Кыргызстан — Европалык Союз
Кыргызстандын европалык өлкөлөр менен мамилелеринин өнүгүшү өнүккөн, демократиялык мамлекеттердин коомчулугуна интеграция үчүн жол ачат. Бул тапшырманы аткаруу эки тараптуу жана көп тараптуу дипломатия каналдары аркылуу жүзөгө ашырылышы мүмкүн.
Кыргызстандын жалпы европалык процессине катышуусу, айрыкча, адам укуктарын жана эркиндиктерин коргоо жана өнүктүрүү, экономикасын бекемдөө, экологиялык маселелерди чечүү, транснационалдык коркунучтарга каршы туруу жана регионалдык коопсуздукту бекемдөө максатында Европа коопсуздук жана кызматташтык уюму аркылуу маанилүү. Жалпы дүйнөлүк тынчтык жана коопсуздукту бекемдөө, дүйнөлүк саясаттын негизги борборлору арасында өз ара ишенимди тереңдетүүгө көмөктөшүү кызыкчылыгында Кыргызстан НАТОнун «Тынчтык үчүн өнөктөштүк» программасы жана Түндүк Атлантикалык альянстын башка программалары алкагында батыш өлкөлөрү менен кызматташууну улантууда. Европалык союздун мүчө мамлекеттери менен эки тараптуу мамилелердин конкреттүү мазмуну Кыргызстандын ички өнүгүү маселелерин чечүүгө багытталган.
Европа багытындагы эки тараптуу мамилелерде Германия, Улуу Британия, Швейцария, Италия, Австрия, Франция менен байланыштарды тереңдетүү артыкчылыкка ээ. Чыгыш Европа өлкөлөрү менен мамилелерди өнүктүрүү активдештирүүнү талап кылат.
Антитеррористтик коалициянын бир нече мамлекеттери менен аскердик-техникалык кызматташтыкты өнүктүрүү, алардын башка багыттар боюнча, соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык багыттарда өз ара аракеттешүүсүн активдештирүү үчүн шарттарды түзөт.
Кыргызстан — ЕС
Европа союзунун жана Кыргыз Республикасынын ортосундагы өнөктөштүк жана кызматташтык тууралуу келишим 1995-жылы түзүлүп, Европарламент, мүчө мамлекеттердин парламенттери жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңеши тарабынан ратификацияланган соң, 1999-жылдын 1-июлунда күчүнө кирди. Кыргызстан Европа союзунун өнөктөштүк жана кызматташтык келишимин түзгөн ТМД өлкөлөрүнүн бири (Украина, Казакстан жана Беларусьтан кийин) болуп калды. Келишим саясий, инвестициялык, экономикалык, коммерциялык, финансылык, укуктук жана маданий тармактардагы кызматташтыктын негизги багыттарын аныктады.
Өнөктөштүк жана кызматташтык келишими тараптар ортосунда туруктуу саясий диалогду өнүктүрүүнү, туруктуу байланыштар үчүн институционалдык базаны түзүүнү караган. Анын максаты Кыргызстандын жана Европа союзунун ортосундагы саясий байланыштарды бекемдөө, Кыргыз Республикасында болуп жаткан саясий жана экономикалык өзгөртүүлөрдү колдоо, коопсуздукту жана туруктуулукту бекемдөө, эки тарап үчүн маанилүү болгон эл аралык маселелер боюнча пикирлерди гармонизациялоого жардам берүү болду. Келишим экономикалык кызматташтыкты бекемдөө жана кеңейтүү үчүн укуктук негизди түздү.
Европа союзунда Кыргызстанга жана Борбордук Азиянын башка мамлекеттерине карата иштелип чыккан саясаттын маанилүү багыттарынын бири — бул бул мамлекеттердеги саясий жана экономикалык реформаларды колдоо.
Евросоюз менен өнөктөштүк жылдарында Кыргызстан ар кандай программаларды жана долбоорлорду жүзөгө ашыруу үчүн болжол менен 200 млн евро алды. Европа союзунун ТАСИС программасы өлкөгө техникалык жардам көрсөтүүнүн механизми болуп калды. 1991-жылдан 2004-жылга чейин ТАСИС программасы Кыргыз Республикасындагы долбоорлорду жүзөгө ашыруу үчүн дээрлик 85 млн евро бөлдү. ТАСИС программасынын биринчи бөлүгү 1996-жылдын 1-январынан 2001-жылдын 31-декабрына чейин эсептелген, негизги секторлору структуралык жана институционалдык реформалар, демократияны бекемдөө, билим берүү, айыл чарба, өнөр жай, энергетика, транспорт жана байланыштарды реформалоо болду.
Европа союзунун менен кызматташтык Кыргызстан үчүн бир катар стратегиялык артыкчылыктарды берет. Улуу жибек жолу жана TRASECA долбоорлорун жүзөгө ашыруу «Европа — Азия» коридорун түзөт, ошондо ЕС жана Кытай Борбордук Азия өлкөлөрүнүн, анын ичинде Кыргызстандын экономикалык өнүгүүсүнө ачык колдоо көрсөтүүчү болуп калат.
