Сузак айылы
Сузак айылы жана райондук борбору Кёк-Арт дарыясынын жээгинде жайгашкан төмөнкү тоо массивинин этегинде орун алган.
Ал Фергана өрөөнүнүн чыгышында, өзбек чек арасынан 7 чакырым алыстыкта жатат. Түндүк-чыгышта облустук борбор – Джалал-Абад жайгашкан. Эки элдүү пунктту 2 чакырым аралык жана Бишкек – Ош маршруту боюнча М41 улуттук автоунаа жолу бөлүп турат. Өзбекстан менен чек аралаш аймактардагы көпчүлүк элдүү пункттарда болгондуктан, бул жерде өзбектер басымдуулук кылат. Сузакта алардын 90% дан ашык.
Сузак биринчи жолу 1873-жылдагы Коканд хандыгынын башкаруучусу Худояр-ханга каршы көтөрүлүш менен байланыштуу айтылган. Ал учурда азыркы Сузак кичи айыл болуп саналган. Коканд аскерлери тарабынан көтөрүлүштүн катаал басылышына карабастан, көтөрүлүшчүлөр Сузак, Уч-Курган, Узген, Касан жана Булакбашыны басып алууга жетишкен.
Сузак кичи айылы 1875-жылы америкалык дипломат Юджин Скайлердин «Бухара, Хива жана Коканд хандыктарынын картасы» деген картасында белгиленген, ал 1876-жылы АКШ жана Улуу Британияда жарыяланган «Түркестан: Орус Түркестанга, Кокандга, Бухарага жана Кулжага саякат жөнүндө эскерүүлөр» деген эки томдук эмгегинде басылып чыккан.
1940-жылы Сузак райондук борбор болуп калды. Бүгүнкү күндө бул Джалал-Абадга географиялык жактан жакын болгон маанилүү экономикалык борбор. Бул жерде соода жана чакан бизнес өнүккөн, ал эми агрардык комплекс дан, пахта жана жашылчаларды өстүрүүгө негизделген. Сузактан бир нече сугат каналдары өтөт. Айыл табигый кырсыктарга дуушар болот. Мисалы, 1999-жылы кардын эригенинен улам Кёк-Арт дарыясы ташкындап, Сузакта 1000ден ашык үйдү талкалаган.
