Биография
АТАМБАЕВ Алмазбек Шаршенович 17-сентябрда 1956-жылы Чүй облусунун Аламудун районундагы Арашан айылында туулган.
1980-жылы Москва башкаруу институтун инженер-экономист, өндүрүштү башкаруу уюштуруучусу адистиги боюнча аяктаган.
1999-жылы «Данк» медалы менен сыйланган, 2007-жылы – «Данакер» ордени менен сыйланган. 1-класстагы мамлекеттик кызматтын мамлекеттик кеңешчиси наамына ээ.
Эмгек жолун 1980-жылы Кыргыз Республикасынын Байланыш министрлигинде инженер болуп баштаган.
1981-1983-жылдары - ДЭУ № 4 башкы инженери
1983-1987-жылдары Кыргыз ССР Жогорку Советинин Президиумунда ар кандай кызматтарда иштеген
1987-1989-жылдары - Первомай райондук аткаруу комитетинин орун басары
1989-1997-жылдары - «Форум» илимий-өндүрүш фирмасының директору
1997-1999-жылдары - «Кыргызавтомаш» ААКнын генеральдык директору
1999-2004-жылдары - «Форум» өнөр жай тобунун директорлор кеңешинин төрагасы
2004-2005-жылдары - «Кыргызавтомаш» корпорациясынын директорлор кеңешинин төрагасы
2005-2006-жылдары - Кыргыз Республикасынын экономика, өнөр жай жана соода министри, министрдин милдетин аткаруучу
2006-2007-жылдары - Кыргыз Республикасынын Премьер-министри
2007-2010-жылдын апрель айына чейин - активдүү коомдук-саясий ишмердик менен алектенген
2010-жылдын апрелинен июнь айына чейин - Кыргыз Республикасынын Убактылуу өкмөтүнүн биринчи орун басары
2010-жылдын ноябрь-декабрь айларында - Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты, СДПК фракциясынын лидери
2010-жылдын 20-декабрынан тартып - Кыргыз Республикасынын Премьер-министри
2011-жылдын 30-октябрында Кыргыз Республикасынын Президенти болуп шайланган
2011-жылдын 1-декабрында Кыргыз Республикасынын Президенти кызматына расмий түрдө киришкен.
Кыргыз Республикасынын Конституциясынан
ҮЧҮНЧҮ БӨЛҮК
60-берене.
1. Президент мамлекеттин башчысы болуп саналат.
2. Президент элдин жана мамлекеттик бийликтин биримдигин символдойт.
61-берене.
1. Президент Кыргыз Республикасынын жарандарынан 6 жылга шайланат.
2. Бир эле адам президент болуп эки жолу шайланбайт.
62-берене.
1. Президент болуп Кыргыз Республикасынын 35 жаштан жогорку жана 70 жаштан төмөн жаран шайланат, мамлекеттик тилди билген жана республикада жалпы 15 жылдан кем эмес жашаган.
2. Президенттик кызматка талапкерлердин саны чектелбейт. Президенттикке талапкер катары 30 миң добуш берүүчүлөрдүн колун жыйнаган адам катталат.
Президентти шайлоо тартиби конституциялык мыйзам менен белгиленет.
63-берене.
1. Президент кызматка киришкенде Кыргызстандын элине ант берет.
2. Президенттин ыйгарым укуктары жаңы шайланган Президент кызматка киришкен учурда токтотулат.
3. Президент ыйгарым укуктарын аткаруу учурунда саясий партияга мүчөлүгүн токтотуп, саясий партиялардын ишмердиги менен байланышкан бардык аракеттерин токтотот.
64-берене.
1. Президент:
1) Жогорку Кеңешке Конституцияда белгиленген учурларда шайлоолорду дайындайт; Конституцияда белгиленген тартипте жана учурларда Жогорку Кеңешке мөөнөтүнөн мурда шайлоолорду дайындоо боюнча чечим кабыл алат;
2) жергиликтүү кеңештерге шайлоолорду дайындайт; мыйзамда белгиленген учурларда жана тартипте жергиликтүү кеңештерди таратууну ишке ашырат.
2. Президент:
1) мыйзамдарды кол коюп, жарыялайт; мыйзамдарды Жогорку Кеңешке каршы пикир менен кайтарат;
2) зарыл болгон учурда Жогорку Кеңештин кезексиз жыйынын чакырууга укуктуу жана каралууга тийиш болгон маселелерди аныктайт;
3) Жогорку Кеңештин жыйынында сөз сүйлөөгө укуктуу.
