БУУнун жаңылыктар кызматынын маалыматына ылайык, Кыргызстан ок атуучу куралды контролдоо боюнча санариптештирүүнүн тынчтыкты жана коопсуздукту сактоого кандай жардам берерин көрсөтүп турат.
Кызматтын маалыматына ылайык, SALIENT долбоорунун ишке киришүүсүнө чейин куралдын каттоосу региондордун деңгээлинде кол менен жүргүзүлүп келген. Бул кагаз журналдар жана бөлүнгөн маалымат базалары себептүү көйгөйлөрдү жаратып, координацияны жана контролду кыйындаткан.
SALIENT долбоорунун ишке кириши менен 2024-жылы биринчи бирдиктүү электрондук курал реестри түзүлгөн. Бул система бардык мамлекеттик органдарды корголгон платформада бириктирип, онлайн маалыматтарды текшерүү, уруксаттарды узартуу жана курал өткөрүп берүү каттоосун жүргүзүүгө мүмкүндүк берет.
Мындан тышкары, долбоор нормативдик базаны бекемдөөгө көмөктөштү: ок атуучу жана жеңил курал боюнча биринчи Улуттук аракеттер планы иштелип чыкты, ошондой эле 14 мамлекеттик институтту камтыган ведомстволор аралык координациялык топ түзүлдү. Лицензия бөлүмдөрү азыр заманбап программалык камсыздоо жана жабдуулар менен жабдылган, бул каттоо процессин жана анын көзөмөлүн кыйла тездетет, деп билдирет БУУнун жаңылыктар кызматы.
Республикалык Коопсуздук кеңешинин катчысы Марат Иманкулов бул план жарандардын жана коомдун коопсуздугун жогорулатууга, ошондой эле улуттук жана региондук коопсуздукту бекемдөөгө багытталганын белгиледи.
Кыргызстанда кабыл алынган чаралар ведомстволор ортосундагы өз ара аракеттешүүнүн, натыйжалуулуктун жана ачыктык деңгээлин жогорулатты, бул өлкөнү ок атуучу куралды башкаруу боюнча эл аралык стандарттарга жакындатат.
Кыргызстандагы БУУнун өнүктүрүү программасынын туруктуу өкүлү Александра Соловьева уюмдун ведомстволор аралык координациялык топту түзүү, реестрди санариптештирүү жана ок атуучу жана жеңил курал боюнча Улуттук планды иштеп чыгуу аркылуу тынчтыкты жана коопсуздукту бекемдөө боюнча улуттук аракеттерди колдой турганын баса белгиледи.
БУУнун өнүктүрүү программасынын өкүлү Женишбек Арзыматов жетишилген жыйынтыктарды сактоо маанилүү экенин кошумчалады. БУУнун өнүктүрүү программасы Улуттук аракеттер планын ишке ашырууну жана өлкө боюнча санарип реестрин кеңейтүүнү колдой берүүнү пландаштырууда, Кыргызстанга куралды контролдоо боюнча максаттарына жетүүгө жардам берүү үчүн.
Кыргызстандын прогресси 2025-жылдын 30-сентябрынан 1-октябрына чейин Италиянын Бриндизи шаарындагы БУУнун Глобалдык кызмат көрсөтүү борборунда өткөн SALIENT глобалдык окутуу иш-чарасында эл аралык аренада көрсөтүлдү.
Иш-чарада Арзыматов жана Кыргызстан Коопсуздук кеңешинин катчылыгынан Максат Оморов өлкөнүн пилоттук санарип реестринин ишке киришүүсүнөн баштап, Улуттук планды даярдоого жана ведомстволор аралык координацияны бекемдөөгө чейинки тажрыйбаларын бөлүшүштү.
Окуяга ондон ашык өлкөнүн өкүлдөрү, ошондой эле ЮНДК жана БУУнун өнүктүрүү программасынын өкүлдөрү катышты. Иш-чаранын катышуучулары тажрыйба алмашып, SALIENT инициативасын өнүктүрүүнүн кийинки кадамдарын талкуулашты.
Максат Оморов Кыргызстан акыркы жылдары ок атуучу жана жеңил куралды контролдоо боюнча аракеттерин күчөтүп, мамлекеттик кызматкерлер, журналисттер жана жарандык коомдун өкүлдөрү үчүн улуттук семинарларды өткөргөнүн белгиледи. Алар ошондой эле узак мөөнөттүү көрүүнү аныктаган Улуттук аракеттер планын иштеп чыгышты. "Биз биринчи жолу куралдын жазуусун санариптештиргенде, бул жөн гана экрандагы номер эмес – бул байкоого, сезүүгө жана ишенүүгө боло турган тынчтыкка карай жасалган кадам", – деди ал.
Арзыматовдун командасы үчүн бул долбоор абстракттуу саясат эмес, тынчтыкты куруу үчүн реалдуу салым болуп саналат, кадам сайын.Мындан тышкары, Кыргызстан 5-мартты Дисарматтоо жана жайылтпоо боюнча эл аралык маалымдуулук күнү катары белгилөө боюнча демилгени көтөрдү, бул БУУнун Башкы Ассамблеясы тарабынан колдоого алынды.
Башкы беттеги сүрөт иллюстрациялык: БУУ.