Түрк мамлекеттеринин альянсы өсүш, энергетикалык ресурстар жана Европа менен Азияны, анын ичинде Кытайды байланыштырган соода аркылуу экономикалык күчкө айланууда. Бул блок, өсүү потенциалы, бай ресурстары жана жаш демографиясы менен, Брюссел менен жакындан кызматташууга умтулууда.
Брюсселдеги визити учурунда берген интервьюсунда Омуралиев Түрк мамлекеттеринин уюму соода, айыл чарба, коопсуздук жана технологиялар сыяктуу тармактарда биргелешкен иш-аракеттер аркылуу өз позицияларын кыйла күчөттү деп белгиледи. Ал учурда түрк өлкөлөрүнүн жалпы ИДПсы 2,1 трлн долларды түзүп, алардын ортосундагы соода көлөмү 1,1 трлн долларга жеткенин айтты.
Омуралиев ошондой эле бул экономикалык өсүш жогорку динамика менен жүрүп жатканын кошумчалады.
Анын айтымында, көпчүлүк түрк өлкөлөрү Европалык Союз менен стратегиялык мамилелерге ээ, жана азыр бул кызматташтыкты эки тараптуу келишимдерден ары жылдыруу убактысы келди.
«Казакстан, Кыргызстан жана Өзбекстан, биздин уюмунун негиздөөчүлөрү катары, ЕС менен Азия, анын ичинде Кытай ортосунда туруктуу байланыш түзүүдө. Биздин альянсындагы ар бир мамлекет ЕС менен өзүнүн эки тараптуу мамилелерине ээ», - деп түшүндүрдү ал.
Башкы катчы ошондой эле Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёевдин Брюсселге 24-октябрда боло турган сапары эки тараптуу мамилелердин күчөшүнүн күбөсү экенин белгиледи. Омуралиев, эки блоктун ортосундагы кызматташтыкты жана көп тараптуу форматта кеңейтүү керектигин кошумчалады.
Европага соода үчүн жаңы маршрут
Мындан тышкары, Омуралиев түрк мамлекеттери үчүн приоритет болуп калган Орто коридордун мааниси жөнүндө айтып берди. Бул транспорт-логистика тармагы конфликттик аймактарды айланып өтүү үчүн альтернатива болуп саналат.
Орто коридор, тарыхый Жибек жолун бойлой өтүп, Европаны жана Азияны, анын ичинде Кытайды байланыштырган, түрк өлкөлөрүнүн логистика инфраструктурасын өнүктүрүү үчүн маанилүү.
«Биз Орто коридор деп атаган бул маршрут тарыхый Жогорку Жибек жолуна туура келет. Ал биздин мамлекеттерден жана байкоочу өлкөлөрдөн өтөт», - деп белгиледи Омуралиев.
Орто коридорду түзүү Россия менен Украина ортосундагы конфликт башталгандан мурун пландалган жана азыркы Түштүк-Чыгыш Азиядагы кырдаалдын шартында чындыкка айланууда. Ошол эле учурда бул маршрут ЕС менен Кытай ортосундагы башка жолдорго караганда 2000 километр кыска жана арзан.
Омуралиев түрк мамлекеттери дүйнөдөгү энергетикалык ресурстар боюнча үчүнчү ири запастарга ээ экенин жана кайра жаралуучу энергетика тармагында чоң потенциалга ээ экенин баса белгиледи, бул Европа менен бизнес үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдү ачат.
Түрк мамлекеттеринин уюмуна Азербайжан, Казакстан, Кыргызстан, Түркия жана Өзбекстан кирет, ал эми байкоочулар катары Түркмөнстан, Венгрия жана Түндүк Кипр бар.
