Бурт Борис Давыдович
Бурт Борис Давыдович
Кинооператор. Кыргыз ССРдин эмгек сиңирген маданият кызматкери (1969). КПССтин мүчөсү 1930-жылдан бери. 1905-жылдын 3-июлунда Феодосия шаарында жумушчунун үй-бүлөсүндө төрөлгөн. Эмгек жолун 14 жашында электрмонтер, электротехник болуп Феодосия театрына иштеп баштаган. 1925-жылдан тартып — Москвадагы Русаков трамвай паркынын электриги, вагоновожатыйсы. 1930-жылы Сокольнический райком партиясынын багыттоосу менен Мамлекеттик кинематография институтунун оператордук факультетине кирип, 1935-жылы аяктаган. 1932-жылдан тартып — Б. Бурт «Союзкинохроника» фабрикасында оператордун ассистенти, ал эми 1935-жылдан тартып Москвадагы кинохроника студиясында 13 жыл бою оператор катары «Күндүн жаңылыктары» журналы үчүн жүздөгөн сюжеттерди тарткан, «Лениндин аты», «Паша Ангелина», «Метро бар», «Биздин Горький», «Жаңы дүйнөнүн күнү» сыяктуу кызыктуу фильмдерди жаратууга катышкан.
1941—1945-жылдары ал фронттук кинооператор болгон, Кызыл Туу менен сыйланган Балтика флотынын аракеттерин, Волхов, Ленинград (А. Лебедевдин тобу менен), IV Украин жана I Белорус фронтторунда тарткан, Берлинди алуу операциясына катышкан, аскер офицери катары Жапониянын Квантун армиясын талкалоого — Далкычы Шыгада катышкан. Демобилизациядан кийин 1946-жылдан тартып Б. Бурт Свердловск киностудиясында хроника оператору болуп иштеген.
1958-жылдын апрелинен тартып Фрунзедеги көркөм жана хроникалуу-документалдуу фильмдер студиясына өтүп, 16 жылдык эмгек жолунда (1958—1974) Кыргызстандын эл чарбасынын өсүшү жана жетишкендиктери тууралуу жергиликтүү жана союздук экран үчүн жүздөгөн сюжеттерди тарткан.
Режиссер-оператор катары Б. Бурт «Чабандын ойлору» (1959), «Каскаддагы биринчи» (1960), «Нарындын жабылышы» (1961), «Ала-Тоо жазы» (1963), «Кыргызстандын Россияга киргенине 100 жыл», «Муздун жээгинде» (экиси 1964-жылы), «Кыргызстан боюнча» (1966), «Милициянын күндөлүгү» (1966), «Кемпир» (1967) жана башка бир катар очерктерди чыгарган.
Сыйлыктары — «Кызыл Жылдыз» ордени (1944). «Улуу Ата Мекендик согуш» I жана II даражадагы ордендери (1945, 1946). «СССР кинематографиясынын мыктысы» белгиси (1960). Кыргыз ССР Жогорку Советинин сегиз Ардак грамотасы (1970—1978).
1962-жылдан бери СССР СКнын мүчөсү.