3. Президент:
1) Жогорку Кеңешке Жогорку Соттун судьялык кызматтарына шайлануучу талапкерлерди сунуштайт; Судьяларды тандоо боюнча Кеңештин сунушу менен Жогорку Кеңешке Жогорку Соттун судьяларын кызматтан бошотуу үчүн сунуштайт;
3) Судьяларды жергиликтүү сотторго Судьяларды тандоо боюнча Кеңештин сунушу менен дайындайт;
4) Конституциялык мыйзамда белгиленген учурларда Судьяларды жергиликтүү соттордон бошотот.
4. Президент:
1) Жогорку Кеңештин макулдугу менен Башкы прокурорду дайындайт; мыйзамда белгиленген учурларда Башкы прокурорду кызматтан бошотот, Жогорку Кеңештин жалпы депутаттарынан кеминде үчтөн биринин макулдугу менен же Жогорку Кеңештин жалпы депутаттарынан үчтөн биринин сунушу менен, Жогорку Кеңештин депутаттарынын эки үчүнчүсүнүн макулдугу менен; Башкы прокурордун сунушу менен анын орун басарларын дайындайт жана кызматтан бошотот;
2) Өкмөттүн мүчөлөрүн - коргоо, улуттук коопсуздук маселелери боюнча мамлекеттик органдардын жетекчилерин жана алардын орун басарларын дайындайт жана кызматтан бошотот.
5. Президент:
1) Жогорку Кеңешке Улуттук банктын төрагасы кызмат ордуна шайлануучу талапкерди сунуштайт; Улуттук банктын төрагасынын сунушу менен төрага орун басарларын жана Улуттук банктын башкармалыгынын мүчөлөрүн дайындайт, мыйзамда белгиленген учурларда кызматтан бошотот;
2) Жогорку Кеңешке Борбордук шайлоо комиссиясынын жана референдумдарды өткөрүү боюнча комиссиясынын үчтөн бир мүчөсүн шайлоого жана кызматтан бошотууга сунуштайт;
3) Жогорку Кеңешке Счеттук палатасынын үчтөн бир мүчөсүн шайлоого жана кызматтан бошотууга сунуштайт;
4) Счеттук палатасынын төрагасын Жогорку Кеңеш тарабынан шайланган Счеттук палатасынын мүчөлөрүнүн арасынан дайындайт жана мыйзамда белгиленген учурларда кызматтан бошотот.
6. Президент:
1) Кыргыз Республикасын өлкө ичинде жана чет өлкөлөрдө көрсөтөт;
2) Премьер-министр менен макулдашып, эл аралык келишимдерди түзөт; аталган ыйгарым укуктарды Премьер-министрге, Өкмөт мүчөлөрүнө жана башка кызмат адамдарына өткөрүп берүүгө укуктуу;
3) ратификациялык грамоталарды жана кошулуу грамоталарын кол коюп берет;
4) Премьер-министр менен макулдашып, Кыргыз Республикасындагы чет өлкөлөрдөгү дипломатиялык өкүлчүлүктөрдүн башчыларын жана эл аралык уюмдардагы туруктуу өкүлдөрдү дайындайт; аларды чакырып алат; чет өлкөлөрдүн дипломатиялык өкүлчүлүктөрүнүн башчыларынан ишеним жана кайра чакырып алуу грамоталарын кабыл алат.
7. Президент жарандыкка кабыл алуу жана Кыргыз Республикасынан жарандыктан чыгуу маселелерин чечет.
8. Президент Кыргыз Республикасынын Куралдуу Күчтөрүнүн Жогорку башчысы болуп саналат, Кыргыз Республикасынын Куралдуу Күчтөрүнүн жогорку командалык курамын аныктайт, дайындайт жана кызматтан бошотот.
9. Президент:
1) мыйзамга ылайык түзүлгөн Коргоо кеңешин жетектейт;
2) конституциялык мыйзамда белгиленген негиздер бар болсо, өзгөчө абал киргизүү мүмкүнчүлүгү жөнүндө эскертет, ал эми зарыл болсо, алдын ала жарыя кылбай, аны айрым жерлерде киргизет, бул тууралуу Жогорку Кеңешке дароо билдирет;
3) жалпы же жарым-жартылай мобилизация жарыялайт; Кыргыз Республикасына каршы агрессия же агрессиянын түздөн-түз коркунучунда согуш абалын жарыялайт жана бул маселени дароо Жогорку Кеңештин кароосуна сунуштайт;
4) өлкөнүн коргонушу жана жарандардын коопсуздугун коргоо максатында аскердик абал жарыялайт жана бул маселени дароо Жогорку Кеңешке сунуштайт.
