Айтматов Ильгиз Торокулович

Айтматов Ильгиз Торокулович

Техникалык илимдердин доктору, профессор, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын академиги, Эл аралык инженердик академиянын чыныгы мүчөсү, илим жана техника тармагында СССРдин Мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты, илим жана техника тармагында Кыргыз ССРинин Мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты.

1931-жылы туулган. Москвадагы Орджоникидзе атындагы геологиялык изилдөө институтун аяктаган. Азыркы учурда Кыргыз Республикасынын НАНына караштуу Геомеханика жана жер казыналарын пайдалануу институтунун директорунун кеңешчиси болуп иштейт.

Тоолордун геомеханикасы, табигый жана табигый-техногендик кырсыктар, тоо басымынын башкарылышы жана кендерди иштетүү учурундагы кырдаалдарды алдын ала болжолдоо боюнча адис. Остаточный чыңалуунун жана анын тоо жыныстарындагы деформациялардагы көрүнүштөрүнүн көп жылдык эксперименттик изилдөөлөрү аны мурда белгисиз болгон “Тоо жыныстарында остаточный чыңалуунун секундадык бошотулушу көрүнүшү” илимий ачылышына алып келди.

СССРдин медалдары менен, Кыргыз ССРинин Жогорку Кеңешинин грамотасы менен сыйланган.

Анын жетекчилиги астында 4 доктордук жана 16 кандидаттык диссертация корголгон. 218 илимий эмгек жарыяланган, анын ичинде 7 монография, 15 ойлоп табуу жана бир илимий ачылыштын автору.

Негизги ойлоп табуулары:

1. Кендерди иштетүүнүн ыкмасы. Автордук күбө № 827791,1981.
2. Тоо-тектоникалык соккулардын алдын алуу ыкмасы. Автордук күбө № 164-5558.1991.
3. Тоо соккуларынын алдын алуу ыкмасы. Автордук күбө № 1656137,1991.
4. Тоо жыныстарынын негизги чыңалуу осьтеринин багытын аныктоо ыкмасы. Автордук күбө № 1765395,1992.
5. Тоо-тектоникалык соккулардын алдын алуу ыкмасы. Автордук күбө № 177-8721.1992.