Атасынын мурасы жана беркутчу

Атасынын мурасы

Бир аксакал уулунун буюмдарды жана мүлктү чогултууга өтө кызыгып кеткенин байкаганда, бул аны абдан тынчсыздандырды. «Уулума, байлыкты табуу үчүн жашаган жашоо, акыры канааттанбайт деп кантип түшүндүрсөм болот?» - деп ойлонду ал, бирок жооп тапкан жок.

Бир күнү кары адам ооруп калды. Анда ал мурасчыны чакырып, ага кызыктуу бир өтүнүч менен кайрылды: «Уулум, мен үчүн абдан маанилүү бир нерсени жасашыңды каалайм».
- Сиз айткан нерселердин баарын атам.
- Убадала, мен өлгөндө, сен маңдайымдагы шымдарды чечтирбесиң. Мени ошолор менен жерге коюшсун.
Уул бул кызыктуу өтүнүчкө абдан таң калды, бирок атасына болгон урматынан эч нерсе көрсөтпөдү. «Мен сиз айткандай кылам», - деп жооп берди ал.

Эки жума өткөндөн кийин аксакал дүйнөдөн өттү. Анын жерге коюу учурунда уулу атасынан шымдарды эч качан чечтирбешин буйрук берди. «Бардыгын туура кылгыла, бирок аларды тийбегиле», - деди ал. Мулла бул менен макул болгон жок: «Биз маркумдун денесин жууйбуз, андан кийин анын кабырына жаназа (жоктоо намазы) окуйбуз».

- Эгерде сиз аны чечпесеңиз, мен муну жасабайм. Биздин диндин эрежелери ушундай, жана эч ким үчүн эч кандай исключение жок». Эч кандай өтүнүчтөр жана ынандыруулар жардам бербеди, мулла катуу болду. Жаш жигит дин кызматкери тарабынан коюлган талаптарга баш ийүүгө мажбур болду. Бирок маркумдун шымдары чечилгенде, алардын ичинен бүктөлгөн кагаз чыкты. Аны көтөрүп, уулу атасынын колу менен жазылган сөздөрдү окуду: «Уулум, эсиңде болсун: адам дүйнөдөгү бардык байлыктарды чогултса да, жашоосунан кеткенде, ал өзү менен бир жуп шым да ала албайт».

Беркутчи

Бир убакта эки коңшу жашады. Бирөө - беркутчи, жырткыч аңчылык үчүн беркуттарды окуткан устат. Экинчиси - малчы, уйларды багып өстүргөн бай адам.

Кимдин күнөөсү экендиги белгисиз, бирок коңшулардын узак жылдар бою достук мамилеси түзүлбөй калды. Эгерде эч нерсе болбосо, бир күнү малчы коңшусун уурулукка айыптады. «Беркутчи менин уйумду уурдап алды», - деп айтты ал айылдын тургундарына. Ошондо уятка калган устат аксакалдардын сотуна кайрылууну талап кылды.

Эки тарапты угуп, кеңешкенден кийин аксакалдар айылдын улуусуна сөз берди. «Биздин пикирибиз мындай, - деди ал малчыга, - биз бул адам сенин уйуңду уурдаганына ишенбейбиз. Ал узак жылдар бою беркуттарды өстүрүп, аңчылык искусствосуна үйрөтүп келет. Беркуттарга кызыккан адам эч качан уурулукка барбайт. Ал асман бийиктигине, анын тарбияланган беркуттары учуп жүргөн жерге умтулган энтузиаст». Сен аны жөнөкөй ууру деп эсептеп ката кетип жатасың».

Адамдар көп учурда башкаларды өздөрүнө мүнөздүү нерселерде шектенишет. Ар бир адам өзүнүн аң-сезиминин деңгээлине жараша ой жүгүртөт.