Идеологиялык көзөмөл академиялык чөйрөдө
Студенттин чыгарылышы идеологияга болгон көзөмөлдүн күчөшүн кайрадан баса белгилейт. Буга чейин талкууларды жана сынчыл ойлонууну колдогон билим берүү чөйрөсү, азыркы учурда расмий линиядан четтөө дисциплина бузуу катары каралып жатат.Идеологиялык тарбиянын ролунун күчөшү жана партиялык көз караштарды окуу программаларына интеграцияланышы менен, уруксат берилген пикирлердин чектери улам-улам тарылып жатат.
Окуянын деталдары
Кытайдын социалдык тармактарында пайда болгон маалыматка ылайык, 2023-жылы кабыл алынган студент, милдеттүү саясий курстарда марксисттик теорияга жана ККПнын легитимдүүлүгүнө каршы бир нече жолу сын айтты.Ага төрт курсташы доо арыз жазып, ал негизги идеологиялык принциптерди четке какканын билдиришти. Бул курстар Кытайдагы бардык студенттер үчүн милдеттүү болуп, партиялык идеяларды жана саясий берилгендикти бекемдөө үчүн кызмат кылат.
Конфликттин тарыхы жана эскалациясы
2024-жылы студент "жараксыз билдирүүлөр" үчүн теориялык марксизм сабагында дисциплинардык жазага тартылган. Бирок, 16-сентябрда "Си Цзиньпиндин социализм боюнча идеялары жаңы доордо" курсуна болгон окуядан кийин кырдаал курчуп кетти.Окутуучунун суроосуна жооп берип жатып, студент коммунизм менен Кытайдын улуттук кайра жаралуу ортосунда түз байланыш жок экенин белгилеп, мамлекет коммунисттик идеологиясыз да ийгиликтүү өнүгө аларын кошумчалады. Ал ККПнын кулашы менен марксисттик окутуучулар "көшөгөдө соода кылууга" мажбур болушу тууралуу билдирүүсү да кошумча чыңалууну жаратты.
Университеттин чечими
21-ноябрда дисциплинардык комитет студент "сабактардын тартибин" жана университеттин ички регламенттерин "катуу бузган" деген тыянакка келди. Окуу жайынан чыгаруу тууралуу расмий билдирүүнүн жоктугуна жана медиа суроолорунан баш тартууга карабастан, документтин ачыкка чыгышы илимий жана юридикалык чөйрөлөрдө кеңири резонанс жаратты.Көптөгөн эксперттер кырдаалды анонимдүү комментарийлеп, анын саясий сезимталдыгына көңүл бурушту.
Академиялык коомчулуктун пикири
Сиань, Чунцин жана башка аймактардагы илимпоздор жаза катуулугунун идеологиялык талаш-тартыштарга болгон мамилелердеги өзгөрүүлөрдү чагылдырып жатканын белгилешет. Мурда марксизм жана ККПнын тарыхы боюнча талаштар көп учурда талкууланчу, жазаланчу эмес.Кээ бир изилдөөчүлөр саясий теорияны үйрөнүү сын-пикирлерди жана альтернативдүү интерпретацияларды билдирүү мүмкүнчүлүгүн камтыйт деп эсептешет, бул толук кандуу академиялык процесс үчүн зарыл.
Юридикалык баа
Юристтер студенттин билдирүүлөрү, албетте, провокациялык болсо да, Кытайдын кылмыш мыйзамдарына кирбестигин белгилешет. Чунцинден келген адвокаттын айтымында, идеологияга шек келтирүү жана жеке пикирди билдирүү кылмыш эмес жана провокация катары эсептелбеши керек.Ошентсе да, эксперттер университеттер идеологиялык бирдиктиктин маанилүүлүгү бар системанын алкагында иш алып барышканын жана билим берүү мекемелери жаштардын саясий социализациясынын негизги куралдарына айланып жатканын баса белгилешет.
Жүйөлүк контекст
Акыркы жылдары Кытай университеттеринде марксизм институттары активдүү түзүлүп жатат, бул идеологиялык билим берүүнүн борборлоштурулган катууланганын көрсөтөт. Мамлекеттик медиа билим берүү мекемелерин "идеологиялык тобокелдиктерди алдын алуу жана көзөмөлдөө" боюнча чакырыктарды үзгүлтүксүз жасап, аларга саясий көз караштарды мониторингдөө милдетин жүктөп жатат.Натыйжада, студенттердин курсташтары жана окутуучулары тууралуу доо арыздары улам-улам көбөйүп, жалпы көзөмөл атмосферасын жаратууда. Кээ бир окутуучулар бул кырдаалды өткөн саясий кампаниялардын практикалары менен салыштырышууда.
Белгисиздик жана кесепеттер
Саясий билдирүүлөр үчүн чыгаруу учурлары университеттер жана жергиликтүү бийликтер үчүн репутациялык тобокелдиктерден улам салыштырмалуу сейрек болсо да, бул окуя уруксат берилген чектин катууланганын көрсөтүп турат.Чыгарылган студенттин келечеги белгисиз бойдон калууда: ал чечимди жогору инстанцияга береби же башка окуу жайында билим алууну улантууну издейби, белгисиз. Кытайда окуяны талкуулоо чектелүү, анткени социалдык тармактардагы көптөгөн жарыялар тез арада өчүрүлдү.
Жыйынтык
Си Цзиньпиндин "идеяларын" билим берүү программаларына киргизүү фонуна каршы, бул окуя академиялык эркиндик менен саясий ортодоксалдык ортосундагы күчтөрдүн ара салмагындагы өзгөрүүнү чагылдырат.Студенттин идеологиялык билдирүүлөрү үчүн чыгарылышы университеттердеги пикирлерге болгон катуу көзөмөлдүн тенденциясын көрсөтүп, Кытайдын жогорку билим берүү системасындагы идеологиялык нормалардын жалпы катууланганын индикатору болуп кызмат кылат.
Башкы беттеги сүрөт иллюстративдик: chinalogist.ru.
