Жооп жөнөкөй: ал интернет-алаяктардан коргойт, алар сиздин жеке маалыматтарыңызды кредит алуу үчүн колдонушу мүмкүн. Тилекке каршы, мындай учурлар көп кездешет, жана мамлекеттик органдар финансылык көйгөйлөрдөн качып, жеке маалыматтарды коргоо үчүн ыкма иштеп чыгышты.
Кредиттерге өзүн-өзү тыюу салуу — бул жарандарга онлайн кызматтар аркылуу насыя алуу мүмкүнчүлүгүн өз алдынча чектөөгө мүмкүндүк берген механизм. Бул инструмент керексиз карыздардан качууга жардам берет жана алаяктардан коргойт (мисалы, эгер кимдир бирөө сиздин атыңыздан кредит алууга аракет кылса).
Кыргызстандын Улуттук банкы, Цифрдык өнүктүрүү министрлиги жана "Тундук" системасы бул механизмди иштеп чыгышты. Андан ары, өзүн-өзү тыюу салууну кантип туура орнотууну айтып беребиз.
Жарандар өзүн-өзү тыюу салууну мамлекеттик электрондук кызматтар порталы жана "Тундук" мобилдик тиркемеси аркылуу каалаган убакта акысыз орнотуп же алып салууга мүмкүнчүлүк алышат.
Эмне менен баштоо керек?
Эгерде сизде "Тундук" тиркемеси жок болсо, аны төмөнкү жерлерден жүктөп алсаңыз болот:- Google Play;
- App Store.
Даярбы? Анда өзүн-өзү тыюу салууга өтөлү!
Эми эмне кылуу керек?
"Тундук" тиркемесинин башкы бетинде "Тамактануу кызматтары" бөлүмүндө (оң төмөнкү бурчта) "Кредитке өзүн-өзү тыюу салуу" пунктун табыңыз. Бул бөлүмгө өтүңүз.
Тыюу салууну орнотуу
"Кредитке өзүн-өзү тыюу салуу" пунктун тандап, "арызды толтуруу" баскычын басыңыз.
Андан кийин, сиздин маалыматтарыңызды иштеп чыгуучу кредит бюросун (КИБ "Ишеним" же КИБ "СЭС") тандаңыз.
Эки бюронун тең кардарлардын кредиттик тарыхын эсепке алганы үчүн айырма жок. Тандоодон кийин, сиздин маалыматтарыңыздын алдын ала толтурулган бөлүмүнө өтөсүз.
Бардыгы! Эми "Өзүн-өзү тыюу салууну ишке киргизүү" баскычын басыңыз.
Коргоо дароо ишке кирет.
Мунун пайдасы кандай?
Бул механизм жарандарга чечим кабыл алуу үчүн убакыт берет.Бардык финансылык мекемелер, анын ичинде онлайн кызматтар, кредит берүү алдында өзүн-өзү тыюу салуунун бар-жогун текшерүүгө милдеттүү. Эгер кредит активдүү өзүн-өзү тыюу салуу менен берилсе, мындай келишим күчүнө кирбейт, ал эми жаран аны аткарууга милдеттүү эмес, кредитор акчаны кайтарууну талап кылууга укугу жок.
Ошентип, эгер сизде өзүн-өзү тыюу салуу орнотулса, жана кимдир бирөө сиздин атыңыздан кредит алса, сиз бул үчүн жоопкерчилик тартпайсыз — бул финансылык мекемелердин мойнунда.
Өзүн-өзү тыюу салууну жокко чыгарууга болобу?
Ооба, албетте. Бул үчүн "Тундук" тиркемесине кайра кирип, "Кредитке өзүн-өзү тыюу салуу" кызматын тандап, кредит бюросун тандап, "Өзүн-өзү тыюу салууну алып салуу" баскычын басышыңыз керек. Алып салуу 12 сааттын ичинде автоматтык түрдө аткарылат.Бирок, эгер сиз алып салууну жокко чыгаргыңыз келсе, арыз бергенден кийин 12 сааттын ичинде кызматты кайрадан ачып, "Арызды жокко чыгаруу" баскычын бассаңыз болот.
Бул сизге чечим кабыл алууда шашылбоого мүмкүнчүлүк берет.
"Тундук" мамлекеттик кызматтар порталы менен интеграциялангандыктан, жеке маалыматтарды коргоо боюнча мыйзамдардын нормалары сакталат, жана маалыматтар кредиттик тарыхка таасир этпестен, өзүнчө реестрге катталат, банктар үчүн маалыматтарды актуалдуу кылат.
