Ал Улуттук борбордо 35 миң онкологиялык бейтап катталганын жана жыл сайын 6 300дөн 6 500гө чейин жаңы оорулардын учурлары катталып жатканын билдирди.
Анын айтымында, 65-70% кайрылгандардын рактын акыркы стадияларында, алардын жарымы жыл ичинде каза болот. "Бул коомдун жалпы көйгөйү; биздин менталитет адамдардын убагында текшерүүдөн өтүшүнө жана профилактикалык процедураларды жасоосуна көп учурда тоскоол болот. Рак күтүүсүздөн пайда болбойт: дайыма алдын ала белгилер же диагноз коюуну талап кылган башка оорулар болот", - деди Букуев.
Ошентсе да, ал оорулуулардын санынын көбөйүп жатат деп айтууга болбойт: статистикага ылайык, 2008-жылы 100 миң адамга 86 оорулуу катталса, 2024-жылы 84төн 87 учурга чейин күтүлүүдө. Бул калктын өсүшүнө байланыштуу.Бир жыл мурун Букуев 90-95% бейтаптарды химиотерапия менен камсыздоо үчүн 2 миллиард сомдон ашык каражат керек экенин билдирген. Бул жылы бул сумма 4,5 миллиард сомго чейин өстү, бирок зарыл болгон бюджет бөлүнбөй жатат. Ошондуктан кийинки жылга эң зарыл дары-дармектерди сатып алуу үчүн арыз даярдалды.
Ал ошондой эле скрининг программаларын киргизүү, жабдууларды жаңылоону, эски рентген аппараттарын алмаштырууну, эндоскоптордун жана лапароскоптордун санын көбөйтүүнү, ошондой эле циклотрон сатып алууну жана ПЭТ-изилдөөлөрдү өткөрүүнү камтыган беш жылдык стратегиянын иштелип чыгышы тууралуу айтып берди.
"ПЭТ-изилдөө аппараты НЦОдо болсо да, процедураны жүргүзүү үчүн зарыл болгон дары-дармек жетишпейт. Жабдуулар үчүн каражат бөлүнгөн, бирок тендер процессине убакыт талап кылынат", - деди Букуев.
Анын маалыматына ылайык, жакын арада борбор Талайбек Масабиров менен кызматташтыктын натыйжасында эки жаңы маммограф алууга тийиш. "Бул аппараттар аялдардын сүт бези рагын аныктоого жардам берет. Бизде болгону бир маммограф бар, ал бардык каалагандарды камтууга мүмкүнчүлүгү жок", - деп кошумчалады ал.
Адис медициналык текшерүүлөр жылына минимум бир жолу, жакшысы эки жолу өткөрүлүшү керек экенин баса белгиледи.
"Аялдар анализдерди тапшырып, цитологиялык изилдөө жана кольпоскопиядан өтүшү керек. Мындан тышкары, ден соолукту сактоо үчүн спорт менен машыгуу, сүзүү, көп басуу жана туура тамактануу маанилүү", - деп жыйынтыктады НЦОнун башчысы.
