Актанов Тойчу Кулунтай уулу (1910-1942)

VK X OK WhatsApp Telegram
Актанов Тойчу Кулунтай уулу (1910-1942)


Актанов Тойчу Кулунтай уулу (1910-1942) - биринчи муун кыргыз советтик илимпоздорунун өкүлү.

Ал Чүй облусунун Аламудун районундагы Кашка-Суу айылында төрөлгөн. 6-класска чейин кыргыз мектебинде, андан кийин Бишкектеги №6 орус мектебин аяктаган. 1927-1930-жылдары Ташкент педагогикалык институтунда окуган. Анын атасы жергиликтүү кулак катары репрессияланган.

1938-1941-жылдары Фрунзе педагогикалык училищесинде мугалим болуп иштеп, илимий изилдөөлөрдү жүргүзүп, Кыргызстан басмаканасынын редакторунун милдеттерин аткарган. 1937-жылы К.О. Бакеев менен биргеликте «Кыргыз тилинин синтаксисинин конспектиси» (латын графикасында) деген китебин жарыялаган. 1938-1940-жылдары 6-7-класстар үчүн кыргыз тили боюнча окуу китеби үч жолу жарык көргөн.

1938-жылы «Кыргыз тилинин окуу китеби: (Орус топтору үчүн)» (И. Батманов, Казань) деген китеби экинчи жолу басылып чыккан. Ал кыргыз орфографиясынын сөздүгүнүн авторлорунун бири (Фрунзе, 1938) болгон.

Н. М. Абрамов менен биргеликте жазган «Алиппе: Окууга жана жазууга үйрөтүү үчүн» деген окуу китеби 1947-1953-жылдары жыл сайын басылып чыккан.

Автору 10дон ашык окуу китебинин автору болгон, ал 32 жашында өмүрү үзүлгөн. 1942-жылы согушта каза болгон.

1. Кыргыз тилинин синтаксисинин конспектиси (биргеликте). Кыргызмамбас, 1937.

2. Кыргыз тилинин окуу китеби. Кыргызмамбас, 1939.

3. Кыргыз тилинин окуу китеби (биргеликте) (Мамлекеттик мекемелердин орус топтору үчүн). Казань, 1938.

4. Кыргыз тилинин окуу китеби. 1-басылыш. Кыргызмамбас, 1939, 1941, 1943, 1944, 1945 (беш басылыш).

5. Грамматика, П басылыш. Синтаксис. Кыргызмамбас, 1940.

Анын ысымы Кашка-Суу айылындагы мектепке берилген.
VK X OK WhatsApp Telegram

Дагы окуңуз:

Поэт Толен Шамшиев

Поэт Толен Шамшиев

Поэт Т. Шамшиев 1910-жылдын 14-октябрында Ош облусунун Узген районундагы Куршаб айылында кедей...

Фрунзе 1938-1939-жылдары

Фрунзе 1938-1939-жылдары

Башкаладагы өнөр жай жана маданияттын өнүгүшү Башкалада өнөр жай ишканалары жана мекемелеринин...

Жазгы лагерь American School

Жазгы лагерь American School

American School жазгы лагеринин өкүлчүлүгү Орналашкан жери: Тамчы айылы Турмуш шарттары: бөлмөдө...

Поэт Анатолий Борцов

Поэт Анатолий Борцов

Поэт А. Борцов Одесса шаарында дарыгердин үй-бүлөсүндө төрөлгөн. 1932-жылы Одесса шаарындагы жети...

Поэт Камчи Джунусов

Поэт Камчи Джунусов

Поэт К. Джунусов Ош облусунун Наукат районундагы Беш-Бадам айылында кедей дыйкан үй-бүлөсүндө...

Штоффер Яков Зиновьевич

Штоффер Яков Зиновьевич

Штоффер Яков Зиновьевич Театрдын сүрөтчүсү. Кыргыз ССРинин эмгек сиңирген искусствосунун ишмери....

Байтур Анвар (1938-1991)

Байтур Анвар (1938-1991)

Байтур Анвар (1938-1991), заманбап кыргыздардын ири окумуштуусу, тарыхчы. Ак-Суу шаарынан жакын...

Поэт Смар Шимеев

Поэт Смар Шимеев

Поэт С. Шимеев 15.11.1921—3.09.1976-ж.ж. Кыргыз ССРинин Кемин районуна караштуу Алмалуу айылында...

Комментарий жазуу: