Ошол эле учурда, 2024-жыл ООНдун балдар жана куралдуу кагылыштар боюнча мандатынын үч он жылдыгында эң оор жыл катары таанылды, балалыкка байланыштуу эң көп олуттуу укук бузуулар менен.
«Биз бул шок кылуучу маалыматтар жаңы нормага айлануусуна жол бербешибиз керек», — деди Ванесса Фрейзер, ООНдун балдар жана куралдуу кагылыштар боюнча атайын өкүлү, жаңы жылдык кайрылуусунда.
Ал 2026-жылы кризистик аймактардагы балдардын шарттарын жакшыртууга багытталган активдүү аракеттерди жүргүзүүгө чакырды.
Кагылышуу шарттарында балдарды коргоону камсыз кылуу — бул моралдык же саясий тандоо гана эмес, ошондой эле эл аралык мыйзамдын талабы. Балдардын укуктарын бузуу аскердик кылмыштар катары квалификацияланышы мүмкүн.
Ванесса Фрейзер
Ванесса Фрейзер ошондой эле мамлекеттерди балдарды коргоо программаларын каржылоону камсыз кылууга жана бекемдөөгө чакырды, мониторинг, отчеттуулук, жооп берүү жана адилеттүүлүктү камсыз кылуу ушул колдоого байланыштуу экенин белгиледи. Ал тынчтыкты куруу инициативаларына, кагылышууларды алдын алууга жана узак мөөнөттүү калыбына келтирүүгө инвестиция салуунун маанисине басым жасады.
ООНдун атайын өкүлү бардык кагылышуулар тараптарына эл аралык гуманитардык мыйзамдын нормаларын сактоого, бузуулардын токтотулушуна жана күнөөлүүлөрдү жоопкерчиликке тартууга чакырды. Ал балдарга карата алган милдеттенмелер, Балдардын укуктары боюнча Конвенцияда жана балдардын куралдуу кагылыштарга катышуусу боюнча Факультативдик протоколдо көрсөтүлгөн, ар бир баланын жашоо, өнүгүү жана угулуу мүмкүнчүлүгү — балалык укугуна ылайык аткарылышы керек экенин белгиледи.