10. Президент:
1) Кыргыз Республикасынын мамлекеттик сыйлыктары менен сыйлайт;
2) Кыргыз Республикасынын ардактуу наамдарын берет;
3) жогорку аскердик наамдарды, дипломатиялык рангдарды жана башка атайын наамдарды берет;
4) кечирим берүү укугун ишке ашырат;
5) өз аппаратынын структурасын аныктайт, анын регламентинин бекитилет жана жетекчини дайындайт.
11. Президент ушул Конституцияда белгиленген башка ыйгарым укуктарды ишке ашырат.
65-берене.
Президент өз ыйгарым укуктарын Кыргыз Республикасынын аймагында аткарууга милдеттүү болгон жарлыктар жана буйруктарды кабыл алуу аркылуу ишке ашырат.
66-берене.
1. Президенттин ыйгарым укуктары анын арызы боюнча отставкага кетүү, Конституцияда белгиленген тартипте кызматтан бошотуу, ошондой эле оорунун же өлүмдүн кесепетинен ыйгарым укуктарын ишке ашырууга мүмкүнчүлүк болбогон учурда эрте токтотулушу мүмкүн.
2. Президенттин оорунун кесепетинен өз милдеттерин аткарууга мүмкүнчүлүгү болбогон учурда, Жогорку Кеңеш түзгөн мамлекеттик медициналык комиссиянын корутундусунун негизинде Президентти кызматтан эрте бошотуу боюнча чечим кабыл алат, Жогорку Кеңештин жалпы депутаттарынан кеминде эки үчүнчүсүнүн добушу менен.
67-берене.
1. Президент кызматтан бошотулгандан кийин кылмыш жоопкерчилигине тартылат.
2. Президент кызматтан бошотулушу үчүн Жогорку Кеңеш тарабынан кылмыш жасаганга байланыштуу айыптоо сунушталса гана болот, бул Президенттин аракеттеринде кылмыш белгилеринин бар экендигин тастыктаган Башкы прокурордун корутундусунун негизинде.
3. Президентти кызматтан бошотуу үчүн Жогорку Кеңеш тарабынан айыптоо сунушу жалпы депутаттардын көпчүлүгү тарабынан, кеминде үчтөн биринин демилгеси менен жана Жогорку Кеңеш тарабынан түзүлгөн атайын комиссиянын корутундусунун негизинде кабыл алынышы керек.
4. Президентти кызматтан бошотуу боюнча Жогорку Кеңештин чечими жалпы депутаттардын экиден үчүнүн добушу менен кабыл алынуусу керек, айыптоо сунушталган күндөн тартып үч айдын ичинде. Эгер ушул мөөнөттө Жогорку Кеңештин чечими кабыл алынбаса, айыптоо четке кагылган болуп эсептелет.
68-берене.
1. Президенттин ыйгарым укуктарын ушул Конституцияда белгиленген себептер боюнча эрте токтотулганда, жаңы Президент шайланганга чейин анын ыйгарым укуктарын Жогорку Кеңештин Торагасы аткарат. Президенттин ыйгарым укуктарын аткарууга мүмкүнчүлүк болбогон учурда, Президенттин ыйгарым укуктарын Жогорку Кеңештин Торагасы Премьер-министр аткарат.
Президенттин мөөнөтүнөн мурда шайлоолору Президенттин ыйгарым укуктары токтотулган күндөн тартып үч айдын ичинде өткөрүлөт.
2. Президенттин ыйгарым укуктарын аткарып жаткан кызмат адамдары Жогорку Кеңешке мөөнөтүнөн мурда шайлоолорду дайындап, Өкмөттү отставкага жиберүүгө укуктуу эмес.
69-берене.
1. Эгер 67-беренеде белгиленген тартипте кызматтан бошотулбаган болсо, мурдагы президенттердин бардыгы Кыргыз Республикасынын экс-президенти наамына ээ.
2. Экс-президенттин статусу мыйзам менен белгиленет.
Президенттин штандарты
Кыргыз Республикасынын Президенттин штандары Кыргыз Республикасында Президенттик бийликтин белгиси жана символу болуп саналат.
Кыргыз Республикасынын Президенттин штандары Кыргыз Республикасынын Президентине кызматка киришкенде тапшырылат.
Кыргыз Республикасынын Президенттин штандарынын оригиналы Кыргыз Республикасынын Президенттин резиденциясындагы кызматтык кабинетте жайгашкан.
