Прозаик Якуб Хавазов (Хуэщир)

Прозаик Я. Хавазов 1922-жылдын 15-февралында Пишпек шаарында кедей дыйкан үй-бүлөсүндө төрөлгөн. 1936-жылы Кырғыз ССРинин Кант районундагы Милянфан айылындагы башталгыч дунган мектебин аяктаган, 1936-жылдан баштап Кырғыз педагогикалык техникумунун даярдык бөлүмүндө окуган, 1939-1941-жылдары Фрунзедеги С. М. Киров атындагы айыл чарба техникумунда, 1948-1950-жылдары Кырғыз ССРинин РЮШунда, 1959-1964-жылдары Алматыдагы ВПШда билим алган.

Эмгек жолун 1941-жылы колхозчу болуп баштаган. 1942-жылы Советтер Армиясына чакырылган. Улуу Ата Мекендик согуш жылдарында офицер наамында I Прибалтика фронтунда Кенигсбергге чейин жеткен. 1946-жылдан баштап айыл кеңешинин төрагасы, Киркоопинсоюзунун соода инспектору, 1950-жылдан Фрунзедеги «Ала-Too» кинотеатрынын директору, 1954-жылдан Токтогул Сатылганов атындагы Кыргыз мамлекеттик филармониясынын башкы администратору болуп иштеген. 1959-жылдан жооптуу катчы, 1964-жылдан корреспондент, өзгөчө корреспондент, 1985-жылдан дунган «Шыйуэди чи» газетасынын редактору болгон.

Я. Хавазовдун адабий жолдору дунган тилине М. Шолоховдун «Адамдын тагдыры», Д. Фурмановдун «Кызыл десант», «РВС», Ленин тууралуу баяндоолор, кыргыз жазуучулары Ч. Айтматов жана К. Каимовдун чыгармаларын которуудан башталган.

Жазуучунун оригиналдуу чыгармаларынын биринчи китеби 1975-жылы орус тилинде жарык көргөн «Халичинин тагдыры» деген баяндоолор жыйнагы болуп саналат. 1977-жылы дунган тилинде «Долг» деген повесттер жана баяндоолор жыйнагы жарык көргөн, анын лейтмотиви Улуу Ата Мекендик согуш темасы болуп, буга чейин дунган адабиятында каралбай келген. Ал заманбап көйгөйлөргө байланыштуу бир катар очерктер, публицистикалык макалалардын автору.

Кырғыз ССРинин эмгек сиңирген маданият кызматкери (1967-жыл).

1945-жылдан КПССтин мүчөсү, 1980-жылдан СССР СПнин мүчөсү, 1959-жылдан СССР СЖнин мүчөсү.

Улуу Ата Мекендик согуштун I жана II даражадагы ордендери, «Москва үчүн коргоо», «Кенигсбергди алуу», «В. И. Лениндин туулган күнүнүн 100 жылдыгына карата», «Эмгек сиңиргендик үчүн», «Эмгек ветераны», Кырғыз ССРинин Жогорку Кеңешинин үч Ардак грамотасы менен сыйланган.

АЙРЫМ ЖАРЫЯЛАР

орус тилинде:
Халичинин тагдыры: Баяндоолор. —Ф.: Мектеп, 1975. —111 б.
Становление: Повесттер. — Ф.: Кыргызстан, 1984. — 160 б.
дунган тилинде:
Долг: Повесть жана баяндоолор. — Ф.: Кыргызстан, 1977. — 108 б.

КОТОРУУЛАР

Совет жазуучуларынын баяндоолору. — Ф.: Мектеп, 1979. — 152 б.