Акматалиев Киридин Сартбаевич
Акматалиев Киридин Сартбаевич
Кино режиссеру. 1947-жылдын 18-апрелинде Ысык-Көл районунун Темировка айылында колхозчунун үй-бүлөсүндө төрөлгөн. Орто мектепти аяктагандан кийин 1965-1967-жылдары Учкошкон изилдөө партиясында (Джеты-Огуз район, Кыргыз ССР) электровоздун машинисти, андан кийин өтмөкчү болуп иштеген. Совет Армиясында кызмат өтөгөндөн кийин 1969-жылдын декабрынан 1970-жылдын апрелине чейин Түндүк өндүрүштүк автотрестте айдоочу болуп эмгектенген.
1970-жылдын майында К. Акматалиев «Киргизфильм» студиясында кино режиссерунун ассистенти болуп иштей баштайт. 1971-1976-жылдары ВГИКтин режиссура факультетинде окуган. 1975-жылдын июлунан тарта «Киргизфильм» студиясынын режиссеру.
К. Акматалиев өз алдынча чыгармачылык ишин студенттик практика учурунда баштаган. 1974-жылы ал «Камында жылмайуу» (реж. У. Ибрагимов) толук метраждуу көркөм фильминде Акжолтойдун чоң ролун ийгиликтүү аткарган. Ошол эле учурда ал режиссер катары «Биздин генерал» жана «Оору-Сайдагы хижина» документалдык тасмаларын тарткан. 1975-жылы дагы бир режиссердук иши — «Биздин бешинчи» очерки жарык көрөт, ал Фрунзе шаарындагы белгилүү кыргыз мектеби № 5тин тарыхы, анын тарбиялануучуларынын Кыргызстандын маданиятына кошкон салымы жөнүндө баяндайт.
К. Акматалиев заманбап мектеп окуучуларынын тарбия маселелерине өзүнүн дипломдук тасмасын — «Мен кеңешмелешишим керек» (1976) арнаган. Жаштардын руханий дүйнөсүнө баштаган режиссердун терең кызыгуусун «Күндуу арал» (1976) беш бөлүктүү көркөм телефильми көрсөтөт. Актерлер менен иштөөдө, заманбаптардын күнүмдүк жашоосун анализдөөгө аракеттеринде анын туруктуу чыгармачылык өсүшү шексиз. Бул жагынан К. Акматалиевдин биринчи толук метраждуу фильми «Июлда үч күн» (1977) чоң кызыгууну жаратат. Сюжети жөнөкөй кинорасказда автордун адамдын жан дүйнөсүнүн кедейлешүүсүнүн коркунучун, жогорку максаттарга жана жаштык идеалдарына өзгөргөндөрдү күтүп турган кайтарылгыс руханий жоготулар жөнүндө терең ойлору камтылган.
1977-жылдан бери СССР СКнын мүчөсү.
РЕЖИССЕРДИН ЧЫГАРМАЛАРЫ ТУУРАЛУУ
Афиджанова Г. Замандаштарга жол.— «Советская Киргизия», 1978, 4-июнь.
Блиндина А. Тажрыйба искусствосу.— «Вечерний Фрунзе», 1977, 3-декабрь.
Иванова В. Башталышы бар.— «Советская культура», 1978, 30-июнь.
Сарыбаев Э. Күндуу арал тартылууда.— «Комсомолец Киргизии», 1977, 5-февраль.
Сергеев В. Жан дүйнөсү кедейлешпеши керек.— «Советский экран», 1978, № 22, б. 5.
Гульченко В. Дебюттан кийин.— Жыйн. «Жаштардын кинематографы». М., «Искусство», 1979, б. 202—203.
