ДСУнун март 2025-жылы 108 өлкөдө жүргүзгөн сурамжылоосуна ылайык, айрым региондордо медициналык кызматтардын көлөмү, анын ичинде вакцинация жана акушердик жардам, 70% га чейин кыскарууда. 50дөн ашык өлкө медициналык персоналды массалык түрдө кыскартуу жана адистерди даярдоодо көйгөйлөр бар экенин билдиришти.
ДСУнун башкы директору Тедрос Гебрейесус кырдаалды критикалык деп баалап, күтүүсүз жана даярдыксыз финансылык жардамдын кыскарышы адам өмүрүнүн жоголушуна алып келгенин жана акыркы жылдарда жетишилген жетишкендиктерди коркунучка салганын белгиледи. Бирок ал кризисти туруктуу өнүгүүгө өтүү үчүн ички ресурстарга таянып пайдалануу мүмкүнчүлүгүн да көрсөттү.
ДСУнун "Саламаттыкты сактоонун финансылык кризисине жооп: шашылыш чаралар жана узак мөөнөттүү өзгөрүүлөр" деген жаңы документинде өлкөлөргө финансылык кыйынчылыктарды жеңүүгө жана туруктуу саламаттыкты сактоо системасын түзүүгө жардам берүү үчүн конкреттүү кадамдар сунушталат. ДСУ өкмөттөрдү саламаттыкты сактоого инвестицияларды туруктуулук жана экономикалык туруктуулук үчүн маанилүү аспект катары карап чыгууну чакырат.
Кризис шартында да саламаттыкты сактоо саясий жана бюджеттик приоритет болуп калууга тийиш.Сунуштардын арасында медициналык бюджеттерди жана негизги кызматтарды, өзгөчө эң осал топтор үчүн коргоо бар. ДСУ ошондой эле чыгымдардын натыйжалуулугун жогорулатууга, акылга сыярлык сатып алуулар, административдик чыгымдарды оптимизациялоо жана чет элдик финансыланган программаларды жалпы баштапкы медициналык-санитардык жардам системасына интеграциялоо аркылуу мүмкүн экенин сунуштайт. Мындан тышкары, уюм заманбап технологияларды жана аналитикалык инструменттерди колдонуп, эң натыйжалуу медициналык кызматтарды жана дары-дармектерди тандоону сунуштайт.
ДСУнун жаңы сунуштары жалпы медициналык жардамга жетүүнүн принциптерине жана күчтүү баштапкы медициналык-санитардык жардам системасына негизделген, ошондой эле Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо ассамблеясынын чечимдерине, глобалдык финансылоо жана саламаттыкты сактоо экономикасын бекемдөө боюнча резолюцияларга жооп берет.
2025-жылдын декабрь айында ДСУ Япония өкмөтү жана Дүйнөлүк банк менен биргеликте жаңы Билим борборун (UHC Knowledge Hub) ачат, ал тажрыйба алмашууга, техникалык колдоо көрсөтүүгө жана финансылык чакырыктарды жеңүүгө көмөктөшөт.
Башкы беттеги сүрөт иллюстрациялык: bishkek.gov.kg.
