
Адамкалый Байбатыров (1895—1953) — блестящий темир комузист, кукловод и гармонист, разносторонне одаренный художник и организатор.
Ал Ат-Башы айылында, азыркы Чүй облусунун Кант районунда туулган. Эрте ата-энесинен ажырап, жергиликтүү орус отургундарында жалданып иштеген. Орус музыканттарынан балалайка жана гармонь ойноону үйрөнгөн. 1912-жылдан баштап артист-кукловод катары чыгыштарын баштаган. 1918—1921-жылдары Кызыл Армияда кызмат кылган. Андан кийин Чүй, Ысык-Көл жана Нарын облустарынын тургундарынын алдында чыгыштарын уланткан. А. Байбатыровдун актердук репертуарында «Кукла Куртунай», «Эркек козу тийген аял», «Сүйүү табылды» деген миниатюра спектаклдери болгон.
1930-жылы Адамкалый Байбатыров айылдык кеңештин төрагасы болуп иштеген, 1931-жылы Кыргыз мамлекеттик театрында артист болуп, 1937-жылы Кыргыз мамлекеттик филармониясынын солисти болуп дайындалган. 1941-жылы ага Кыргыз ССРинин эмгектеги артисти наамы ыйгарылган.
Ошол эле жылы «Ethnos» журналында (СТОКГОЛЬМ, Швеция) фольклорист Эрнст Эмсгаймер А. Байбатыровдун репертуарынан бир нече наигрыштын ноталарын келтирип, анын чеберчилиги тууралуу жогорку баа берген. А. Байбатыров темир комузда элдик аткаруучулардан турган коллектив түзүп, 1939-жылы филармониянын базасында сегиз адамдан турган унисондук ансамбль уюштуруп, анын жетекчиси болгон. Ансамблдин репертуарында мурда фольклордук чөйрөдө кеңири таралган кюулар — «Куйгон», «Кек музоо», «Булбул», «Кыздарай», «Кунотай» кирген. Эски наигрыштар филармония артисттеринин профессионалдык аткаруусунда жаңырган. Мындан тышкары, Байбатыров «Тоолордун тагдыры» («Тагылдыр тоо») сыяктуу бир нече популярдуу кюулардын автору болуп саналат. Ансамбль 1939-жылы Москвада өткөн кыргыз искусствосунун биринчи Декадасына катышкан.