ФРУНЗЕ ШААР КЕҢЕШИНИН ТӨРАГАСЫНЫН ОРДУН БАСАРЫНЫН СОВНАРКОМ СССРГЕ ЖАЗГАН ДОКЛАДДЫК ЖАЗУУСУ МЕХАНИЗИРОЛУП ЖЕРДИ ИШТЕП ЧЫГАРУУ ЖАНА ЖАРДЫК ТАШТАРДЫ ОРГАНИЗАЦИЯЛОО ТУУРАЛУУ
г. Фрунзе 19-август 1937-жыл.
Фрунзе шаарында 1934-жылга чейин жергиликтүү курулуш материалдарына муктаждык жараткан ири имараттар курулган эмес.
1936-жылдан баштап ири имараттарды, турак үйлөрдү, мектептерди, бала бакчаларды, жолдорду ж. б. курууга чоң каражаттар жумшалууда; бул курулуштар үчүн рваный таш, кум жана гравий сыяктуу материалдар талап кылынууда.
Аталган курулуш материалдары Фрунзе шаарын курууда Аламедин дарыясынын жээгинен алынган таш, гравий жана кумдан алынууда. Соңку материалдардын запасы селдин абалына жараша болот.
Аламедин дарыясынын жээгиндеги селдер Фрунзе шаарын курууда колдонулуучу жер материалдарын алып келет.
Капитал салымдарынын көбөйүшү менен Аламедин дарыясынын жээги жер материалдары менен камсыздабай калды, таштарды чогултуу Аламедин дарыясынын кеңири аймагынан жүргүзүлөт, бул таштын ташуу аралыкты көбөйтүп, Фрунзе шаарын курууну 960 миң рубльгө кымбаттатат, капитал салымдары 22 миллион рубль болгондо.
Фрунзе шаарынын курулушу сапаттуу курулуш материалдарын талап кылат.
Азыркы убакка чейин 2-3 кабаттуу имараттар үчүн фундаменттер булыжник таштан (жана азыр да) салынууда; бул таш фундаменттин эч кандай байланышын жана бекемдигин камсыз кылбайт.
Курулушка 616,760 миң рубль капитал салымдары менен булыжник таш, гравий, кум жана рваный ташты казып алуу үчүн механизацияланган карьер уюштуруу 23850 миң рубль экономиканы берет жана жер материалдарын ташуу үчүн транспорттун чоң көлөмүн бошотот, анткени булыжник ташты казып алуу азыркыдан жакын жерде болот.
Рваный таштын карьерин уюштуруу курулушту бир катар бетон иштеринен (баскычтар, карниз плиталары ж. б.) бошотууга мүмкүнчүлүк берет, бул цементтин фондуланган материалынан жарым-жартылай бошотууга шарт түзөт, ал Фрунзе шаарына аз көлөмдө жана убагында жетпейт.
Жер материалдарына болгон чоң муктаждыкты жана экономиканы эске алып, Фрунзе Шаар Кеңеши СССР СНКсынан жер материалдарын жана рваный ташты механизациялаштыруу үчүн капитал салымдарын 2365 миң рубль өлчөмүндө бөлүүнү сурайт.
Зам. пред. Горсовета пред. горплана Н.Зубов
Ст. экономист горплана Кудояров
ЦГА КР. Ф. 1341. On. 1. Д. 298. Л. 77. Оригинал.
Фрунзе шаарында китепкана куруу боюнча Сталинге жана Молотовго жазылган кат. Документ №114 (1937-жылдын июль айы)
