Экономист Нургуль Акимова ЦАРЭС бизнес-форумунда Кыргызстандагы эл аралык жүргүнчү ташуулар мамлекеттик санарип кызматтар менен камтылбаган транспорттук инфраструктуранын жалгыз элементи экенин баса белгиледи.
Логистикадагы санарип технологияларга жана өлкөнүн келечектеги өнүгүүсүнө арналган панелдик талкуу учурунда Акимова такси жана жүк ташуулар электрондук системаларды жана эсепке алуу чечимдерин колдонууда олуттуу алдыга жылыштар болгонун, бирок эл аралык рейстерге тиешелүү мыйзамдардын эски кагаз документтерге негизделип калганын белгиледи.
Ал учурдагы нормативдик актыларда ташуучулар менен мамлекеттик органдар ортосунда электрондук отчеттуулук жана маалымат алмашуу боюнча милдеттүү талаптар жок экенин кошумчалады.
"Эл аралык ташууларды жүргүзгөн уюмдар өз рейстеринин, чыгууга чейин текшерүүлөрдүн, айдоочулардын эмгек шарттарынын жана транспорт каражаттарынын техникалык абалынын электрондук маалыматтарын берүү милдетине ээ эмес. Электрондук билеттерди колдонуу киргизилгенине карабастан, мыйзам алардын милдеттүү түрдө колдонулушун же бирдиктүү форматта түзүлүшүн талап кылбайт, бул жөнгө салууда олуттуу көйгөйлөрдү жаратууда," - деди ал.
Акимованын айтымында, такси бизнесинде ташуучуларды каттоо, сапарлар жөнүндө маалымат берүү жана салыкты автоматтык түрдө кармоо үчүн электрондук механизмдер ийгиликтүү колдонулууда. Эл аралык ташууларда да санарип лицензиялар жана уруксаттар иштейт, ал эми бажы жайларында электрондук кезектер иштейт. Кээ бир шаарларда коомдук транспортту мониторингдөө жана электрондук лицензиялоо системалары киргизилген.
Анткен менен, мындай чечимдер бөлөк-бөлөк өнүгүүдө. Эл аралык жүргүнчү ташуулар тармагында "нормативдик вакуум" байкалууда, бул Акимованын пикири боюнча, заманбап логистика жана санариптештирүү талаптарына ылайык келбейт.
"Эгерде бир негизги звено жалпы система менен интеграцияланбаса, толук масштабдуу регионалдык интеграция жөнүндө сүйлөшүү өтө кыйын болуп калат. Бүткүл транспорттук система комплексдүү санарип трансформацияга муктаж," - деп жыйынтыктады ал.
