Юрий Александрович Заднепровский

Профессор Юрий Александрович Заднепровский.

1924-жылы Ленинград облусунун Гатчина шаарында туулган.
Улуу Ата Мекендик согуштун катышуучусу. Фронтко өз каалоосу менен кеткен Ю.А. Заднепровский Ленинградды коргоп, андан кийин Советтер Армиясынын катарында согушуп, Кёнигсбергге жеткен, ал жерде оор жаракат алган.

Инвалид катары демобилизацияланып, Ленинград мамлекеттик университетинин биринчи курсуна кирген.

Бул жерде жаш студент таланттуу изилдөөчү А.Н. Бернштамдын таасирине туш болуп, анын ишенимдүү окуучусу болгон. Университетти 1950-жылы аяктаган.

Андан кийин советтик адистин салттуу жолу — Ленинграддагы Материалдык маданияттын тарыхы институтунун аспирантурасы, 1954-жылы «Эрте Фергана» темасында кандидаттык диссертациясын коргоп, 1974-жылы «Фергананын Чуст маданияты жана Орто Азиянын эрте темир доорунун эстеликтери» аттуу доктордук диссертациясын коргогон.

СССРдин ордендери жана медалдары менен сыйланган. Ал 170тен ашык эмгек жарыялаган, алардын 100дөн көбү Кыргызстандагы археология жана байыркы тарых боюнча. Ю. А. Заднепровский Кыргызстанда жана Өзбекстанда 30 археологиялык экспедиция өткөргөн.

Ал байыркы жер иштетүүчү чуст маданиятынын кечки бронза доорундагы негизги эстеликтерин ачып, Ош шаарындагы жайгашкан жерди казып чыккан. Монографияларын жарыялаган: «Ош облусунун түштүк аймактарындагы археологиялык эстеликтер», «Эрте жер иштетүү маданияты Фергана» жана башкалар.

1974-жылы Фергана археологиялык экспедициясы Ю. А. Заднепровскийдин жетекчилиги астында Ош облусунун аймагында, атап айтканда Ош шаарында, байыркы калктын 30дан ашык маданият эстеликтерин ачкан. Ал Ош Самарканддан да байыркы деп айткан. Ю. А. Заднепровский 1979-жылы Александр Македонский доорунун калаасынын бөлмөлөрүн тапкан.

Ленинград археологиялык институту Россиянын илимдер академиясынын профессору Ю. А. Заднепровскийдин жетекчилиги астында 1976-1984-жылдары Фергана өрөөнүндө, атап айтканда Ош шаарында жүргүзүлгөн археологиялык изилдөөлөрдүн натыйжасында Ош шаарынын 3000 жылдык тарыхы бар экенин так далилдеген.

Орто Азиянын археологиясын изилдөөгө 50 жылын арнап, 1999-жылдын 23-августунда 76 жашында оор жана чарчата оорудан кийин Юрий Александрович Заднепровский дүйнөдөн кайтты.

Ош шаарында анын ысымына бюст орнотулган жана көчө аталган.

Кыргызстандагы илимпоздор