Кыргызстан — Кытай

Кытай Эл Республикасының өкмөтү 1991-жылдын 27-декабрында Кыргызстандын көз карандысыздыгын тааныды. Кытай Эл Республикасы жана Кыргызстан — 1071,8 км узундуктагы чектеш мамлекеттер. Тарыхый жана географиялык жактан Кыргызстан менен Кытайдын батышындагы Синьцзян-Уйгур автономдуу району (СУАР) бирдиктүү саясий-мәдени регионго кирет, бул жерде окшош дини, тууган тилдери бар элдер жашайт. Бул жакындык саясий жана соода-экономикалык мамилелердин өнүгүшүн табигый кылат. Бул региондо заманбап жаңы чакырыктар күч алууда жана активдүү көрүнүп жатат, алар трансчек аралык мүнөзгө ээ: диний экстремизм, этникалык бөлүнүү, эл аралык терроризм, уюшкан кылмыштуулук жана наркотрафик.

Кытай менен Кыргызстан ортосундагы бир катар багыттар боюнча өз ара аракеттенүүнүн зарылдыгы, эл аралык мамилелердин өткөн этабындагы реалияларга жооп берди.
1992-жылдын 16-майындагы кыргыз-кытай биргелешкен билдирүүсүндө Кыргызстан менен Кытай бири-бирин достук мамиледеги мамлекеттер катары карап, мамлекеттер аралык мамилелердин универсалдык принциптерине негизделген өз ара байланыштарды өнүктүрүүнү ниет кылышкандыгы белгиленген. Ошондой эле тараптар эки мамлекеттин ортосундагы бардык маселелерди тынч сүйлөшүүлөр аркылуу, кошуналык жана достук рухунда, күч колдонуудан баш тартып чечүүгө макулдашышкан.

90-жылдарда Кытай Эл Республикасы менен Кыргызстан ортосундагы саясий кызматташтыктын маанилүү бөлүгү мамлекеттик чек араны өтүү маселелерин жөнгө салуу болду. Алардын ийгиликтүү чечилиши Кыргызстан менен Кытайдын аскердик жана саясий чөйрөдөгү мамлекеттер аралык кызматташтыгын жакшыртууга багытталган.

Эки тараптуу мамилелерди бекемдөө максатында Кыргыз Республикасынын өкмөтү 2000-жылдын августунда 2001-2003-жылдарга кызматташуу боюнча комплексдүү иш-чаралар планын кабыл алды, бул планда кыргыз-кытай мамилелеринин көпчүлүк багыттары камтылган.