ДСУнун маалыматы боюнча, өткөн жылы туберкулез 1,2 миллионго жакын өлүмдүн себеби болуп, болжол менен 10,7 миллион адамды камтыды, бул аны дүйнөдөгү эң кооптуу инфекциялык оорулардан бирине айлантат.
ДСУнун Генералдык директору Тедрос Адханом Гебрейесус глобалдык туберкулез жүгүн азайтуу жана тестирлөө, дарылоо жана социалдык коргоо боюнча жакшыртуулар көп жылдык ийгиликсиздиктерден кийин үмүт берчү белгилер экенин белгиледи. Бирок, ал "прогресс - бул дагы эле жеңиш эмес" деп баса белгилеп, оору профилактика жана дарылоо үчүн жеткиликтүү ыкмаларга карабастан, өмүрдү уурдоону улантып жаткандыгы "кечирилгис" экенин айтты.
Докладдын маалыматы боюнча, 2023-2024-жылдар аралыгында туберкулез менен ооругандардын саны дээрлик эки пайызга азайып, өлүм деңгээли үч пайызга төмөндөгөн. Бул COVID-19 пандемиясы учурунда жабыркаган маанилүү медициналык кызматтардын калыбына келтирилгенин көрсөтөт. 2000-жылдан бери убагында дарылоо болжол менен 83 миллион өмүрдү сактап калды. 2024-жылы 8,3 миллион адам дарыланган, бул жалпы ооругандардын 78% түзөт. 54% учурларда оору экспресс-методдор менен диагноз коюлган, ал эми сезгич формаларды дарылоо натыйжалуулугу 88% га жеткен.
Ошентсе да, жетишилген натыйжалар ДСУнун стратегиясында белгиленген амбициялуу максаттардан алыс.
"2025-жылдан баштап эл аралык жардамдын кыскарышы 2035-жылга чейин эки миллион кошумча өлүмгө жана он миллион жаңы оорулууга алып келиши мүмкүн. Ошондой эле изилдөөлөрдү каржылоодо олуттуу кечигүү бар - 2023-жылы ал 1,2 миллиардды түзүп, керектүү деңгээлдин болгону 24% ын түзөт. Ошентсе да, 2025-жылдын августуна чейин 63 жаңы диагностикалык тест, 29 дары жана 18 вакцина иштелип чыгууда", - деп кошумчалашты уюмда.
"Биз туберкулез менен күрөшүүнүн критикалык этабындабыз", - деди ДСУнун ВИЧ, туберкулез, гепатит жана жыныс аркылуу жугуучу инфекциялар боюнча департаментинин директору Тереза Касаева.Ал каржылоонун кыскарганы жана туруктуу коркунуч факторлору жетишилген жетишкендиктерди коркунучка салганын, бирок саясий эрк, инвестициялар жана глобалдык биримдик болсо, адамзат бул эски көйгөйдү жеңе аларын баса белгиледи.
Башкы беттеги сүрөт иллюстративдик: ЮНИСЕФ/В. Панджвани.
