Эмгек рыногу Кыргызстанда
Эмгек акы жана эмгек рыногу. 2014-жылдын январь-май айларында бир жумушчунун орточо айлык номиналдык эмгек акысы (кичине ишканаларды эске албаганда) 11668 сомду түзүп, 2013-жылдын январь-май айларына салыштырганда 7,9 пайызга өскөн, ал эми анын реалдуу өлчөмү, керектөө бааларынын индексин эске алуу менен эсептелген, 1,9 пайызга жогорулаган.
Расмий валюта курсуна ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан белгиленген, 2014-жылдын январь-май айларында бир жумушчунун орточо айлык эмгек акысы 222,1 АКШ долларын түзгөн.
2014-жылдын май айында өткөн жылдын май айына салыштырганда номиналдык жана реалдуу эмгек акыларынын өсүү темптери байкалган. 2014-жылдын январь-май айларында өткөн жылдын ушул мезгилине салыштырганда республика боюнча бюджеттик тармакта эмгек акыларынын өсүшү байкалган. Орточо айлык эмгек акыларынын өсүү темптери экономиканын көпчүлүк тармактарында, пайдалы казындыларды өндүрүү, мейманканалар жана ресторандар, саламаттык сактоо жана социалдык кызмат көрсөтүү тармактарын эске албаганда, байкалган.
2014-жылдын 1-июнунда республика боюнча эмгек акысын төлөө боюнча жалпы карыздын суммасы өткөн жылдын ушул күнү менен салыштырганда 4,8 пайызга өскөн.
Эмгек акысын төлөө боюнча кечиктирилген карыздын жалпы суммасында Чүй (27,9 пайыз), Жалал-Абад (22,2 пайыз) жана Баткен (12,8 пайыз) облустарындагы жумушчуларга болгон карыз чоң үлүштү түзгөн.
Кыргыз Республикасынын Эмгек, миграция жана жаштар министрлигинин маалыматы боюнча, 2014-жылдын 1-июлунда жумуш издеп мамлекеттик жумушсуздук кызматында катталган жумушсуз калк саны 93,7 миң адамды түзүп, 2013-жылдын ушул күнү менен салыштырганда 2,7 пайызга азайган, ал эми катталган жумушсуздардын саны 58,5 миң адамды түзүп, 2,3 пайызга кыскарган.
Катталган жумушсуздардын жалпы санынын 34,7 пайызын аялдар түзгөн. Катталган жумушсуздук деңгээли экономикалык активдүү калктын 2,3 пайызын түзгөн.
Тиричилик минимуму. 2014-жылдын II кварталында тиричилик минимумунун көлөмү 5011,43 сомду түзүп, өткөн жылдын ушул мезгилине салыштырганда 6,7 пайызга өскөн, I квартал менен салыштырганда да өсүш 6,7 пайызды түзгөн.
Тиричилик минимумунун структурасына ылайык, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2009-жылдын 6-ноябрындагы № 694 токтому менен бекитилген, азык-түлүк товарларынын үлүшү 65 пайызды, азык-түлүк эмес товарлар 16 пайызды, кызматтар 17 пайызды жана салык 2 пайызды түзгөн. Азык-түлүк себетинин энергетикалык баалуулугу 2101 ккал деңгээлинде, химиялык курамы 73 гр. белок жана 71 гр. майды камтыйт.
Кедейчилик деңгээли. 2013-жылы республика боюнча кедейчилик деңгээли 37 пайызды түзүп, өткөн жылга салыштырганда бир пайыздык пунктка төмөндөгөн. Ошол эле учурда, шаардык жерлерде кедейчилик деңгээли 6,9 пайыздык пунктка төмөндөгөн, ал эми айылдык жерлерде, тескерисинче, 1,8 пайыздык пунктка өскөн.
Кедейчилик деңгээлин баалоо үчүн 2012-жылдын кедейчилик чеги, орточо жылдык керектөө бааларынын индексине ылайык индекстелген, колдонулган. 2013-жылы жалпы кедейчилик чегинин наркы 27768,5 сомду жылына бир адамга, эң төмөнкү - 16249,1 сомду түзгөн.
2013-жылы кедейчилик чегинен тышкары 2 млн. 135 миң адам жашаган, алардын 73,6 пайызы айылдык жерлердин тургундары болгон.
Эзилген: Кыргыз Республикасынын Улуттук статистика комитети, статистикалык маалыматтарды жыйноо жана таратуу бөлүмү.
