Кайырчы карышкырдын эртеги

ТУЙГАН ТАМАКТАН УРГАН ЖЫРТКЫЧ

Эски-эски замандарда бир карышкыр жашаган. Ал карышкыр абдан бай болгон — көп жерлерге ээ эле. Бай болгон менен, абдан жадаткан жана тойбогон. Жи frequently аңчылыкка чыгып, азык издеп жүргөн.

Бир жолу, карышкыр жолдо казынын бир кесимин — аттын колбасасын таап алды. Карышкыр кубанды.

— Ой, казы, мен сени жейм! — деп кыйкырды ал.

— Неге? — деп сурады казынын кесими.

— Анткени мен ачмын! — деп жооп берди карышкыр, тиштерин кычыраткан.

— Менден эч кандай тойбойсуң, аке, мен кичинекеймин. Бирок эгер бир аз ары кетсең, бүтүндөй казыны табасың, ошондо тойбойсуң, — деп жооп берди казы.

— Мен дароо ошол жакка чуркабайм! — деди жадаткан карышкыр жана чуркады.

Карышкыр көрдү: чын эле жолдо бүтүндөй казы жатат.

— Эй, казы, мен сени жейм! — деп кыйкырды карышкыр.

— Неге? — деп сурады ал.

— Анткени мен ачмын, — деп жооп берди карышкыр.

— Менден тойбойсуң! Ал эми ошол талаада ак козу жайылып жатат. Эгер аны жесең, тойбойсуң, — деди казы.

Ал сүйлөп бүтпөй туруп, карышкыр ак козуга чуркады. Ал жакка жетип, карышкыр кыйкырды:

— Эй, козу, мен сени жейм!

— Неге? — деп сурады козу.

— Анткени мен ачмын! — деп жооп берди карышкыр.

— Кара, аке, мен кандай кичинекей жана арыкмын. Менден тойбойсуң! Бирок эгер жаны жайылып жаткан жайга жетсең, кара козуну көрөсүң. Ал чоң жана семиз. Ошол менен тойбойсуң, — деди козу.

— Ооба, туура! — деп кыйкырды карышкыр жана чуркады. Карышкыр кошуна жайытка жетип, кара козуну көрдү.

— Эй, коза, мен сени жейм! — деп кыйкырды карышкыр.

— Неге? — деп сурады коза.

— Анткени мен ачмын! — деп жооп берди карышкыр.

— Сен, албетте, мени жей аласың. Бирок менден тойбойсуң, болгону бир күнгө гана. Ал эми жакынкы сазда сиви ат жайылып жатат. Анын этинен узакка тойбойсуң, — деди коза.

Козунун кеңеши жадаткан карышкырга жакты, ал сазга чуркады. Ал жакта чын эле сиви ат бар эле. Ага жамандык болду: сазга батып калды.

— Эй, ат, мен сени жейм! — деп кыйкырды карышкыр.

— Неге? — деп сурады ат.

— Анткени мен ачмын, — деп чыдамсыздык менен жооп берди карышкыр.

— Жакшы, мени жесең болот, бирок биринчи саздан чыгарып бер, — деди ат.

Карышкыр күчүн салып, атты саздан чыгарып алды.

— Эми мен сени жесем болотпу? — деп сурады ал.

— Же, жесең болот, бирок биринчи, менин туягыма атыңды жазып кой, — деп жооп берди сиви ат.

Карышкыр муну да кабыл алды. Бирок ал атка жакындаганда, ат аны эки арткы туягы менен катуу тепкилейт. Карышкыр жанына учуп кетти, ал эми ат качып кетти.

Карышкыр кайгырды жана жалынычтуу үн менен ырды баштады:

Казыны жебеген
Кедей башым.
Бүтүндөй казыны жебеген
Кошо башым.
Ак козуну жебеген
Тупой башым.
Кара козуну жебеген
Кайгырган башым.
Сиви атты куткарган
Бош башым.
Аттын туягыма атымды жазган
Окуган башым.
Ошентип, эч нерсесиз калды
Жадаткан башым!