Кыргыз Республикасынын Баатыры Касымбеков Тологон
Тологон Касымбеков — кыргыз советтик жазуучу.
1931-жылдын 15-январында Кыргыз АССРинин Жалал-Абад облусунун Аксый районундагы Ак-Жол айылында туулган.
1949-жылы Кара-Джигач орто мектебин, 1957-жылы Кыргыз мамлекеттик университетинин филология факультетин аяктаган. Эмгек жолун туулган айылындагы орто мектепте башталгыч класстардын мугалими болуп баштаган. 1951-жылдан тартып Кичи-Акджол айылдык кеңешинин жооптуу катчысы болуп иштеген. 1957-жылдан тартып Кыргызучпедгиздин балдар жана жаштар адабияты редакциясында редактор болуп иштейт, 1960-жылдан баштап бөлүм башчысы, жооптуу катчы, ал эми 1966-жылдан тартып «АлаТоо» журналынын башкы редактору болуп иштеген. Андан кийин, 1973-жылдан тартып Кыргыз ССРинин Госкомиздатына редактор болуп, 1974-1981-жылдары Кыргызстандын Жазуучулар Союзунда проза боюнча литконсультант болуп иштеген. 1987-жылы Бүткүл союздук автордук укук агенттигинин республикалык бөлүмүнүн жетекчиси болуп шайланган.
1959-жылы Т. Касымбеков СССР Жазуучулар Союзунун мүчөсү болуп кабыл алынган.
1965-жылдан КПССтин мүчөсү.
1952-жылы «Кичинекей жылкычы» повестиси менен «Советтик Кыргызстан» журналында дебют кылган. Анын «Адам болгум келет» повестиси 1965-жылы орус тилинде жарык көргөн. Жазуучунун эң маанилүү чыгармасы тарыхый роман «Сынган кылыч» (1971) болуп эсептелет, 1980-жылы англис тилине которулган. Башка чыгармалары — романдар: «Келкел», «Чапкын», «Баскын» («Нашествие»), «Кыргын» («Истребление»), булар Кыргызстан тарыхын XIX кылымдын ортосунан XX кылымдын башына чейин баяндайт.
1990-1994-жылдары Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин элдик депутаты болуп шайланган, ошондой эле тил, маданият жана билим берүү боюнча эл аралык комиссиянын жетекчиси жана Кыргызстандын Жазуучулар Союзунун төрагасы болгон.
Наамдар жана сыйлыктар
«Манас» I даражадагы орден менен, «Данк» медалы менен сыйланган.
«Эрдиктүү эмгеги үчүн. В. И. Лениндин туулган күнүнүн 100 жылдыгына карата» медалы менен, Кыргыз ССРинин Жогорку Советинин Ардак грамотасы менен сыйланган.
1986-жылы «Кыргыз ССРинин Эл жазуучусу» наамы ыйгарылган.
Адабияттагы жетишкендиктери үчүн 1970-жылы Толеген Касымбековго эстелик медал берилген.
2007-жылы ага «Кыргыз Республикасынын Баатыры» наамы ыйгарылган.
Библиография
Кичинекей жылкычы / Маленький табунщик 1952
Коке 1958
Адам болгум келет / Хочу быть человеком 1965
Алымкан: Тарыхый лирикалык поэма 1966
Сынган кылыч / Сломанный меч 1973
Сын табунщика 1979 Жетилген курак / Зрелость 1981
Келкел / Возрождение (орусча басылууда
За тучей белеет гора 1986)
Кыргыз Республикасынын Баатыры
