Россиянын президенти Владимир Путин Бишкекте өткөн сүйлөшүүлөрдүн ийгилигин белгиледи, алар “Ынтымак Ордо” жайында кеңейтилген форматта өттү. Анын айтымында, жолугушуулар конструктивдүү атмосферада өтүп, Россия менен Кыргызстан ортосундагы бекем жана достук байланыштарды баса белгилейт.
«Биз өлкөлөрүбүзгө тиешелүү бардык негизги маселелерди талкууладык жана актуалдуу регионалдык маселелер боюнча пикир алмаштык. Бул сүйлөшүүлөрдүн маанилүү жыйынтыгы Россия-Кыргызстан кызматташтыгын тереңдетилген стратегиялык өнөктөштүк жана союздаштык деңгээлине көтөрүү боюнча биргелешкен билдирүү болду», — деп кошумчалады Путин.
Талкуулоонун жүрүшүндө практикалык өз ара аракеттенүүнү кеңейтүүгө багытталган бир нече өкмөттөр аралык жана ведомстволор аралык келишимдерге кол коюлду. Экономикалык кызматташтыктын келечегине өзгөчө көңүл бурулду.
Өткөн жылдын жыйынтыгы боюнча өлкөлөр ортосундагы товар жүгүртүү рекорддук деңгээлге жетип, 4 миллиард доллардан ашты, ал эми быйылкы жылы өз ара соодада 17% чамасында өсүш байкалууда. «Бул таң калыштуу жыйынтык, анткени биз чет элдик валюталарды эсептөөлөрдө колдонуу боюнча дээрлик баш тарттык жана кредиттик кызматташтык үчүн туруктуу каналдарды орноттук», — деди президент.
Коммерциялык келишимдерде рублдун үлүшү азыр 97% түзөт. Россия Кыргызстанга салык башкаруусун модернизациялоо жана товарларды маркировкалоо боюнча активдүү жардам көрсөтүп жатат, бул алдын ала эсептөөлөр боюнча Кыргызстан бюджетине 1 миллиард доллардан ашык кошумча кирешелерди алып келди. Россия Кыргызстан экономикасындагы инвесторлор арасында жетекчилик орунду ээлейт.
Россиянын өлкөгө болгон жалпы инвестициясы дээрлик 2 миллиард долларга жетти. Кыргызстанда энергетика, кен казуу өнөр жайы, айыл чарба, транспорт жана логистика сыяктуу негизги тармактарда иш алып барган орус капиталына ээ 1,7 миңден ашык компания иштейт. Бул жетишкендиктер Кыргызстан президентинин туруктуу ички саясатынын натыйжасы болуп саналат.
Тараптар Евразия экономикалык биримдигинин алкагында активдүү кызматташып, башка мамлекеттер менен биргеликте товарлар, кызматтар, капитал жана эмгек рыногун түзүүдө. Евразия интеграциясынын өнүгүүсү бардык катышуучуларга, анын ичинде Кыргызстанга да байкалаарлык пайда алып келет.
Республика ЕАЭБге киргенден бери акыркы 10 жылда анын ИДПсы эки эсе өстү. Россия ошондой эле эки тараптуу өнүктүрүү фондун каржылайт, ал аркылуу Кыргызстанга 3,5 миңден ашык биргелешкен долбоорлорду ишке ашыруу үчүн 1 миллиард доллардан ашык инвестиция салынды, деп белгиледи Кыргызстан президенти.
Энергетика Россия менен Кыргызстан ортосундагы кызматташтыктын эң маанилүү тармактарынын бири болуп саналат. Россия Кыргызстанды бензин жана дизелге болгон муктаждыктарын толугу менен канааттандырат, экспорттук бажы салыгынсыз жеңилдетилген шарттарды сунуштап, бул республика экономикасына оң таасир этет.
Мындан тышкары, Газпром Кыргызстанга табигый газ жеткирүүдө жана өлкөнүн аймактарын газдаштыруу программасына катышууда. Бул максаттар үчүн 400 миллион доллардан ашык каражат бөлүнгөн, бул газ менен камсыздоонун деңгээлин 42% га чейин жогорулатууга мүмкүндүк берди. Бул багытта иштер улантылат.
Россия ошондой эле Кыргызстанды электр энергиясы менен камсыздап, гидроэлектр станцияларын долбоорлоого жана модернизациялоого катышууда. Ысык-Көл облусунда ири күн энергия станциясын биргеликте куруу пландалууда, ал эми Кыргызстандын түндүгүндө жаңы ТЭЦ куруу пландалууда.
Мындан тышкары, “Росатом” уран казып алуу жайларын рекультивациялоо программасын ишке ашырууда. Ошондой эле республикада биринчи атомдук электр станциясын куруу мүмкүнчүлүгү каралууда, ал заманбап орус технологияларын колдонуп, коопсуздук жана экологиялык коргоо боюнча катуу талаптарга жооп берет. Путин эки өлкө ортосундагы гуманитардык байланыштардын бекемделип, өнүгүп жатканын баса белгиледи.
