17-декабрда Нью-Дели шаарында Индия өкмөтү менен кызматташтыкта өткөрүлүп жаткан II Глобалдык ДДУ саммити башталды. Форумга министрлер, илимпоздор, жергиликтүү коомчулуктардын өкүлдөрү жана 100дөн ашык өлкөлөрдүн практикалык адистери катышууда.
Саммит учурунда 2025-2034-жылдарга карата ДДУнун традициялык медицина боюнча Глобалдык стратегиясын ишке ашырууну тездетүүгө багытталган ири илимий демилгелер жана жаңы милдеттенмелер жарыяланат деп күтүлүүдө. Стратегиянын негизги багыттары далилдердин базасын бекемдөө, жөнгө салууну жакшыртуу, ден соолук системаларына интеграциялоо, ошондой эле коомчулуктар менен өз ара аракеттенүү жана катышуу болот.
Маалыматта "традициялык медицина ыкмалары заманбап биомедицина пайда болгонго чейин колдонулуп келген жана азыркы күнгө чейин өнүгүп жатат. Көпчүлүк адамдар үчүн бул зарыл жардамды алуу үчүн жалгыз жеткиликтүү жана арзан жол" деп белгиленет. Кээ бирлери заманбап медициналык кызматтарды пайдалануу мүмкүнчүлүгүнө ээ болсо да, "табигый" ден соолукка жакын ыкмаларды артык көрүшөт".
"ДДУ байыркы акылды заманбап илимий жетишкендиктер менен бириктирүүгө умтулат, бул медициналык кызматтарга кеңири жеткиликтүүлүктү камсыз кылуу үчүн", - деп белгиледи ДДУнун башкы директору Тедрос Адханом Гебрейесус."Этикалык жана жооптуу мамиле, жасалма интеллект жана геномика сыяктуу инновациялык технологияларды колдонуу традициялык медицинанын потенциалын максималдуу түрдө ачууга жана бардык коомчулуктар үчүн жана жалпы планета үчүн ден соолук тармагында коопсуз жана туруктуу чечимдерди сунуштоого жардам берет", - деп кошумчалады ал.
Маалыматтарга ылайык, ден соолук системаларынын өсүп жаткан чакырыктарына карата, дүйнө калкынын жарымынан көбү - 4,6 миллиард адам - негизги медициналык кызматтарга жеткиликтүүлүккө ээ эмес, ал эми 2 миллиарддан ашык адам медициналык жардам алууда финансылык кыйынчылыктарды баштан кечирет.
ДДУ "традициялык медицинаны ден соолук системаларына интеграциялоо арзан кызматтарга жеткиликтүүлүктү кеңейтүү жана медициналык кызматтардын жалпы жеткиликтүүлүгүн илгерилетүү үчүн маанилүү" деп эсептейт, "ар бир адам финансылык кыйынчылыктарсыз зарыл жардамды ала алсын" деп белгилейт.
"Маалыматтар мындай мамиле акча үнөмдөөгө, алдын алууга жана ден соолукту бекемдөөгө, ошондой эле антибиотиктерди рационалдуу пайдаланууга алып келиши мүмкүн экенин көрсөтүп турат", - деп кошумчаланды билдирүүдө.
Традициялык медицина ошондой эле дарылык өсүмдүктөрдү өндүрүү сыяктуу тез өнүгүп жаткан сектордун негизин түзөт. Традициялык медицинадагы бардык препараттар жана биомедициналык дары-дармектердин жарымынан көбү жаңы дары-дармек иштеп чыгуу үчүн маанилүү болгон табигый ресурстардан даярдалат.
Башкы беттеги сүрөт иллюстративдик: istockphoto.com.
