Жаңы мүмкүнчүлүктөр: реновациядан коомдук транспортко
Бишкек мэриясы борбор үчүн жаңы генеральдык планды коомдук талкууга чыгарууга даяр экенин жарыялады.
Генпландын жумушчу версиясы жашоочулар үчүн жеткиликтүү, жана аларда троллейбустарды жоюу эмне үчүн керек болду деген суроолор пайда болду, эгерде келечекте трамвайларды киргизүү пландалса, алар кошумча рельс жана электр зымдарын талап кылат.
«Шаардын учурдагы функционалдык схемасы жашыл аймактарга жөө адамдардын жеткиликтүүлүгүн эске албайт, айрыкча Бишкектин батыш жана чыгышындагы турак жай аймактарында. Административдик-территориялык реформадан кийин мэрия жаңы аймактарда социалдык объектилерди, мисалы, мектептер, ооруканалар жана парктар курууну караш керек эле, муниципалдык карызды азайтуу үчүн. Бирок азырынча бул байкалбайт», - деди урбанист жана эколог Дмитрий Переяславский Vesti.kg үчүн берген комментарийинде.
Эксперттин пикири боюнча, сунушталган план болгону черновик, ал дагы да иштелип чыгышы жана коомчулук менен талкууланышы керек.
«Шаардыктарга болгон муктаждыктарды анализдөө жүргүзүлгөн жок. Бишкекте социалдык объектилердин жетишсиздиги азыр эле сезилип жатат, айрыкча көп кабаттуу курулуш шарттарында. Бул социалдык объектилер боюнча муниципалдык карыздын өсүшүнө алып келет», - деп кошумчалады ал.
Парковка маселери да көңүл бурууну талап кылат, анткени шаарда жүз миңдеген унаалар катталган жана алардын саны өсүп жатат.
«Бишкектин калкы 2 миллионго чейин өсөт деп болжолдонууда, учурда бул жерде 1,1 миллионго жакын адам жашайт. Бул жол кырдаалына, тыгындарга жана парковка орундарынан тартыштыкка таасир этет. Генеральдык план шаардык инфраструктуранын өнүгүшүн эске алууга тийиш, болбосо жолдорду жашыл насаждалардын эсебинен кеңейтүү экологиялык кырдаалды начарлатат», - деп белгиледи урбанист.
Генпланга ылайык, Бишкекте имараттардын кабат саны көбөйтүлөт, бул учурдагы инфраструктурага, анын ичинде суу менен камсыздоо, электр менен камсыздоо жана канализация ишине терс таасир этет.
«Билим берүү мекемелери кошумча жүк тартат, анткени мектептер азыр 2-3 сменада иштешет, бул окуучулардын жана мугалимдердин билим алуусуна жана ден соолугуна таасир этет. Суу менен камсыздоо жана медициналык кызматтар да күчөтүлгөн ишти талап кылат. Социалдык объектилердин санын көбөйтүү жана алардын курулушу үчүн жерлерди сатып алуу мүмкүнчүлүгүн караш керек», - деди Переяславский.
Трамвайларды киргизүү маселеси, айрыкча троллейбустарды жоюудан кийин, күмөн жаратат. Переяславский «таза аба» керек экенин жана рельс орнотуу үчүн орун жетишпей жатканын белгилейт. Ошол эле учурда, Бишкектин спутник шаарлары, мисалы, Кант жана Токмак үчүн электричкаларды уюштуруу оң кадам болушу мүмкүн. Бирок трамвайлар менен кырдаал ошондой, шаар алдыга жылууга аракет кылып, артка кадам жасап жаткандай. Узун көчөлөрдү эске алганда, жашыл насаждалардын эсебинен кеңейтүү экологиялык кырдаалды начарлатат», - деп өзүнүн кооптонуусун билдирди эколог.
Дмитрий Переяславскийдин айтымында, мэрия азырынча генплан боюнча эксперттик жана коомдук талкууларга чакыруулар жиберген жок.
«Алар жөн гана сайттарында коомдук угуу күндөрүн жайгаштырышты. Биз Urban Hub катары генеральдык планды изилдеп, сунуштарды даярдоону пландап жатабыз, аларды мэрияга өткөрүүгө аракет кылабыз. Биз алардын биздин сунуштарды генпландын акыркы версиясында эске аларына үмүттөнөбүз. Негизги комментарий - шаар бирдей өнүгүшү керек, айрыкча аймактарга көңүл буруудан качуу үчүн, тыгындар, жүктөлгөн инфраструктура жана экология маселелерин болтурбоо үчүн», - деди ал.
Бишкек мэриясы реновация мүмкүнчүлүгүн карап чыгышы мүмкүн, бул тууралуу шаар башчысы жана Транспорт министрлигинин жетекчилиги да талкуулаган. Эксперт реновация процессинин негизделген болушу керектигин белгиледи.
«Имараттардын абалын түшүнүү, алардын эксплуатациялык мүмкүнчүлүктөрүн адекваттык баалоо жана ээлерине тиешелүү компенсацияларды сунуштоо маанилүү. Шаардын борборундагы үч бөлмөлүү батирден чет жакка бир бөлмөлүү батирге көчүрүү адилетсиз. Реновация жана тыгыз курулуш болгондо терс кесепеттер пайда болот. Инфраструктураны кайра карап чыгуу жана модернизациялоо керек, айрыкча борбордогу суу жетишсиздиги жана электр энергиясы маселелерин эске алганда. Бардыгы пландуу өнүгүшү керек, жана генпланга суу, транспорт жана социалдык инфраструктураны жакшыртуу боюнча долбоорлор кошулушу керек», - деп жыйынтыктады Дмитрий Переяславский.
Сүрөт www
