Кара-Балтадагы тамак-аш жана кайра иштетүү өнөр жайы
АО "Бакай", ОсОО "Бакай-Суу", ГП "Кара-Балтинский спиртовый завод"
32 ай бою кант заводунун курулушу жүрдү, 2430 вагон жабдуулар жана комплекттер "Кара-Балта" станциясында заводдун келечектеги жумушчулары тарабынан түшүрүлдү. Тесттик иштетүү 1933-жылдын 8-мартында болду.
Кара-Балта шаарынын түзүлгөн жылы кант заводун "Серп жана молот" колхозу менен бириктирип, алардын негизинде Кыргызстандагы биринчи агроөнөр жай бирикмеси "Агросахсвеклопром" түзүлдү. Кант кызылчасын өстүрүү жана анын өнөр жайдык кайра иштетүүсүн айкалыштырган жаңы типтеги чарба кант заводунун ишин сезондук эмес кылып, киреше алууга мүмкүнчүлүк берди.
Азыркы учурда АО "Бакай" - жогорку профессионалдык деңгээлде иштеген кирешелүү өндүрүштөрдүн тармагы, ага агенттиктер, СП, ОсОО, филиалдар жана өкүлчүлүктөр кирет, алар ар кандай региондордо жайгашкан. Бул СП "Бакай-Медикал" (биргелешкен кыргыз-кубин ОсОО, Кыргызстан боюнча оптом жана бөлшек соода жүргүзөт, медициналык спирт сунуштаган жалгыз тармак). Бул СП "Бакай-Инпак", СП "Бакай-Суу", СП "Бакай-Кол" Балыкчыда, СП "Чуй-Гласс" Чуй-Токмокто, СП "Бакай-Транс" (кыргыз-ирланд ОсОО, транспорттук-экспедитордук кызматтарды автомобиль, темир жол, аба, деңиз транспорту аркылуу СНГ, Балтика, Европа жана Азия өлкөлөрүндө сунуштайт). Бул Ош шаарында кант-рафинад, чыгыш таттуулары, шарап-спирт продукцияларын чыгарган филиал. Бул Жалал-Абадда кант-рафинад, глазурланган кургатылган өрүк жана жүзүм, "Жалал-Абад" минералдык столдук суусундуктарын чыгарган филиал.
Бул Чуй-Токмокто жана Сулюкте филиалдар, республика борборунда жана Кара-Балта шаарында банктар жана соода үйлөрү, Ташкент жана Алматы шаарларында агенттиктер, Лондон, Москва, Гавана шаарларында өкүлчүлүктөр бар. Бул АО "Банк-Бакай" жана Кара-Балта шаарында 4 жылдыздуу мейманкана.
Бакай компаниялар тобу 18 ишкананы бириктирет, анда технологиялык процесстер, механизация жана өндүрүштү автоматташтыруу дайыма жакшыртылып турат. АО "Бакай"нын негизин Карабалтинский кант комбинаты түзөт, 90-жылдардын башында жаңыланган жана реконструкцияланган, жылына 15000 тонна кант-песок өндүрүүчү, продукциясы Европалык лаборатория тарабынан сертификатталган. Комбинатта кристалл кант кубиктерин өндүрүү цехтери (күнүнө 17 т. кубик) бар; кант-песокту кагаз пакеттерге толтуруу цехи (күнүнө 35 т.); нан бышыруучу дрожжыларды өндүрүү заводу (күнүнө 3000 т.); углекислота өндүрүү цехи (күнүнө 5 тонна).
Азыркы учурда АО "Бакай"нын негизги продукциялары нан бышыруучу дрожжылар, углекислота, арак, жүзүм шарабы, өнөр жайлык мүнөздөгү кызматтар.
Бул шаардагы жетекчи ишкана 30 жыл бою Ибрагимов Мухамед Тургунович, экономика илимдеринин доктору тарабынан башкарылган.
Биргелешкен кыргыз-америкалык ишкана ОсОО "Бакай-Суу"
Көп жылдар мурун шаарда "Ак-Суу" минералдык суусу чыгарылып, шаардыктар арасында чоң суроо-талапка ээ болчу. Убакыттын өтүшү менен бул популярдуу суунун өндүрүшү токтотулуп, рынокто чет өлкөдөн келген ичимдиктер менен алмаштырылды.
АО "Бакай" бул уникалдуу дарылык продукциянын өндүрүшүн кайра жандандырууну чечип, америкалык ишкердикти колдоо фонду менен биргеликте каражаттарды бириктирип, "Бекум" немис фирмасында автоматтык бөтөлкө толтуруу линиясын сатып алышты, поливинилхлоридден бөтөлкөлөрдү өндүрүү линиясын куруу үчүн калдыктарсыз технологияны колдонушту.
Карабалталыктар кайрадан Жар-Таш булагынан алынган минералдык сууну ичип башташты, бирок азыр ал "Бакай-Суу" деген жаңы атка ээ болуп, бир нече түрлөрү жана жакшыртылган даамы жана сапаты менен айырмаланат, газдалган жана газдалбаган түрлөрү бар. "Бакай-Суу"да чөкмө, кооптуу аралашмалар жок, уникалдуу озон менен иштетүү суунун жаңы бойдон жана дарылык касиеттерин бир жыл бою сактоого мүмкүндүк берет!
Бүгүнкү күндө бул ишкана ийгиликтүү ишканалардын бири болуп саналат, пландарды дайыма ашып өтүп турат. Ишканадан ошондой эле кеңири ассортиментте балмуздак жана шарап-спирт продукциялары чыгарылат.
"Кыргызстан-2000" эл аралык көргөзмөсүндө ОсОО "Бакай-Суу" тарабынан чыгарылган төрт жаңы арак түрү Алтын медаль, дагы төрт жаңы продукт Силк медаль алды.
Ишкананы башкарган - директор Джунушалиев Марат Шаршенкулович.
ГП "Кара-Балтинский спиртовый завод",
Мурда спирт завод АО "Бакай"нын курамына кирген, бирок мамлекеттик деп жарыяланган соң, 2000-жылдын 1-апрелинде өз алдынча болуп, жаңы атка ээ болду. Бирок АО "Бакай" менен өндүрүш байланышы өз ара пайдалуу келишимдердин негизинде улантылды.
Азыркы учурда завод - шаардагы туруктуу ишканалардын бири, 2000-жылга пландын фактикалык аткарылышы 1999-жылга салыштырмалуу 161,5 пайызды түздү. Жаңыланган ишкананы - директор Байызбеков Уланбек Алчинбекович башкарган.
Кара-Балтанын өнөр жайы