиман

Киноактриса. Кыргыз ССРнин эл артисти (1967). 1914-жылдын 31-декабрында Кыргыз ССРнин Түп районундагы Сары-Тологой айылында туулган. Орто мектептин 5 классын аяктаган. 20 жашында Кыргыз мамлекеттик драма театрына кабыл алынган. 1934-1937-жылдары Наркомпрос тарабынан уюштурулган колхоз-совхоз театрына иштеди, Узген шаарында. Андан кийин Ысык-Көл (1937—1943), Нарын (1943—1946), Пржевальск (1946—1962) драма театрларында сахнада оюн ойноду. 1963-1972-жылдары Нарын музыкалык-драмалык театрында иштеди. 1972-1975-жылдары Кыргыз мамлекеттик Эмгек Кызыл Туу ордендүү академиялык драма театрында актриса болуп иштеди. Театрда 42 жылдык чыгармачылык өмүрүндө 160тан ашык ар түрдүү ролдорду ойноп, табигый талантын, чоң жашоо жана сахна тажрыйбасын, чыныгы актердук чеберчилигин көрсөттү.

Чындык, темперамент, терең жашоо таануу анын бардык ролдорун айырмалайт, анын ичинде кинонун. Ал 1961-1975-жылдары ар түрдүү фильмдерде жана ар түрдүү режиссерлор менен ийгиликтүү тартылган. Көрүүчүлөр актрисанын «Тянь-Шаня кыз» А. Очкин (энеси), «Биздин балалыгыбыздын асмандары» Т. Океев (Урум), «Жамиля» И. Поплавская (эне), «Ысык-Көлдүн кызыл мактары» Б. Шамшиев (Айымжан), «Отко таазим эт» Т. Океев (Мергениң жубайы), «Мен — Тянь-Шань» (Асельдин чоң энеси), «Катаал» Т. Океев (картайган аял), «Көчө» Г. Базаров (картайган Борошавы), «Таштагы жылмаюу» У. Ибрагимов (Алымкан), «Кызыл алма» Т. Океев (картайган аял), «Калган жашоолор» М. Убукеев (Кумар) фильмдериндеги чыгыштарын эстешет.

Сыйлыктары — «Эмгек даңкы» медалы (1946, 1970). «Ардактуу белгиси» ордени (1958). Кыргыз ССРнин Маданият министрлигинин грамотасы (1966). Кыргыз ССРнин Жогорку Кеңешинин ардактуу грамотасы (1967).

1973-жылдан бери СССРдин СК мүчөсү.

АКТРИСАНЫН ЧЫГАРМАЛАРЫ ТУУРАЛУУ

Липпе А. Алиманын актердук палитрасы.— «Советская Киргизия», 1966, 30-декабрь.
Ашимов К. Кыргыз киносуна туулган күн. Ф., «Илим», 1969, б. 119.
Ашимов К. Кыргызстандын экраны айтып берет. М., Советтік кино искусствосунун пропаганда бюросу, 1976, б. 53.
Ибрагимова М. Актрисанын жолу.— «Вечерний Фрунзе», 1974, 2-ноябрь.
Өзүн-өзү уюштуруу сахнасынан — экранга.— «Вечерний Фрунзе», 1976, 7-декабрь.

Кыргызстандын аялдары