Кыргыз Республикасынын Президенттин штандарынын дубликаты Кыргыз Республикасынын мамлекеттик туусунун жанына Президенттин резиденциясында, Президент Кыргыз Республикасында болгондо башка резиденциялардын жанына, Кыргыз Республикасынын Президенттин транспорттук каражаттарында орнотулат.
Мамлекет башчысынын катышуусундагы салтанаттуу жана башка иш-чараларда Кыргыз Республикасынын Президенттин штандарынын дубликаты Кыргыз Республикасынын мамлекеттик туусунун жанына орнотулушу мүмкүн.
Кыргыз Республикасынын Президенттин штандарынын ОПИСАНИеси
Кыргыз Республикасынын Президенттин штандары кызыл түстөгү (Кыргыз Республикасынын мамлекеттик туусунун түсү) кездемеден жасалган, 50 мм туурасындагы алтын лента жана алтын бахрома менен чектелген. Кездеменин туурасы анын узундугунун үч беш бөлүгүн түзөт.
Геометриялык борборунда алтын тегерек жайгашкан, анын диаметри туунун туурасынын үч беш бөлүгүн түзөт.
Алтын тегеректин борборунда Кыргыз Республикасынын мамлекеттик гербинин стилизделген сүрөтү жайгашкан: канаттарын жайып турган ак бүркүт, алтын тегеректин борборунда жайгашкан, жана артында Ала-Тоо тоолорунун кыркасы, көл жана алтын түстөгү күндүн нурлары менен жайгашкан.
Тегеректин четинде алтын менен «Кыргыз Республикасынын Президенти» деген жазуу жайгашкан. Жазуунун тамгаларынын өлчөмү алтын тегеректин диаметринин бир жети бөлүгүн түзөт.
Штандартынын туйтунунда Кыргыз Республикасынын Президенттин фамилиясы, аты жана атасы, кызматка киришкен датасы мамлекеттик тилде жазылган күмүш кашаа орнотулган.
Штандартынын туйтуна алтын жогорку бөлүгү орнотулган, ал жебенин учу формасында.
Президенттин белгиси
Кыргыз Республикасынын Президенттин белгиси Кыргыз Республикасында Президенттик бийликтин белгиси жана символу болуп саналат.
Кыргыз Республикасынын Президенттин белгиси Кыргыз Республикасынын Президентине кызматка киришкенде тапшырылат.
Кыргыз Республикасынын Президенттин белгиси Кыргыз Республикасынын Президенттин резиденциясындагы кызматтык кабинетте жайгашкан.
Кыргыз Республикасынын Президенттин белгиси ОПИСАНИеси
Президенттик бийликтин символу - Кыргыз Республикасынын Президенттин белгиси белгиден жана белгинин чынжырынан турат.
Кыргыз Республикасынын Президенттин белгиси 750/0 алтындан жасалган жана эки элементтен турат:
- байыркы орнаменталдык мотив - Умай Эне - байыркы кыргыздардын эң урматтуу кудайларынын бири, анын символикалык сүрөтү, асманда учуп жаткан куштун формасында;
- уникалдуу кесилиши жана сапаты боюнча, алтын түстөгү цитрин (105,2 карат, диаметри 35,5 мм) Кыргыз Республикасында жашаган элдердин бүтүндүгүн, бөлүнгүс жана көп түрдүүлүгүн символдойт.
Белгинин чынжыры алтындан жасалган жана кайталанган элементтерден турат, алардын бир бөлүгү тюндюктүн формасында, экинчи бөлүгү - симметриялык сегиз нурлуу алтын жылдыздын формасында, анын борборунда административдик түзүлүштөрдү символдойтган чоң маржан жайгашкан.
Белгинин чынжырынын жогорку бөлүгүндө жайгашкан табактын арткы бетинде Кыргыз Республикасынын Президенттин фамилиясы, аты жана атасы мамлекеттик тилде жана кызматка киришкен убактысы жазылган.
Президенттин ант берүүсү
«Мен, Атамбаев Алмазбек Шаршенович, Кыргыз Республикасынын Президенттигине киришип, Кудайдын жана өз элимдин алдында мамлекеттин башчысы катары ыйгарым укуктарымды адилеттүү аткарууга, адам жана жаран укуктарын коргоого, Кыргыз Республикасынын Конституциясына так салып, элдин биримдигин, мамлекеттин бүтүндүгүн жана коопсуздугун коргоого ант берем».
АТАМБАЕВ Алмазбек Шаршенович
Кыргыз Республикасынын Президенти
Кыргыз Республикасынын Президенти
