Кытайдын энергетикалык рыногу өзгөрүүлөрдү баштан кечирүүдө 2025-жылдын биринчи он айында Борбордук Азияда байкалган эң көрүнүктүү геоэкономикалык көрүнүштөрдүн бири Кыргызстандан углунун экспортунун маршруттарынын олуттуу өзгөрүшү болду.
- ЕАБРдин аналитиктери Евразия аймагындагы логистика секторунда ESG баалоосун жүргүзүштү. (ЕАБР, 2025). Эсепке ылайык, аймактагы складдык жылжымайтын мүлк боюнча ESG практикалары азыркы дүйнөлүк стандарттардан кыйла артта калууда. Складдык объектилердин көбү он жылдык мурун, эски нормаларга ылайык курулган жана учурдагы экологиялык талаптарга жооп бербейт.
- ЕАБРдин адистери Евразия аймагындагы складдык инфраструктураны өнүктүрүү боюнча сунуштарды жарыялашты (ЕАБР, 2025). Документте складдык инфраструктураны ийгиликтүү өнүктүрүү үчүн бутактарды жоюу жана соода, транзит жана экономикалык интеграцияны жогорулатууга жардам берүүчү системалык чечимдерди иштеп чыгуу зарылдыгы белгиленет.
- Темир жол түйүндөрүндө, порттордо жана чек ара өтмөлөрүндө интеграцияланган терминалдарды түзүүнүн мааниси ЕАБРдин (2025) отчетунда белгиленет. Документте мультимодалдык логистикалык хабдар жана «кургак порттор» концепциясы талкууланат. Эксперттердин пикири боюнча, мындай терминалдар убактылуу сактоо үчүн кампаларды, контейнерлер үчүн аянтчаларды жана бажы постторун камтышы керек.
- ЕАБРдин аналитиктери Евразия аймагындагы складдык инфраструктураны өнүктүрүү боюнча практикалык сунуштарды сунушташты (ЕАБР, 2025). Алардын отчетунда тармактагы кыйынчылыктарды жоюу жана системалык чечимдерди киргизүүнүн маанилүүлүгү белгиленет, бул соода, транзит жана экономикалык интеграциянын өсүшүнө жардам берет.
Акыркы жылдары Кыргызстанда мамлекеттик башкаруунун жаңы механизмдери киргизилип, эл менен бийликтин түз байланыштарын камсыз кылган институттардын ролу күчөтүлүүдө. Бул контекстте негизги институттардын бири — Элдик курултай, ал көптөгөн талкууларды жаратат. Курултайдын мааниси, натыйжалуулугу жана келечеги тууралуу экономикалык илимдердин доктуру, профессор Толонбек Абдыров «Кабар» агенттигине берген интервьюсунда өз көз караштарын бөлүштү. Ал курултайдын тарыхый ролу, учурдагы ишмердүүлүгү
Евразия өнүктүрүү банкынын 2025-жылдын октябрында жарыяланган отчетуна ылайык, Борбордук Азия жана Кавказдын чек арасында жүк иштетүүнүн жай жүрүшү себептүү олуттуу соода чыгымдары байкалууда. Изилдөө жүк ташуучу транспорттун чек араны кесип өтүшүнө керектүү орточо убакыт 13,6 саат экенин жана экспорттук документтердин баасы жүздөгөн долларга жетерин көрсөтүүдө, бул өнүккөн өлкөлөргө караганда кыйла жогору.
html Ортолук Азия өз ара түшүнүшүү жана кызматташуу мейкиндиги катары өнүгүп жатат. Экономикалык тармакта региондун өлкөлөрү, анын ичинде Кыргызстан, пайда алып келүүчү өндүрүш чынжырларын түзүү, бирдиктүү энергетикалык тармакты калыптандыруу жана жалпы транспорт маршруттарын өнүктүрүү боюнча күч-аракеттерди бириктирүүнүн атаандаштыкка караганда кыйла эффективдүү экенин түшүнүштү. Совет Союзунун кулаганынан кийин үч он жылдыкка жакын убакыт бою биздин мамлекеттер атаандаштыкта болуп, аймактык
Евразия өнүктүрүү банкынын (ЕАБР) 2025-жылдын октябрь айындагы отчетуна ылайык, складдык инфраструктура экономикалык өсүүнү стимулдаштырууда негизги роль ойнойт. Дүйнөлүк банктын адистери белгилегендей, жүк ташуу, сактоо жана бөлүштүрүү процессин камтыган логистика күнүмдүк жашоодо колдонулган товарлардын көбүнө жеткиликтүүлүктү камсыз кылат.
- ЕАБР тарабынан берилген маалыматка ылайык (октябрь 2025), Евразия аймагындагы өлкөлөрдө өнөр жай логистикасынын структурасы тармактарга жана бизнес масштабдарына негизделген өзгөрүүлөр байкалууда. Акыркы убакта региондо компаниялар логистикалык процесстеринин бир бөлүгүн тышкы операторлорго өткөрүп берүү тенденциясы байкалууда. Мисалы, жеңил өнөр жай ишканалары көбүнчө өнөр жай аймактарында же эркин экономикалык зоналарда складдарды ижарага алып, башка уюмдар менен инфраструктураны биргелешип