Рахматулин Жакыпбек

Рахматулин Жакыпбек

Кинорежиссер. КПССтин мүчөсү 1966-жылдан бери. 1935-жылдын 16-сентябрында Кемин районундагы Джаны-Алыш айылында дыйкан үй-бүлөсүндө төрөлгөн. 1952-жылы орто мектепти аяктагандан кийин Москвадагы А. В. Луначарский атындагы ГИТИСтин актердук факультетине тапшырган. 1957-жылдын августунан 1958-жылдын майына чейин Киргосдрамтеатрда актер болуп иштеген, андан кийин үч ай бою режиссердун ассистенти катары «Тоолордо алыс» фильмине тартылган. 1958-жылдын сентябрынан 1959-жылдын августуна чейин ВГИКтин режиссердук факультетинде билим алган. 1959-жылдын августунда Фрунзенская киностудиясына кайтып келип, төрт айдан кийин Фрунзенская телевидение студиясына режиссер болуп өткөн. 5 жыл бою «Кайда асман башталат» (1963), «Нарьш от жагат» (1964), «Крылатый хирург» (1966) документалдык очерктерин, 9 бөлүктөн турган кино-концерттерди тарткан. 1966-жылдын майында Рахматулин Москвада эки жылдык сценаристтер жана режиссерлордун жогорку курстарына тыңдаучу болуп кирген.

«Киргизфильм» студиясында өз алдынча иштөөгө Ж. Рахматулин 1968-жылдан баштаган. Алгач «Караш өткөлүндөгү ок» (1969) Б. Шамшиевдин фильминде экинчи режиссер болуп иштеген, бирок кийин документалдык жана илимий-популярдуу кино жаатына өткөн. Соңку он жылда Рахматулин «Советская Киргизия» киножурналында, илимий-популярдуу очерктерде жана документалдык фильмдерде көптөгөн номурларды тарткан: «Киргизия» (1970), «Киргизиянын ритмдери», «Унутулгус күндөр» (экиси 1971-жылы), «Конструкторлор», «Кульсары талаасы» (экиси 1972-жылы), «Сиз өмүр бою жүрөсүз», «Бул — Иссык-Куль» (экиси 1973-жылы), «Жогорку сыйлык», «Жашка карабастан», «Токтогул ГЭСинин хроникасы» (бардыгы 1974-жылы), «Катаал жылдардын хроникасы» (1975), «Иссык-Куль бүгүн, эртең?» (1975), «Советтик адабият күндөрү Киргизияда» (1975), «Киргизстандыктар — БАМга» (1976), «Төрага» (1976), «Саяпкер» (1976), «Курпсай курулууда» (1978), «Эскертүү — эксперимент» (1978), «Багды Курбанованын кыздары» (1978), «Курджай» (1978), «Тутка», «Кесип — жумушчу» (экиси 1979-жылы). Режиссер 1977-жылы «Корогоч» сатиралык журналынын эки номерин (№ 13 жана № 14) даярдаган.

Темалардын, жанрлардын ар түрдүүлүгүнө карабастан, бул фильмдердин бардыгына режиссердун учурдагы адамдын эмгек ишмердүүлүгүнө, моралына, турмушуна болгон кызыгуусу мүнөздүү. «Жашка карабастан» — балдардын кылмыштуулугунун себептерин көрсөтүүчү фильм. «Сиз өмүр бою жүрөсүз» фильминде фактыларды тандоо автордун нике, үй-бүлө, сүйүү боюнча руханий инфантилизмди кабыл албагандыгын ачык көрсөтөт. «Бул — Иссык-Куль» фильми Прииссыккуль табиятынын, жаныбарлар жана өсүмдүктөр дүйнөсүнүн келечеги үчүн чын жүрөктөн кам көрүүнү чагылдырат.

1975-жылдан бери СССР СКнын мүчөсү.

РЕЖИССЕРДУН ИШИ ТУУРАЛУУ ЖАЗМАЛАР

Белоконь Л. Подвиг,—«Вечерний Фрунзе», 1975, 29-ноябрь.
Боконбаев С. Эки фильм бир темада.— «Комсомолец Киргизии», 1974, 15-октябрь.
Лындина Э. Жашоонун горизонтторунда экран.— «Искусство кино», 1974, № 7, б. 71—73.
Обласова Г. Романтиктер жана реалисттер жөнүндө.— «Вечерний Фрунзе», 1976, 21-июнь.
Хайруллина Ф. Катаал жылдардын эси.— «Ленинский путь», 1975, 29-ноябрь.