Microsoft 14-октябрдан тартып Windows 10 үчүн акысыз жаңыртуу жана колдоону токтотту, деп билдирет Би-би-си.
Windows 11ге жаңыртпаган же Windows 10 үчүн жаңыртууларга төлөбөгөн колдонуучулар, Microsoft бул версиядагы ОС үчүн акысыз коопсуздук чараларын токтоткондуктан, вирус жана хакердик чабуулдарга кабылышы мүмкүн.
Кимдерге таасир этет
Windows операциялык системасы дүйнөдөгү эң популярдуу система болуп саналат, анын орнотулган базасы 1.4 миллиарддан ашык түзмөктү камтыйт. Microsoftтун маалыматына ылайык, колдонуучулардын болжол менен 43%ы Windows 10ду колдонушат.
Мисалы, Улуу Британияда, калкы болжол менен 70 миллионду түзгөн, Which? кардарлар кызматынын баамында, болжол менен 21 миллион адам Windows 10ду колдонушат.
Эмне кылуу керек
Microsoft колдонуучулар үчүн эки негизги вариантты сунуштайт: же Windows 11ге жаңыртуу, же Windows 10 үчүн акы төлөнүүчү коопсуздук жаңыртууларына жазылуу, бул жаңыртуулар 2026-жылдын октябрына чейин жеткиликтүү болот. Бул аракеттерди компьютердин "Жеке маалымат жана коопсуздук" бөлүмүндө аткарууга болот.
Windows 11ди орнотуу үчүн 4 гигабайттан кем эмес оперативдик эс тутуму жана 64 гигабайт физикалык эс тутуму бар компьютер талап кылынат. Бул талаптарга жооп берген колдонуучулар жаңы версияны акысыз орното алышат.
Windows 11ге жаңыртууга мүмкүнчүлүгү жок же каалабаган колдонуучулар үчүн Microsoft "кеңейтилген коопсуздук жаңыртууларына" (Extended Security Updates) жазылууну сунуштайт, бул жаңыртуулар коопсуздук жаңыртууларын гана камтыйт, башка жаңыртууларсыз.
Европа экономикалык аймагындагы жашоочулар үчүн бул жаңыртууларга жазылуу акысыз болот.
Дүйнөнүн башка колдонуучулары үчүн чыгымдарды болтурбоо үчүн Microsoft аккаунтуна ээ болуу, ОСту акыркы Windows 10 версиясына жаңыртуу жана системанын резервдик көчүрмөсүн түзүү керек. Болбосо, 30 доллар төлөшү керек (бизнес аккаунттар үчүн — 61 доллар).
Ризикте эмнелер бар
Windows 10 2015-жылы чыгарылган, ошондон бери Microsoft уячаларды жоюу үчүн жаңыртууларды үзгүлтүксүз берип келген.
Бул жаңыртууларсыз компьютерлер вирус жана башка зыяндуу программаларга каршы улам көбүрөөк уязвимдүү болуп калат.
Мындан тышкары, Microsoftтун маркетинг боюнча жетекчиси Юсуф Мехди блогуна белгилегендей, уюмдар "колдонулбай калган программалык камсыздоону колдонуу менен нормативдик талаптарды сактоо боюнча көйгөйлөргө" дуушар болушу мүмкүн.
Ошондой эле, башка программалардын ишинде мүчүлүштүктөр пайда болушу мүмкүн, анткени алардын иштеп чыгуучулары эскирген операциялык система үчүн жаңыртууларды чыгарууну токтотушу мүмкүн.
Колдонуучулардын коргоочулары нааразы
Колдонуучулардын укуктарын коргоо боюнча уюмдар Microsoftтун чечимине нааразычылык билдиришүүдө, анткени бул компаниянын кардарларын керексиз чыгымдарга мажбурлап, калдыктарды көбөйтүүгө алып келиши мүмкүн.
«Көпчүлүк жаңы түзмөктү сатып алууга мажбур болот, ал эми учурдагы түзмөк жакшы иштеп жатат», — дейт америкалык PIRG колдонуучулардын укуктарын коргоо уюмунун жетекчилигинин мүчөсү Нейтан Проктор.
«Адамдар оңдоп-түзөөгө мүмкүн болбогон, программалык колдоо жок же башкача айтканда керексиз болуп калган, таштандыга жөнөтүлгөн узак өмүр сүрбөгөн түзмөктөрдөн чарчашты», — дейт Проктор. — Биз узак жашаган техникага укугубуз бар».
