2025-жылдын 23-октябрында Оттавада «Монголистика Канадада: Чек арадан тышкары – Далалык диалог» форуму өттү, аны Канададагы Монголия элчилиги уюштурган.
Иш-чара Монголияда монголистика тармагынын негиздөөчүлөрүнүн бири болуп эсептелген профессор Уэйн Шлепптин эскерүүсүнө арналган. Алгачкы сессия «Монголия жаңы геосаясий шарттарда» деп аталып, Монголиянын Стратегиялык изилдөөлөр институтунун директору Мэндээ Жаргалсайхан доклад жасады, ал эми Pendulum Geopolitical Advisory уюмунун негиздөөчүсү Джонатан Беркшир Миллер «Канада менен Монголиянын өзгөрүп жаткан геосаясий шарттардагы кызматташуу мүмкүнчүлүктөрү» тууралуу талкуу жүргүздү.
Экинчи сессия «Монголистика: билимди келечектеги муундарга өткөрүү» деп аталган, анда Торонто университетинин Борбордук жана Ички Азия боюнча семинарын негиздеген профессор Майкл Герверс «Профессор Уэйн Шлепп жана анын Канададагы монголистикага кошкон салымы» темасында программалык сөз сүйлөдү.
Башка сүйлөгөндөрдүн арасында Торонто университетинин профессору Сэм Басс монгол тилиндеги «Китад» сөзүнүн маанисине арналган лекция менен, ошондой эле Торонто университетинен профессор Лиза Янц Гоби-даласындагы адам менен жаныбарлардын мамилеси жана таш доору тууралуу презентация менен чыкты. Мындан тышкары, Лаваль университетинин докторанты Сара Комбреде азыркы Монголиядагы адам менен табияттын өз ара аракеттешүүсү тууралуу изилдөөсүн, маданий географияга көңүл буруп, бөлүштү.
Форум монголистиканын тарыхы, тили, маданияты, этнографиясы жана археологиясы сыяктуу салттуу багыттарын, ошондой эле Монголиянын актуалдуу геосаясий контекстте тышкы саясатын жана Монголия менен Канада ортосундагы эки тараптуу мамилелерди бекемдөө жолдорун талкуулоо үчүн маанилүү платформага айланды. Иш-чаранын катышуучулары монголистиканын изилдөөчүлөрү арасында байланыштарды өнүктүрүү үчүн мындай иш-чараларды туруктуу өткөрүү зарылдыгына макул болушту.
Уэйн Шлепп 1931-жылы Түштүк Дакотада төрөлүп, прериядагы кичинекей шаарда өскөн, бул анын жеке инсандыгына чоң таасир эткен, ал үчүн ал дайыма ыраазычылык билдирген. Ал Корея согушу учурунда АКШ армиясында кызмат кылып, армиянын тил мектебинде кытай тилин окуп, Токиодо чалгындоо бөлүмүндө кызматын уланткан.
Жоокердик кызматынан кайтып келгенден кийин, Лондон университетинде стипендия алган, ал жерде 1964-жылы Чыгыш жана Африка изилдөөлөр мектебинде кытай адабияты боюнча докторлук диссертациясын коргогон. АКШга кайтып келгенден кийин, Торонто университетинин Чыгыш Азия изилдөөлөр кафедрасында кызматка киришкен.
Ал «Сань-чжу: техника жана образдуулук» аттуу кеңири трактат жазган, ошондой эле кытай поэтикасы жана монгол грамматикасы боюнча изилдөөлөрү The Journal of Chinese Linguistics, The Journal of American Oriental Society, Mongolian Studies жана Asia Folklore Studies сыяктуу журналдарда жарыяланган.
Монголистика Монголия элдеринин тилин, тарыхын, этнографиясын, диндерин, искусствосун жана адабиятын изилдеген ар түрдүү илимий дисциплиналарды камтыйт.
Татар С.Майдар
булак: MiddleAsianNews ```
