Кыргыз Республикасынын экономика жана коммерция министрлиги электрондук сигареттерди өлкөгө алып келүүгө убактылуу тыюу салуу боюнча жобо токтомун талкуулоону баштады.
Максаттар жана милдеттер
Бул долбоор Кыргыз Республикасынын «Граждандардын ден соолугун тамеки, никотин жана чөйрөдөгү тамеки түтүнүнөн жана аэрозолдон келүүчү кесепеттерден коргоо жөнүндө» мыйзамынын 15-1-беренесин аткарууга багытталган, ал 2025-жылдын 1-июлунда күчүнө кирет.
Мыйзамга ылайык, электрондук сигареттердин өлкө территориясына киргизилиши тыюу салынат.
Инициатива жарандардын ден соолугун коргоого, никотинге көз карандылыктын пайда болушун алдын алууга, айрыкча жаштар арасында, ошондой эле тамеки жана никотинди камтыган буюмдарды колдонууга байланыштуу оорулардын тобокелдигин азайтууга багытталган.
Долбоордун мазмуну
Алты айлык убактылуу тыюу салууну киргизүү сунушталууда:
электрондук сигареттер жана никотинди жеткирүү системалары, анда никотинди камтыган суюктуктар бир корпуска жайгаштырылган (ТН ВЭД ЕАЭС коду 2404 12 000 0);
электрондук сигареттерде колдонуу үчүн картридждерде, резервуарларда жана башка контейнерлерде никотинди камтыган суюктуктар (ошол код).
Министрлик акыркы жылдары электрондук сигареттердин жана никотинди камтыган суюктуктардын импортунун кескин өсүшү байкалып жатканын белгилейт, негизинен Кытайдан. Бул продукциялар жаштар арасында популярдуу болуп, эрте көз карандылыкка алып келүүчү тобокелдикти жаратууда жана келечектеги муундардын ден соолугун коркунучка салууда.
Импорттук статистика
Мамлекеттик бажы кызматынын маалыматы боюнча, электрондук сигареттердин жана суюктуктардын көлөмү төмөнкүлөрдү түздү:
- 2023-жылы — болжол менен 50 тонна,
- 2024-жылы — 83 тоннанын үстүндө,
- 2025-жылдын биринчи төрт айында — болжол менен 12 тонна.
- Кытай,
- Түштүк Корея,
- Улуу Британия,
- Гонконг,
- Германия,
- Казакстан.
Долбоордо Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюму электрондук сигареттерди коомдук ден соолукка олуттуу коркунуч катары карай турганы баса белгиленет.
Тамеки менен күрөшүү боюнча ВОЗдун Рамка конвенциясынын катышуучусу катары Кыргызстан жарандарды тамеки жана никотинди камтыган продукциялардын, анын жаңы формаларынын таасиринен коргоо үчүн чараларды көрүүгө милдеттенет.
Күтүлгөн натыйжалар
Пландалган убактылуу тыюу салуу төмөнкү максаттарга жетүүгө багытталган:
- укуктук нормаларды ишке ашыруу,
- никотинге көз карандылыктын алдын алуу,
- жаштарды коргоо,
- коомдук саламаттыкты сактоо системасын бекемдөө.
